Жауап: Бүйрек үсті безінің қабығының гиперфункциясы байқалады. (Иценко-Кушинга ауруы) немесе стероидты диабет.
№107. Науқас әйелдің шағымы: ауыз қуысы құрғап, шөлдеп, тәбеті жоғары, әлсіз. Тәулігіне бөлінетін зәрдің көлемі 3 литр дейін жоғарылаған. Зәрге жасалған талдау 1,032 тығыздықты глюкозаның мөлшері 9,0 ммоль/л екендігін көрсетті. Бұл қандай патология?
Жауап: Науқас әйелде қант диабеті. Бұл ауруда қандағы қанттың мөлшері жоғары (гипергликемия), себебі инсулиннің абсолютті немесе салыстырмалы түрде жеткіліксіздігі байқалады. Глюкоза – осмостық белсенді зат, қанға бөлінген кезде өзімен бірге суды тартады, диурез жоғарылайды (полиурия), шартты түрде шөлдеу пайда болады (полидипсия). Қандағы глюкозаның мөлшері жоғары болуына қарамастан, ол клеткаға өтпейді және бауырда гликогенге айналмайды, тіндерде энергетикалық материал ретінде пайдаланылмайды, «тоқтық арасында аштық» (полифагия) байқалады. Глюкозаның мөлшері сонымен бірге, глюконеогенездің есесінен де жоғарылайды, яғни бұл жағдайларда майлар мен белоктар (глицерин, аминоқышқылдар) глюкозаға айналады.
№108 Жынысы жетілмеген жануарда эксперимент кезінде эпифиз алынып тасталынды. Жануардың жыныстық жетілу жылдамдығы қалай өзгереді?
Жауап: Жыныстық жетілу жылдам болады.
№109. Босану кезінде екі қабат әйелге жатырдың жиырылуын үлкейтетін гормон салды. Екі қабат әйелге қандай гормон енгізді?
Жауап: Окситоцин.
3. Сынақ, емтихан сұрақтары:
Қаңқаға анықтама беріңіз.
Сүйектердің жіктелуі.
Бассүйектердің милық және беттік бөлімдерге бөлінуі.
Ми сауытының сүйектерін атап, көрсетіңіз.
Бет сүйектерін атап, көрсетіңіз.
Тұлға сүйектердің құрылысының ерекшеліктерін айтып беріңіз.
Қол және аяқтың сүйектерінің белдеуінің құрылысының ерекшеліктерін айтып беріңіз.
Қол сүйектерінің белдеуінің құрылысының ерекшеліктерін айтып беріңіз.
Аяқ белдеу сүйектерінің құрылысының ерекшеліктерін айтып беріңіз.
Аяқтың еркін бөлігінің қаңқасының құрылысының ерекшеліктерін айтып беріңіз.
Сүйектердің буындарының түрлері.
Буындардың жіктеліуі және оларға жалпы сипаттама.
Бас бұлшықеттері.
Мойын бұлшықеттері.
Кеуде бұлшықеттері.
Іш бұлшықеттері.
Арқа бұлшықеттері.
Иық белдеу бұлшықеттері.
Қол сүйектерінің еркін бұлшықеттері.
Аяқ сүйектерінің еркін бұлшықеттері.
Аяқтың еркін бұлшықеттері.
Асқорыту жүйесіне анықтама беру.
Ауыз қуысы және оның қабырғалары.
Тістің құрылысы.
Таңдай және оның құрамдық бөліктері, бұлшықеттер.
Тіл, тілдің бөліктері, құрылысы, бүртіктердің түрлері.
100.Аталық без қосымшасы.
101.Тұқым шылбыры, бөлiктерi.
102.Қуық асты безi, жасқа байланысты ерекшiлiктерi.
103.Купер безi, функциональдық маңызы.
104.Еркек жыныс мүшесi. Еркектiң несеп шығаратын каналы, бөлiктерi, тарылған, кеңiген жерлерi.
105.Аналық без, құрылысы, топографиясы, жасқа байланысты ерекшiлiктерi.
106.Жатыр түтiгi бөлiктерi, топографиясы.
107.Жатыр, орналасуы, фиксациясы, қабырғасының құрылысы.
108.Қынап, құрылысы, қынап күмбезi.
109.Сыртқы жыныс ағзалары.
110.Жұлынның жалпы құрылысы.
111.Жұлынның сұр заты.
112.Жұлынның бүйiр жiпшелерiндегi өткiзгiш жолдар.
113.Жұлынның артқы жiпшелерiндегi өткiзгiш жолдар
114.Жұлынның алдыңғы жiпшелерiндегi өткiзгiш жолдар
115.Жұлын қабықтары
116.Мидың жалпы құрылысы, оның бөлiктерге бөлiнуi.
117.Сопақша мидың құрылысы.
118.Артқы мидың құрылысы.
119.Ортаңғы мидың құрылысы.
120.Аралық мидың құрылысы.
121.Соңғы мидың құрылысы.
122.Мидың қабықтары.
123.Көздiң склерасымен мүйiздi қабатының құрылысы.
124.Көздiң тамырлы қабатының құрылысы.
125.Көздiң торлы қабатының құрылысы.
126.Көздiң iшкi ядросы.
127.Көз алмасының бұлшық еттерi.
128.Көз жасы аппараты, көздiң қосымша аппаратының элементтерi.
129.Есту ағзасы және оның бөліктері.
130.Құлақ қалқанының құрылысы.
131.Құлақ сыртқы жолының құрылысы.
132.Дабыл қуысының құрылысы.
133.Құлақ сүйекшелерiнiң құрылысы.
134.Есту түтiгiнiң құрылысы.
135.Жартылай айналма каналдардың құрылысы.
136.Кiреберiстiң құрылысы.
137.Сүйектi ұлудың құрылысы.
138.Статокинетикалых анализатор.
139.Көру анализаторының өткізгіш жолдары.
140.Есту анализаторының өткізгіш жолдары.
141.Дәм сезу ағзаларының өткізгіш жолдары.
142.Иіс сезу ағзаларының өткізгіш жолдары.
143.Эндокрин бездеріне анықтама беру.
144.Эндокрин бездерінің жіктелуі.
145.Қалқанша бездерінің құрылысы және функциясы.
146.Қалқанша маңы бездерінің құрылысы және функциясы.
147.Айырша безінің құрылысы және функциясы.
148.Гипофиз құрылысы және функциясы.
149.Эпифиз құрылысы және функциясы.
150.Бүйрек үсті безінің құрылысы және функциясы.
151.Хромаффинді денешіктерінің құрылысы және функциясы.
152.Ұйқы безінің эндокринді бөлігінің құрылысы және функциясы.
153.Жыныс бездерінің эндокринді бөлігінің құрылысы және функциясы, аналық без, аталық без.