Мазмұны кіріспе шаруашылық туралы жалпы мәлімет



бет3/6
Дата02.05.2023
өлшемі0,75 Mb.
#88827
1   2   3   4   5   6
1.3 ӨСІМДІГІ
Өсімдік жамылғысы, биологиялық миграция және органикалық заттардың күлі топырақ түзілудің негізгі факторлары болып табылады. Құрғақшылыққа төзімділік – құрғақ климаттағы өсімдіктердің құрғақшылыққа төтеп беру қабілеті. Зерттеу аймағы тау етегіндегі шөлді аймақта орналасқан. Тегіс беткейлерде және шалғынды топырақтарда дәнді дақылдармен қатар шөптесін өсімдіктер, оның ішінде суармалы бидай, шалғынды бетеге, қырық және өткір тістер, бұталар мен итмұрындар, сүректі өсімдіктердің ішінде – прозолисттік сорғыштар басым. Жартылай гидроморфты топырақтарда форб-жусанды алқаптар қалыптасқан. Шалғынды-күкіртті және шалғынды топырақтарда, тегістелген беткейлерде шалғынды өсімдіктер басым, шөптесін – суармалы бидай, шалғынды бетеге, егеуқұйрық, төбе және өткір тісті. Өзендер, бұлақтар, бұлақтар, құрғақ арналар бойындағы өсімдік жамылғысын шыбын-шөпті, жусанды бірлестігіне шалғындар мен жусандар басқарады. Тұзды топырақтардағы шалғындықтардың ылғалдырақ аймақтарында қамыс, қияқ, тікенектер қауымдастығы түзіледі. Шалғындар уақытша ағындардың арналарын бойлай кең ойыстарды алып жатыр. Мұнда қамыс, қияқ, мысық құйрығы өседі. Өзен жайылымдарында және жайылымдық-шалғынды топырақтарда қамыс және қамысты шалғынды өсімдіктер кең таралған. Кешеннің жайылма террасасының сәл толқынды бетінде шалғынды-сероземді топырақтар мен шөптесін егістіктерде жусан, кәдімгі қырық, көкшөп, қырық кең таралған. Аймақтың топырақтары негізінен ашық сұр. Негізгі аумақтың солтүстік және шығыс бөлігін жусанды-эфемерлі өсімдіктер алып жатса, солтүстік бөлігін жусан, қияқ, софора қоспасы бар эфемерлі өсімдіктер алып жатыр. Егіс алқаптарына азықтық шөптер, көкөністер мен дәнді дақылдар егіледі. Талас өзенінің екінші жайылмасының топырақ жамылғысы кәдімгі және ашық солтүстік топырағы бар жартылай гидроморфты шалғынды және шалғынды сұр топырақтан, төменгі рельеф элементтерінде шалғынды топырақ, кәдімгі солтүстік және ақшыл солтүстік сероземалар түзілген. Өсімдік егістік жиектерінде, жол жиектерінде, қолайсыз жерлерде шалғынды дала топтамасы (қамыс, бидай, жусан, т.б.) түрінде сақталған. Қызылша, тышқан, далалық бидай т.б. Егістік зерттеулер аумақты кесіп өтетін трасса бойынша негізгі топырақ кесінділерін, ойыстар мен шұңқырларды белгілеу және сипаттау, топырақ атауларын алдын ала анықтау арқылы жүргізіледі. Зерттеу барысында үш жүз алты топырақ өңдеу жұмыстары жүргізілді. Ауыл шаруашылығына жарамды жер көлемі 412 мың гектар болса, оның 64 мың гектары егістік жер. 335 мың га ауыл шаруашылығы жері. Одан кейін 70 мың гектардай жер шаруа қожалықтарына берілді. Егістік жердің басым бөлігін бидай, 1500 гектарын жүгері алып жатыр. Сонымен қатар ауданда картоп, жүзім, қант қызылшасы, жеміс ағаштары өсіріледі.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет