13 хромосома бойынша трисомия (Патау синдромы) Жиілігі: 6000 - 1:10000
Кариотипі: 47, ХХ/ХУ, 13+
Этиологиясы: геномдық мутация - анеуплоидия - трисомия
Жағдайлары: 1) қосымша 13 хромосоманың болуы
2) сирек жағдайда Д тобындағы хромосомалармен робертсондық транслокация байқалады
Патогенезі: мейоз кезінде гомологты хромосомалардың дұрыс ажырамауы;
Клиникалық белгілері(сыртқы): Бұл ауруда iшкi мүшелердiн жетiспеушiлiклерi, аяқ-қол аномалиялары, «қоян ерін» және «қасқыр таңдай» - ерін және таңдай жырықтары, микроцефалия, кереңдiк, анофтальмия, құлақтарының пішіні қатты өзгергені байқалады, осы ақаулықтар тiршiлiкке бейiмдiлiктi төмендетедi. Патау синдромы бар нәрестелер туылысымен немесе өмiрiнiң алғашқы айларында қайтыс болады.
Клиникалық белгілері(ішкі): мүшелер мен жүйелердiң көптеген даму ақаулары байқалады. Ми массасы азаяды, алдыңғы ми болмайды, мишық жетiлмеген, кейде алдыңғы ми сыңарларына бөлiнбеген болады. Жүрек - тамыр жүйелерiнде: қарыншалар және құлақшалар арасының дефектiлерi, жүрек камераларының кеңеюi байқалады; өкпеде: созылмалы өкпе қабынуына ұқсас өзгерiстер; бүйректiң аномалиялары: гидронефроз, кистозды бүйрек, несепағардың еселенуi 61,5 % кездеседi.
Диагностика: Цитогенетикалық әдіс - кариотиптеу
Емдеу: жоқ, туылысымен немесе өмірінің алғашқы айларында қайтыс болады.
18 хромосома бойынша трисомия ( Эдвардс синдромы ) Жиілігі: 1:5000 – 7000 (ауру қыздар ер балаларға қарағанда үш есе жиі туылады)
Кариотипі: 47, ХХ/ХУ, 18+
Этиологиясы: геномдық мутация - анеуплоидия - трисомия
Жағдайлары: 1) 90% - қосымша 18 хромосоманың болуы
2) 10% - Д тобындағы хромосомалармен робертсондық транслокация байқалады немесе мозаицизм;
Патогенезі: мейоз кезінде гомологты хромосомалардың дұрыс ажырамауы;
Клиникалық белгілері(сыртқы): Бүл синдромда долихоцефалия, микрогнатия, аузының кішкентай болуы, микрофтальмия, птоз, қыли көзділік, құлақтары төмен орналасқан, таңдайдың және еріннің жырығы, кіндік және шат аймағының жарығы, синдактилия байқалады. Саусақтардың орналасу (65%) ерекшелiлiгi, аяқтары жiңiшке және томпақ, жамбастың таюы (30%), жылқы табандық iшкi маймақтықпен кездеседi, жамбастың қозғалуы нашар, тар бөкселiк байқалады.
Клиникалық белгілері(ішкі): жүрек ақаулықтары (қарыншалар және құлақшалар арасының дефектiсi), мишықтың гетеротопиясы, крипторхизм, бүйрек эктопиясы немесе таға тәрiздес бүйрек, гидронефроз, несепағардың екі еселенуі. Басқа белгiлерден: ақыл-естiң жетiлуi нашарлау, инфекциялар жиiлейдi, гипертонус.
Диагностика: Цитогенетикалық әдіс - кариотиптеу
Е мдеу: жоқ, туылысымен немесе өмірінің алғашқы айларында қайтыс болады.