Мазмұны кіріспе шаруашылық туралы жалпы мәлімет
жүктеу/скачать 0,75 Mb.
|
| 1.5 ЖАЛПЫ ГЕОГРАФИЯСЫ
Аймақтың географиялық жағдайы орналасқан жеріне байланысты әртүрлі: аймақтың климаты салыстырмалы түрде қыста суық, жазда ыстық. 10°С жоғары температурада орташа есеппен 100 мм жауын-шашын түседі.Ауа температурасы 10°С болатын кезеңнің орташа ұзақтығы 170-190 күн.Байзақ аймағының рельефіне келетін болсақ, оны келесідей бөлуге болады. үш топ: таулы аймақтар, тау етегіндегі толқынды жазықтар, Шу өзені аңғарлары. Жоталардың бағыты оңтүстік-батыстан солтүстік-шығысқа қарай созылып жатыр. Облыс жерінің басым бөлігі жазық, тек оңтүстігінде аласа тау сілемдерінің етегі мен Қырғыз Алатауының жоталары орналасқан. Облыстың ең биік нүктесі оңтүстікте (1637 м). Солтүстігінде қыратты және қиыршық тасты және құмды Можынқұм аңғары, ал ортасында Талас өзенінің аңғары бар. Жер астынан фосфорит кендері мен құрылыс материалдары барланған. Климаты күрт континенттік, қысы салыстырмалы түрде жұмсақ, жазы ыстық және құрғақ, солтүстік (Мойынқұм) аңызға айналған. Егіншілік негізінен жаз айларында жайылымға арналған, ал кейбір үй бақшалары егістік ретінде пайдаланылуы мүмкін. Терең жыралар мен тастар ауыл шаруашылығы техникасын пайдалануды қиындатады. Қой жаюға күз, қыс, көктем өте қолайлы. Ал тау сілемі облыстың орталық бөлігінде орналасқан. Талас өзенінің екінші жайылмасының топырақ жамылғысы кәдімгі және жеңіл солтүстік топырағы бар жартылай гидроморфты шалғынды және шалғынды сұр топырақтардан тұрады; төменгі рельеф элементтерінде шалғынды топырақ, кәдімгі солтүстік және ақшыл солтүстік сероземалар түзілген. Өсімдік егістік жиектерінде, жол жиектерінде, қолайсыз жерлерде шалғынды дала топтамасы (доп, қамыс, бидай, т.б.) түрінде сақталған. Қызылша, қыша, тышқан, танаптық бидай т.б. Байзақаудан аймақтарында суармалы егіншілік жақсы дамығаны көрсетілген. Суармалы жерлер жер пайдаланудың солтүстік және солтүстік-шығыс бөлігінде орналасқан, онда тауларға іргелес беткейлерде жазық аңғарлар бар. Жазық негізінен тұрақты және уақытша ағындардан тұрады. Суармалы егістіктерге қолайлы ашық қоңыр және қою қызғылт топырақтар көп. Бұл топырақтар Байзақ аймағының зерттеу аймағының оңтүстік және орталық бөліктерінде кең таралған. Түзетілген топырақтың абсолютті биіктігі тегіс жер жағдайында екі мың алты жүз метрге дейін жетеді. Жер асты сулары 12 м тереңдікте болады және топырақ түзуші процестерге әсер етпейді. Топырақ түзуші жыныстар элювиальды-делювийлі шөгінділерден, лесстерден, лесстерден тұрады. жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|