тұрғысыз, жиренішті нәрсе немесе адам деп тану» болып шығады.
86
жау дегендердегі сияқты). Осы қатарға
йеңік>йек>жек тұлғаларын
жатқызуға болады. Демек, ертедегі бабаларымыз «жақтырмау, жарат-
пау» мағынасында йенік көру тіркесін қолданған болса, бұл сөздер
осы мағынада қазақ тілінде жек көру түрінде сақталып келген деуге
болады. Зерттеуші Ә. Нұрмағамбетов бұл тіркестегі жек компонентін
«жын, шайтан» мағынасындағы көне жек сөзі деп таниды, яғни
жек көру «жын, пері көруді» білдіреді дейді (Нұрмағамбетов, 79).
Біздіңше, бұл – даулы пікір-ау дейміз. Егер жек көру етістігі бұл
мағынаға қатысты болса, жектей көру болар еді және жаратпау,
ұнатпау үшін адамның не бір нәрсенің шайтан, пері, жын сияқты бо-
лып көрінуі шарт емес. Әсіресе, жек көрінетін тек адам емес, оның
мінез-құлқы, жүріс-тұрысы да, жеке жансыз заттар да, тіпті дерексіз
(абстракт) ұғымдар да болады ғой, соңғыларды қалайша шайтан-
дай көруге болады? Сондықтан біз алдыңғы болжамымызды дұрыс,
қисынды болар деп ойлаймыз.
Достарыңызбен бөлісу: