Международная академия аграрного образования костанайский филиал маао



Pdf көрінісі
бет51/77
Дата03.03.2017
өлшемі5,95 Mb.
#6019
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   77

Список литературы: 

 

1.Мельников  В.М.,  Ямпольский  Л.Т.  Введение  в  экспериментальную  психологию  личности  –  М, 



просвещение, 1985- 315с. 

2.Собчик  Л.Н. Психология  индивидуальности.  Теория  и  практика  психодиагностики. –  М.,  речь, 

2005. 624 с.

  

 



 

УДК 378.02:37.016 

МЕМЛЕКЕТТІК ТІЛДІ МАМАНДЫҚҚА САЙ КӘСІБИ БАҒЫТТА ОҚЫТУ 

 

Шаматова Б.А. 



А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлкеттік университеті 

Тілдік даярлау орталығының оқытушысы 

 

Мақалада мемлекеттік тілді кәсіби бағытта оқытудың тиімді әдістері мен құралдары қарастырылған.  



В статье рассмотрены перспективные методы и средства в обучении профессиональному казахскому языку 

The article deals with promising methods and means of teaching the Professional Kazakh Language. 

 

Еліміз тәуелсіздік алып, қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін алғалы тіл саясаты тұжырымдамасы 



бойынша кӛптеген іс-шаралар жүргізілді. Басқа ұлт ӛкілдеріне қазақ тілін оқытудың практикалық тәжірибесі 

кӛбейіп, әртүрлі бағыттағы әдістемелер ұсынылып, оқыту жүйесін қамтамасыз етуге бағытталған сан алуан 

әдістемелік нұсқаулар, оқулықтар, тілашар мен сӛздіктер шығарлып жатыр. 


 

261 


 

Тілдерді үйрету әдісі үнемі заман талабына, уақыт ағымына қарай ӛзгеріп, дамып, жетіліп отырады. 

Бірақ бүгінгі күннің қазақ тіліне деген сұранысы басқаша. Еліміз білім берудің жаңа жүйесін жасап, әлемдік 

білім  беру  кеңістігіне  бағыт  алды.  Білім  беру  парадигмасы  ӛзгерді,  мазмұны  жаңарып,  жаңа  кӛзқарас, 

жаңаша  қарым-қатынас  пайда  болды.  Елбасы  Нұрсұлтан  Назарбаев  «Қазақстан  –  2050  Стратегиясы 

қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауында «Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу 

үшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек. Біздің азаматтарымыз үнемі ең озық жабдықтармен 

және замануи ӛндірістерде жұмыс жасау машығын меңгеруге дайын болуға тиіс», – деді.[1]. Бұл талап жаңа 

ғасырдағы  білім  саласы  қызметкерлеріне  аса  жауапты  міндеттер  жүктейді.  Білімді  жоғары  сапаға  кӛтеру, 

замануи  білім  беруді  қалыптастыру,  білікті  мамандар  қатарын  кӛбейту.  Қазіргі  замандағы  білім  берудің 

негізгі  мақсаты  – коғамның  талаптарына сай бәсекеге қабілетті,  ӛмір сүруге бейім, ӛзіндік пікірі  бар жеке 

түлғаны қалыптастыру болып табылады. Маманның біліктілігі мен кәсіби деңгеінің жоғары болуы оқытуды 

дұрыс ұйымдастыра білумен байланысты. 

Жоғары  оқу  орындарында  мемлекеттік  тілдің  белсенді  қолданылуы  үшін  болашақ  мамандардың 

кәсіби  біліктілігін  арттыруға  бағытталған  жұмыстарға  айырықша  назар  аударылып,  қазақ  тілін  қолдану 

деңгейін  жоғары  дәрежеге  жеткізу  міндеті  кӛзделуде.  Нақты  айтқанда,  білім  алушыларды  мамандығына 

бейімдеп  оқыту  әдістемесі  қолға  алынуда.  Бүгінгі  білім  алушы    –  ертеңгі  маман.  Ол  мемлекеттік  тілді  ӛз 

дәрежесінде жетік меңгерумен қатар, ӛз мамандығына байланысты лексиканы игеріп, іс-қағаздарын сауатты 

жүргізуі қажет. Алған білімін болашақ кәсіби қызметінде пайдаланатын дәрежеде болуы тиіс. Осы мақсатты 

іске асыруда студенттерге іскерлік қарым-қатынасты дұрыс оқыту қажеттігі күннен-күнге айқын сезілуде.  

Қазіргі  таңда  тілді  оқытудың  ең  басты  бағыты  –  қатысымдық  бағыт.  Тілді  қатысымдық  тұрғыдан 

меңгертуге  оқытушылар  да,  әдіскер-ғалымдар  да  ерекше  назар  аударып  отыр.  Себебі,  қатысымдық  бағыт 

бүгінгі уақыт сұранысынан туып отырған заман талабына жауап бере алады.[3]. 

Қатысымдық  оқытудың  нәтижесі  –  тілдік  қатынас.  Осы  тілдік  қатынас  бойынша  зерттеу  жүргізіп, 

оның  тілдерді  оқытудағы  тиімділігін  кӛрсеткен,  тілдік  қатынастың  тұжырымын  жасаған  ғалым  Ф. 

Оразбаеваның  сӛзімен  алсақ,  «  Тілдік  қатынас  –  жай  ғана  қарым-қатынас  дегеннен  гӛрі  тамыры  тереңге 

кеткен,  ӛмірде  ӛзіндік  орны  бар,  қоғамның  дамуы  үшін  қажетті  қоғамдық-әлеуметтік  ақпараттардың 

жиынтығы  арқылы  адамдардың  бір-бірімен  пікір  алмасуы,  адамдар  қатынасының  түп  қазығы  дегенді 

білдіреді»[2]  –  дейді.  Қатысымдық  қызмет  бойынша  хабар  таратушы  мен  хабар  қабылдаушылар  тілдік 

қарым-қатынастың барлық  түрлерін іс жүзіне асыра отырып, хабар арқылы бір-бірімен қарым-қатынастық 

қызмет  атқарады.  Кәсіби  тілде  қарым-қатынас  жасау  сӛйлесім  әрекетінің  барлық  түрлері  тыңдалым, 

айтылым, оқылым, жазылым, тілдесім әрекеттерінің негізінде жүзеге асырылады.[5]. 

Қатысымдық  тұрғыдан  білім  алушыны  мамандық  тілінде  сӛйлетуде    мәтіннің  атқаратын  рӛлі  зор. 

Әдіскер ғалымдардың еңбектеріне сүйенсек Ф.Оразбаева ӛзінің «Тілдік қатынас: теориясы және әдістемесі» 

атты зерттеу еңбегінде: «Мәтін – адамдар арасындағы тілдесімдік қатынастың жемісі. Адам ӛз ойын екінші 

біреуге жеткізген кезде қалай болса солай айтылған сӛйлемдер тізбегін құрамайды. Керісінше, жинақталған 

пікірін,  кӛзқарасын  бір-брімен  ой  жағынан  да,  қалпы  тарапынан  да  бірлескен  сӛйлемдер  жүйесімен,  яғни 

мәтін  арқылы  жеткізеді,  баяндайды….  Адам  тілдік  қатынаста  үлкенді-кішілі,  ірілі-ұсақты  мәтіндерді 

сӛйлесім  әрекетінің  кез-келген  кезеңінде  ойдан  құрап,  қолдана  береді»[2]-  деп  атап  ӛтеді.  Мәтін  арқылы 

білім алушы болашақ мамандығына байланысты пайдалы мағлұматтар алады, атқарылатын іс-әрекеттеріне 

байланысты ақпаратпен қамтамасыз етіледі. Мәтінде қамтылатын материалдар жүйесі мамандыққа қатысты 

оқытылатын арнайы пәндермен тығыз байланыста алынады, ӛйткені, білім алушы оны оқу барысында орыс 

тілінде  ӛтеді.  Ал,  қазақ  тілі  сабағында  мәтінді  оқып,  аудару  кезінде,  оған  ӛзінің  негізгі  пәні  бойынша 

ӛткендіктен  мазмұны  түсінікті  болып,  қазақша  аудармасын  есте  сақтауға  тырысады.  Әрине,  оқулықтағы 

мәтіндер кӛлемі жағынан тақырыбына қарай кӛлімдірек болады. Ӛзге тілді аудиториядағы білім алушыларға 

мәтін  түсінікті  боліу  үшін,  әр  тақырыптан  ең  негізгі  ереже,  тұжырымдары  мен  керекті  тұстарын  іріктеп, 

шағын  мәтіндер  жиынтығын  құру  керек.  Әр  мәтіннің  соңында  білім  алушының  еркін  аударып  үйренуіне 

және  түсініп  оқуы  үшін  қазақша  орысша  сӛздер  тізімін,  түсіндірме  сӛздіктер,  терминологиялық  сӛздіктер 

берген  дұрыс.  Бұдан  білім  алушы  жаңа  сӛздердің  жаңа  баламаларымен,  терминдердің  аудармасымен 

танысып,  аударма,  кәсіби  бағыттағы  сӛздіктерді  пайдалана  білуге,  кәсіби  тілдің  қолданылу  жағдайларын 

ажырата білуге үйренеді. Сондықтан мәтінде кәсіби терминологияны кӛбірек қамтыған жӛн.  

Кәсіптік  қазақ  тілін  меңгертуде  сӛздік  жұмысқа  да  үлкен  орын  беріледі.  Кәсіби  сӛздерді  іріктеп 

қолдану, тұрақты тіркестер мен мақал-мәтелдерді пайдалану, тілдік жүйені дұрыс түсініп, жеткізуге үйрету 

арқылы  білім  алушылардың  сӛздік  қорын  молайтуға  баса  назар  аударылады.  Болашақ  мамандарымыздың 

жаңа сӛздермен, кәсіби ұғымдармен танысуына, олардың ойлау жүйелерінің іргеленіп, таным-түсініктерінің 

артуына  жол  кӛрсетіледі.  Сонымен  қатар,  менгерген  лексиканы  пайдалана  отырып,  сӛйлем  құрау, 

лексикалық және грамматикалық құрылымдарды дұрыс пайдалану игертіледі.  

Тіл  үйретуде  жаттығудың  түрлері  неғұрлым  кӛп  болса,  соғұрлым  нәтижесі  болмақ.  Кәсіби  тілді 

үйретуге арналған жаттығулар жүйесі үш түрге бӛліп қарастырылды: 

● Машықтандыру жаттығулары – білім алушы үйренген сӛздік қорын ұтымды пайдаланып, оны 

кәсіби  тілдік  қатынаста  шеберлікпен  қолданудың  амал-тәсілдерін  берік  меңгеруін  әбден  қалптастыру 

мақсатында  орындалатын  жұмыс.  Жаттығудың  тиімділігі  –  фразеологизмдерді  қарым-қатынаста  дұрыс 



 

262 


 

қолдану  арқылы  білім  алушылар  ӛз  ойын  әдемі,  дәл  білдірумен  бірге,  кӛркем  сӛйлеуге,  сӛз  саптау 

шеберлігіне  үйренеді.  Білім  алушылардың  кәсіби  сӛздік  қорын  байытудың  бір  арнасы  мақал-мәтелдерді 

меңгертумен байланысты [4]. 



●  Шығармашылық  жаттығулар  –  білім  алушылардың  кәсіби  мәтін  мазмұны  бойынша 

кәсіптанымдық  ақпараттарды саралап, зерделеу  арқылы қабілетін жетілдіруге бағытталған  жұмыс түрі. Ӛз 

мамандығы  бойынша  хаттар,  баяндамалар,  пікірлер,  эссе  жазу  Коллаждармен  жасалатын  жаттығу 

жұмыстары орындалады. Коллаж – кәсіби ұғымдарды кӛрнекілік түрінде құрастырудан тұрады [4]. 

● Кәсіби-жағдаяттық жаттығулар – қатысым жасаушылардың бір-бірімен нақтылы бір тақырып, 

кәсіби  жағдайға  байланысты  ӛзара  пікір  алысу,  ойын  жеткізу,  мәлімет  алу,  қазақша  қатынасқа  түсу, 

сұхбаттасу  дағдысын  қалыптастыру  мақсатында  орындалатын  жұмыс  түрі.  Бұл  жағдаяттық  сұхбаттармен, 

іскери  ойындармен  жұмыс  жүргізу  арқылы  жүзеге  асады.  Мамандық  бойынша  радио,  теледидардан 

ақпараттар тыңдап, пікір алмасу, дӛңгелек үстел ӛткізу [4]. 

Сонымен  қатар  кәсіби  қазақ  тілі  сабақтарында  мәтінге    байланысты  құрастырылған  сӛзжұмбақ, 

аннограмма,  криптограммалар,  ребустар,  түрлі  ойын  элементтерін қолдану  білім  алушының  сабаққа  деген 

қызығушылығын  арттырып,  ойлау,  есте  сақтау  қабілетін  дамытады.  Сондай-ақ,  білім  алушыларды 

жаңалықтардан  мамандыққа  қатысты  тақырыптармен  танысып,  газет-журналдағы  мақалалармен  ӛздік 

жұмыстарын жүргізуге үйрету. Оған арналған жаттығулардың түрлері ӛте кӛп.  

Ӛз  тәжірибемде  сабақ  барысында  осы  орайда  жүйелі  жұмыстар  жүргізіп  отыруға  тырысамын. 

Мысалы,  білім  алушыны  ӛз  мамандығы  туралы  әңгімеге  шақыру,  мамандығының  ӛмірге  қажеттілігі 

жайында  пікірлесу,  диспут  -  әңгімелер  ұйымдастыру,  конкурс-сабақ  ӛткізу,  шығарма  жаздыру,  кӛрме 

ұйымдастыру,  мамандықтарына  байланысты  «жәрмеңке»  ӛткізу,  білім  алушыларды  қысқа  хабарлама, 

мақала  жазуға,  радио,  теледидарда  сұхбат  беруге,  сұхбат  алуға  дағдыландыру,  еңбек  ардагерлерімен, 

құрметті  маман  иелерімен  кездесу  ӛткізу,  іскерлік  ойындар  ойнату.  Осындай  жүйелі  жұмыстардың  берер 

нәтижесі  үлкен.  Білім  алушылар  таңдаған  мамандықтарының  ӛмірге  қажет  екендігіне  кӛздері  жетеді, 

қоғамға  қажет  тіліктерін  сезінеді,  мақтаныш  сезім  ұялап,  ертеңгі  күнге  сеніммен  қарайтын  болады.  Осы 

модельдік  әдіс  білім  алушылардың  ӛз  бетінше,  дербес  ізденуіне  жол  ашады,  шығармашылық  жұмыстарға 

баулиды. Қиялын, ойын ұштайды. 

Кәсіби  бағытталған  лексиканы  менгерген  әр  білім  алушының  тілдік  қатынасты  еркін  игеріп, 

әлеуметтік ортада ӛз орнын табуына мүмкіндік береді. 

 

Әдебиет тізімі: 

 

1. Назарбаев  Н.Ә.  «  Қазакстан  -  2050» Стратегиясы калыптаскан мемлекетгің жаңа саяси бағыты» 



атты Жолдауы. Астана, 2013  

2. Оразбаева Ф. Тілдік қатынас: теориясы және әдістемесі. -Алматы, 2000 

3. Қадашева Қ. Жаңаша жаңғыртып оқытудың ғылыми әдістемелік   негіздері.-Алматы,2001 

4.  Жоғары  оқу  орнындарында  кредиттік  оқу  технологиясы  бойынша  оқу  үрдісін  ұйымдастыру 

туралы нұсқаулы хат. – 14.03.2008ж. 

 

 



УДК 004.422.8 

ЭФФЕКТИВНА ЛИ ИННОВАЦИОННАЯ МОДУЛЬНАЯ ОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ 

ТЕХНОЛОГИЯ И МОЖНО ЛИ ПРИМЕНЯТЬ В ВЫСШЕЙ ШКОЛЕ? 

 

Шаханова Р.А., Шоканова Р.Д., Алькеева С.М., д.п.н., профессор КазНПУ им. Абая, ст.преп., 

КазУТБ, магистр экон.наук, ст.преп. КазУТБ, г.Астана, Казахстан 

 

Бұл  мақалада  тиімді  және  тиімді  білім  беру  модулі  технологияларының  біреуін  талқылайды.  Бұл 

технологияның тиімділігі мазмұны бойынша жалпы білім беруге де, сол сияқты жеке білім беруге де тиімді. Инсайт  - 

модульдік технология білімі, жоғары сапалы нәтижелерін, құзыреттілігін қалыптастыру, шығармашылық және оның ең 

жоғары нысанын дамыту толық игеруін кӛздейді 

В  данной  статье  рассматривается  одна  из  эффективных  и  действенных   образовательных  модульных 

технологий.  Эффективность  такой  технологии  заключается  в  том,  что  по  содержанию   является  общеобразовательной 

для  всех  и  в  тоже  время  индивидуальной.  Модульная  технология  предполагает  полное  усвоение  знаний, 

качественный  результат, формирование компетенции, развитие креативности и ее высшей формы – инсайт. 

This  article  discusses  one  of  the  effective  and  efficient  educational  module  technologies.  The  efficiency  of  this 

technology is that the content is comprehensive for all and at the same time. Module technology supposes the complete mastering 

of knowledge, quality result, competence development, creativity and its highest form-insight.   

 

Пути  повышения  эффективности  обучения  в  системе  высшей  школы  ищут  педагоги  всех  стран 



мира.  Одним  из  важных  направлений  разрешения  названных  проблем  является  разработка  и  внедрение  

инновационых  образовательных  технологий,  основным  признаком  которых  можно  считать  степень 



 

263 


 

адаптивности  всех  элементов  педагогической  системы.  В  нашей  стране  проблема  результативности 

обучения, активно разрабатывается на основе использования последних достижений, вобрало в себя всѐ то 

прогрессивное, что было накоплено в педагогике, в дидактике, в методике, психологии, лингвопсихологии, 

информатике, теории управления познавательной деятельности и других наук как в теории, так и в практике 

этих дисциплин. За последние десятилетия отечественная  казахстанская  наука значительно продвинулась в 

реализации проблем адаптивного обучения, внедрения новых  образовательных технологий [1]. 

Образовательная  технология  -  совокупность  психолого-педагогических  установок,  определяющих 

специальный  набор  и компоновку  методов,  форм,  способов,  приѐмов  обучения,  а    также    воспитательных 

средств. Технологизированный учебно-воспитательный процесс, превращает  обучение в производственно-

технологический  процесс  с  гарантированным  результатом,  способствовавший  появлению  в  педагогиге 

направления – инновационные образовательные  технологии.  

Целью  инновационных  образовательных  технологий  является  превращение  человека  из  объекта 

управления  (обучения,  воспитания)  в  субъект  управления,  формирование  у  него  самостоятельности  и 

способности  к  самоменеджменту.  Инновационная  образовательная  технология  обучения  -  это 

организационно-методический инструментарий педагогического процесса. 

Перевод  обучения  на  субъект  -  субъектную  основу  требует  такой  педагогической  технологии, 

которая  бы  обеспечила  студенту  развитие  его  мотивационной  деятельности,  интеллектуальные 

возможности,  творческие  склонности,  логику,  самостоятельность  мышления,  чувства  коллективизма, 

активизацию   различных мыслительных операций, самоуправление, трудолюбие, неформальное получение 

знаний,  чувство  ответственности  при  получении  знаний,  терпеливость,  системность  получения  знаний, 

умение отличать принципы при получении качественных знаний, реализовать себя как активно мыслящий и 

активо приобретающий знания, чувство коллективизма, быть креативным и компетентным [2]. 

Модульное  обучение  позволяет  практически  решать    все  вышеперечисленные  задачи,  развить 

данные  качества.  Модульное  обучение  возникло  как  альтернатива  традиционному  обучению.  В  системе 

высшего образования использование технологий не столь широко задействовано как хотелось бы. Почему 

именно модульная технология? 

Именно  модульная  технология  делает  учебный  процесс  интересным,  познавательным, 

неординарным, нетрадиционным, необычным. Данная технология относится к личностно-ориентированным 

и    еѐ  целью  является  усвоение  студентом  системы  знаний  и  специальных  умений  по  конкретной  учебной 

теме, используя индивидуальный подход. 

Цель  модульной  технологии  -  повышение  эффективности  и  результативости  образовательного 

процесса. Итак, теоретические положения и практическое применение модульного обучения, планирование 

результатов  обучения  позволит  поднять  обучение  на  качественно  новый  уровень.  Модульное  обучение 

основывается  на  главной  своей  теории  -  поэтапного  формирования  умственной  деятельности,  разития  

познавательной  активности,  умения  логически  рассуждать,  обобщать  пройденное,  синтезировать  и 

анализировать полученные знания, воспитывать в себе уважение к полученным знаниям, творчески подойти 

к  процессу  обучения,  компетентно  владеть  образовательной  ситуацией,  относиться  отрицательно  к 

формальному  получению  знаний,  умение  делать  выводы,  аргументировать  свои  доводы,  познавать  

неизведанное,  искать новые  решения, оттачивать свои умения, заострять  внимание на главном, грамотно 

действовать в процессе освоения знаний, выйти на главный результат- систему качественных знаний. 

Модульное  обучение  очень  хорошо  развивает  уровень  творческой  одаренности  –  креативность,  и 

его явление - инсайт.  

Каждый вид учебных элементов призван активизировать определѐнные мыслительные механизмы: 

память,  внимание,  ощущение,  восприятие,  мышление,  воображение,  речь  т.е.  те  критерии,  из  которых 

слагается познание, как процесс обеспечивающий приобретение и усвоение знаний.  

Что такое модуль?  1.В точных науках название некоторых коэффициентов, каких-нибудь величин 

2.Сложный  инженерный  узел,  выполняющий  самостоятельную  функцию  в  техническом  устройстве 

3.Вообще  отделяемая,  относительно  самостоятельная  часть  какой-нибудь  системы,  организации. 

Семантический смысл термина ''модульное обучение'' связан с международным понятием ''модуль'', одно из 

значений которого – функциональный узел. Модуль - это узел, в котором учебное содержание и технология 

овладения  им  объединены  в  одно  целое  [3].  Сущность  модульного  обучения  состоит  в  том,  что  студент 

самостоятельно  достигает  конкретных  целей  учебно-познавательной  деятельности  в  процессе  работы  с 

модулем.  Задачи  преподавателя  -  мотивировать  процесс  обучения,  осуществлять  управление  учебно-

познавательной деятельностью студентов через модуль и непосредственно их консультировать.  

Цель  модульного  обучения    содействие  развитию  самостоятельности    студентов,  их  умению 

работать с учетом индивидуальных способов проработки учебного материала. 

Модульное  обучение  базируется  на  деятельностном  принципе:  только  тогда  учебное  содержание 

осознанно  усваивается,  когда  оно  становится  предметом  активных  действий  обучающегося,  причем  не 

эпизодических,  а  системных.  Преимущества    модульного  обучения.  Технология  модульного  обучения 

создает  надежную  основу  для  индивидуальной  и  групповой  самостоятельной  работы  обучающихся  и 

приносят  до  30%  экономии  учебного  времени  без  ущерба  для  полноты  и  глубины  изучаемого  материала. 



 

264 


 

Кроме  того,  достигается  гибкость  и  мобильность  в  формировании  знаний  и  умений  обучающихся, 

развивается их творческое и критическое мышление. Достоинства модульного обучения. 1. Цели обучения 

точно соотносятся с диагностикой, которая в свою очередь соответствует достигнутым результатам каждого 

студента. 2. Разработка модулей позволяет «просеять»  и «отфильтровать» учебную информацию, включить 

только необходимую и важную.  3. Небходимая и важная иформация представлена блоками, что позволяет 

уплотнить  ее  и  рационально  распределить  по  блокам.  4.Задается  индивидуальный  темп  учебной 

деятельности.  5.  Поэтапный,  модульный  контроль  знаний  и  практических  умений  дает  определенную 

гарантию  эффективности  обучения.  6.  Учебный  процесс  "технологизируется",  что  позволяет    обучение  в 

меньшей  степени    сделать  зависимым    от  педагогического    мастерства  преподавателя.  7.  Обеспечение 

высокого  уровня  мыслительной  активизации  студента  на  занятии.  8.  Формирование  навыков 

самообразования,  самоменеджмента  и  других  «само».  Инновационная  образовательная  (педагогическая) 

технология    -    это  организация  учебного  процесса  с  учетом  индивидуальных  особенностей  студентов, 

позволяющих    создать  оптимальные  условия    для  реализации  потенциальных  возможностей  каждого  [4]. 

Технология  модульного  обучения  открывает  широкие  возможности  для  индивидуализации  обучения,    что 

очень важно в высшей школе,  где получают профессиональные умения и навыки. 

Дидактические условия, при которых достигается высокая  эффективность модульного обучения:  

1.  Качественная  разработка  модулей,  отбор  и  конструирование  содержания  учебного  материала, 

учитывающие интересы, возрастные особенности и другие личностные качества обучающихся. 

2.  Последовательная  реализация  модулей,  которые  позволяют  интенсифицировать  учебную 

деятельность на всех ее этапах. 

3.Разработка  и  предъявление  модулей  позволяют  сочетать  изучение  теории  и  формировать 

практические умения и навыки. 

4.Варьирование  проблемных  задач  и  заданий  с  типовыми,  требующими  репродуктивной 

воспроизводящей деятельности обучающихся. 

5.Применение  наряду  с  основными  дидактическими  материалами  вспомогательной  справочной 

литературы. 

6.Сочетание  контроля  с  самоконтролем  обучающихся,  который  сравнительно  легко  достигается  на 

основе модульного обучения. 

Дидактика  высшей  школы  предполагает  учѐт  индивидуальных  особенностей  каждого  студента, 

определение  направленности  личности,  его  склонности,  интересы,  способности,  которые  влияют  на  его 

учебную  деятельность  и  от  которых  зависят  результаты  обучения.  Исходя  из  принципов  дидактики, 

концепция модульного обучения, продумана таким образом, что принципы обучения  являются общими для 

всех и в тоже время, одновременно, индивидуализированны для каждого обучаемого в отдельности.  

Модуль  можно  рассматривать  как  программу  обучения:  индивидуальную  по  содержанию; 

насыщенную  активными  и  интерактивными  методами;  индуктивному  и  дедуктивному  видам 

умозаключения; полному усвоению знаний, качественным результатам. Одним из требований к модульному 

обучению с точки зрения его индивидуализации является разнообразие  учебных элементов, предлагаемых 

студенту  на  каждом  модульном  занятии.  Реализация  индивидуального  подхода  в  модульном  обучении 

возможна в нескольких направлениях.  

Первое  направление  -  разноуровневая  дифференциация  обучения.  Содержание  обучения  может 

быть  представлено  тремя  уровнями  сложности  –  А-  обязательный  уровень,  В-  возможный  уровень  и  С  - 

творческий  уровень.  Уровень  А-  соответствует  минимальному  уровню  усвоения  учебного  содержания, 

рассчитан  на  студента  с  низкой  обучаемостью,  низким  уровнем    учебных  умений,  имеющего  пробелы  в 

знании  пройденного  материала.  Уровень  В  -  для  студента,  который  при  относительно  невысокой 

обучаемости  достигает  хороших  результатов  в  обучении,  компенсируя  недостаточное  развитие 

способностей  к  отдельным  мыслительным  операциям:  прилежанием,  организованностью,  использованием 

рациональных  приѐмов  в  учении.  Уровень  С  -  творческий  уровень,  представляет  собой  углублѐнный 

вариант содержания материала, который рассчитан на студентов с высокой обучаемостью, положительным 

отношением  к  учению  и  высоким  уровнем  самоорганизации.  Второе  направление  -  учѐт  индивидуального 

темпа усвоения учебного материала.  Студенты работают в индивидуальном темпе. При быстром усвоении 

тех  или  иных  учебных  элементов  студенты  могут  свободно  переходить  от  одного  уровня  сложности  к 

другому,  более  высокому,  в  зависимости  от  самооценки  своих  возможностей.  Это  один  из  способов 

положительной мотивации студентов. Третье направление - индивидуализация через организацию помощи 

и  взаимопомощи.  В  модульной  программе  предусмотрены  задания,  выполнение  которых  требует  парной, 

групповой,  коллективной  форм  организации  деятельности,  способствующей  развитию  коммуникативных 

умений [5]. Четвѐртое направление - организация индивидуального контроля. Входной контроль определяет 

степень  готовности  студента    к  работе  на  уровне  А,  В  или  С.  Выходной  контроль  соответствует 

минимальному  уровню усвоения знаний. Инновационная  модульная технология обучения переворачивает 

представление  традиционного  преподавания,  так  как  у  студенческой  молодежи  вырабатывается 

деятельностая компетенция  и развивается креативность. 


 

265 


 

Неотъемлемой  частью  модульной  технологии  является  креативность,  т.е.  развитие  креативности. 

Предпосылки  творческой  деятельности,  позволяющие  создавать  нечто  новое,  ранее  неизвестное,  а  также 

предварительный  набор  знаний  и  умений.  Развитие  креативности  на  занятиях  модульной  технологии  - 

предмет отдельного разговора. Для этого имеется масса всевозможных дидактических методов, способов и 

приемов. 

Модуль  содержит  познавательную  и  учебно-профессиональную  части.  Первая  формирует 

теоретические знания, профессиональные умения и навыки на основе приобретенных знаний. Соотношение 

теоретической  и  практической  части  Модуля  должны  быть  оптимальным,  что  требует  профессонализма  и 

высокого  педагогического  мастерства  преподавателя.  В  основу  модульной  интерпретации  учебного  курса 

должен быть положен принцип системности, предполагающий: системность содержания, т.е. необходимое и 

достаточное  знание  (тезаурус),  без  наличия  которого  ни  дисциплина  в  целом,  ни  любой  из  ее  модулей  не 

могут  существовать;  чередование  познавательной  и  учебно-профессиональной  частей  модуля, 

обеспечивающее  алгоритм  формирования  познавательно-профессиональных  умений  и  навыков; 

системность  контроля,  логически  завершающего  каждый  модуль,  которая  приводит  к  формированию 

способностей  обучаемых  трансформировать  приобретенные  навыки  систематизации  в  профессиональные 

умения анализировать, классифицировать, систематизировать и прогнозировать  Модульное обучение одно 

из  уникальных  технологий,  которая  реально  «работает»  на  результат,  на  качество  знаний,  результатом 

которого является - профессиональная готовность студента. 

 

 




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   77




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет