Мәдениет және спорт министрлігі Тілдерді дамыту және қоғамдық-саяси жұмыс комитетінің тапсырысы бойынша «Қазақстан Республикасында тілдерді дамыту мен қолданудың 2011-2020 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы»



Pdf көрінісі
бет223/284
Дата21.04.2022
өлшемі3,48 Mb.
#31814
түріБағдарламасы
1   ...   219   220   221   222   223   224   225   226   ...   284
Байланысты:
Сөздер сөйлейді

жұрт, тұрғындар.

ХАНЫМ  –  титул:  хан-сұлтандардың  әйелі.  Жалқы  есіммен 

тіркесте келеді: Ораз Мухаммедтің апасының аты Татлы (Тәтті) ха-

ным. Күшік сұлтанның анасы Сүйім ханым.



329

ХАТУН – 1) әйел (жалпы). ... уа хуб йүзлүк, көркемлүк хатун-



ларны  алғайлар;  2)  ханның,  хан  ұрпағының  әйелі,  титул.  Чин-

гиз  ханның  йақын  беш  йүз  хатуны  бар  ерді;  3)  (біреудің)  әйелі, 



жұбайы, қатыны. Бу хатунлардын үч оғул туғды; 4) ханның некелі 

әйелдерінің титулы, жалқы есіммен келеді. Буралуһ хатун, Имтас 

Орда Текин хатундын туғуб ерді. Добун Байан Алан қуа хатунның 

ері ерді. Чингиз ханның барча хатунлары ічінде бу беш хатундын 

улуғ хатуны, ордасы йоқ ерді.

XУБ ЙҮЗЛУК – көрікті, сұлу (жүзді). Йағни йахшы уа хуб йүзлүк 

болғай.


ШАҺАР  –  үлкен  қала.  Даулат  аңа  йар  болуб  шаһар  Мәскауда 

алтунлық тахтына мінген хан.

ШАҺАР  ОЛТУРУШЛЫҚ  –  термин:  отырықшылық.  Қадим 

алайамдын  берү  һәр  ихлимда  дүниадағы  халқ  шаһар  олтурушлық 

болсун уа сахарада олтурушлық болсун анларның хади ниһайаты йоқ 

ерділер.


ШАҺЗАДА – хан ұлы.

ЧӘКҮЛ – кекіл, шаш ...Чәкүлінде бір нечә қыллар ақарыб турур 

ерді.  

ЧЕРІК – шеру, жорық. ...ерлері аңға йа черікке кетіб ерсә, хатун-

лар үйүн, асбабын йаратуқ қылғай.

ЧОРА – әміршінің жеке күзетшісі. Казик Қутлы Қыйа оғлы Едіге 

Кучук аның чорасы ерді.

ЧОРА АҒАСЫ – хан күзетшілерінің басшысы. ...Бургачы Ной-

ан... барче Қарачу, беклердін улуғрақы ерді. Чингиз ханның ол чора 

ағасы ол ерді.

ЧЕРІК – қол, әскер. Жебе Нойан бу черікні башлаб бу уилйатқа 

келділер.

ЧЫҒАЙ – кедей, жарлы. Йетімлерге рахим қылып, чығайларны 

тойдурған хан.




330



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   219   220   221   222   223   224   225   226   ...   284




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет