Мектебінде



Pdf көрінісі
бет4/9
Дата27.03.2017
өлшемі0,85 Mb.
#10396
1   2   3   4   5   6   7   8   9

Пайдаланылған әдебиеттер:
1.      Оралхан      Бөкей.      «Екі      томдық      таңдамалы   
шығармалар». 2-том. А., «Жазушы», 1996.
2.  Ш.Балли.  «Общая  лингвистика  и  вопросы  французс-
кого языкознания». М., 1959.
3. С.Кенжеахмет. «Жеті қазына». 3-кітап. А., «Ана тілі», 
2003.
Резюме
В  статье  рассматривается  вклад  Оралхана  Букеева  в 
развитие литературного языка.
Resume
In  this  article  about  Oralhan  Bokeyеv  made  a  contribution             
to literature language in the story «Atau kere».

54
Тіл дамыту табиғатында 
Рымкеш ШҮЛЕНБАЕВА,
           Павлодар облысының 
Ақсу қаласындағы
№3 арнаулы түзеу 
мектеп-интернатының 
қазақ тілі пәнінің мұғалімі.
АРНАУЛЫ ТҮЗЕУ МЕКТЕБІНІң 
ҚАЗАҚ ТІЛІ САБАҒЫНДАҒЫ 
ОЙЫНДАР
Оқу   орыс  тілінде  жүргізілетін  арнаулы  түзеу  мектебінде   
қазақ  тілі   міндетті  оқу  пәні   ретінде  оқытылады.Қазақ  
тілін    оқытудың    негізгі    мақсаты  –  оқушыларды    оқуға, 
жазуға  және  тіл  арқылы  қарым-қатынас  жасау  қызметінің  
түрлерін    (тыңдау,  оқу,  жазу,  сөйлеу)  меңгеруге      үйрету, 
ойлау  қабілетін  дамыту, өз  ойын  жеткізе  алуға  үйрету.
Ойлау, сөйлеу, тіл  кемістігін  түзету  – мүмкіндігі  шектеулі 
балаларды  оқытудағы  басты  мақсат  болып  табылады.
Бұл  мақсаттарды  орындауда  қазақ  тілі  сабағында  ойын  
түрлерін  қолданудың  маңызы  зор.Оқушының  шаршауын  
сейілтіп,қызығушылығын    арттыратын    сабақ    арасында  
ойын  элементтері  үлкен  рөл  атқарады.Ойындар  сабақтың  
тиімділігін,    сапасын    арттырумен    бірге,оқушының    оқу  
белсенділігін,шығармашылық  ойлау  қабілетін  дамытады.
Ойнау    арқылы    оқушының  сөйлеуге    деген    ішкі    жан  
дүниелік    ынтасы,  іздену    дағдысы    қалыптасады.Ойын  
арқылы баланы  тәрбиелеу әрі   оқыту  тиімді. 
«Баланың  ойынын  тыйғаныңыз – ойлауын  тыйғаныңыз» 
дегендей,  оқушының    әр    қадамы    ойынмен    ғана    алға  
жылжиды, дамиды.

55
І.1. Қазақ  тілі  сабағында  ойын элементтерін   тиімді  
қолдану жөнінде  әдістемелік  нұсқаулар.
Оқытуда  ойын  элементтерін  қолдануда  мына  талаптар  
орындалуы  қажет:
1. Оқушылардың  қажетті  сөздік  минимумы  болуы  тиіс.
2. Белгілі  бір  мақсатқа  құрылуы  қажет.
3. Ойындар  тақырыпқа  сай  болуы  керек.
4.  Ойын    ережелері  оқушылардың    түсінуіне    оңай, 
қарапайым  әрі  қысқа  болуы  шарт.
Ойын  түрін  пайдалану  арқылы  жаңа  материалды  жеңіл  
де  тиянақты, нақты  түсіндіруге, меңгеруге жағдай  жасалып, 
ол  оқушының  санасында  берік  сақталатын  болады. 
І.2. Қазақ  тілін  оқытуда  ойын  түрлерін  мынадай  
мақсаттарда  қолдану  тиімді:
1. Әліпбиді  дұрыс  меңгерту.
2. Оқу  дағдысын  қалыптастыру.
3. Орфографияны  дұрыс  игеру.
4. Лексиканы  меңгерту.
5. Грамматикалық  құрылымды  меңгерту.
6.  Оқушының  ойын    дамыту,дұрыс    жазу,  дұрыс    айту, 
дұрыс  оқи  білу  дағдыларын  қалыптастыру.  
Ойын    туралы    көптеген    ғалымдардың    пікірлері, 
тұжырымдары  көп. Соның   бірі  – В.А.Сухомлинскийдің   
пікірі: «Без  игры   нет  и  не  может  быть  полноценного   
умственного развития. Игра – это огромное  светлое  окно, 
через    которое    в    духовный    мир    ребенка    вливается  
живительный  поток  представлений, понятий».
Сабақ    тартымды  болу    үшін    әр    түрлі    ойындарды  
дұрыс қолдана  білген жөн. Сонда ғана ойын  қызықты  да  
нәтижелі  болады. Ол  үшін  ойын  түрлерін  дұрыс  таңдап  
алу керек. Бұл  оқушыларды  жалықтырып, шаршатып  алмау  
мақсатында  қолданылады.

56
Сонымен, ойын – оқушылардың  белсенділігін  арттырып, 
сабақ  үстінде  шаршамай, сергек  отыруына  жағдай  жасап, 
сабаққа  қызығуын  арттыратын  және  пәнге  көзқарасын   
қалыптастыратын  тіл  дамыту  құралы.
ІІ. Сабақта  қолданылып жүрген ойын түрлері. 
Өзімнің    тәжірибемде    қолданылып    жүрген    ойынның  
түрлеріне  тоқталайын.
Жаңа  сабақтың  тақырыбын  жасырып  ұстау  арқылы  
оқушылардың  назарын  сабаққа  аудару. «Кім  жылдам?» 
ойынын ойнату арқылы сабақ тақырыбын анықтау.
Мысалы,  кез    келген  екі    сөзден  тұратын    сабақ  
тақырыбын  анықтау  үшін  алдымен  нүктелері  жоғарыдағы  
әріптерді,сонан  соң нүктелері  астындағы  әріптерді  қосып  
оқу.
.     .       .     .     .
МОЕТНБАІСңЫМ      (Менің отбасым)
.     .     . .    .      .   .
.     .   .    .    .    .
БМІЕЗКДТІЕңП            (Біздің мектеп)
.    .    .    .    .     .
Немесе,  бір    сөзден    тұратын    мәтін    атауын    анықтау  
үшін  оқушыларға  әр  тікбұрыштағы  әріптерді  нүктелердің  
көбеюіне    қарай    орналастыру    керектігін    айту  арқылы  
анықтауға  болады.
Бұл    ойынды    жаңа    сөздерді    өткенде    де    қолдануға  
болады.
  А: 
Б. 
А:: 
Т:. 

57
Мысалы:  4-сыныпта    «Достық»  тақырыбын    суреттер  
арқылы  анықтауға  болады. Ол  үшін дәптердің, орманның, 
сөмкенің, терезенің, ыдыстың, қаламның суреттері қажет.
Мысалы,  5-сыныпта  «Отан»  тақырыбы    сиқырлы    тік  
төртбұрыш  арқылы  беріледі.
о
р
ы
н
д
ы
қ
т
а
қ
т
а
а
ғ
а
ш
н
а
н
1)  Жыл    құстарының  бірінің  1-ші  буыны  екі  рет 
қайталанады. Бұл  құстың  аты не? Бұлбұл   
2) Бұл  құстың  атын  қыз  балаларға  қояды. Қарлығаш
3) «Орман  дәрігері» атанған  құс. Тоқылдақ
-  Бүгінгі    сабақтың    тақырыбы    қалай    аталады  деп  
ойлайсыңдар?
- Құстар.
«Буын»  тақырыбын  өткен  кезде «Ойлан, тап!» ойынын  
жаңа  сабақты  бекіту  кезінде қолдануға  болады. Ойынның  
мақсаты: Буын  түрлерін  ажырата  білуге  жаттықтыру.
1. Бір буынды  тұйық буынға  мысал  келтір. (Ат, ет, ант, 
өрт)
2. «Та»  буынына  аяқталатын  екі  буынды  сөз  ойла. 
(Баста, аяқта, тоқта, сақта)
3. «Т» әріпінен  басталып, «т» әріпінен  аяқталатын  бір  
буынды  бітеу  буынға  мысал  келтір. (Төрт, тарт, түрт)
4. «Б» әрпінен  басталатын екі  буынды құс аты  және  аң  
аты. (Бұлбұл, бұғы).
«Мен  бастаймын, сен  аяқта» ойыны.
Ла  буынын  қосып, сөзді  аяқта.

58
қа                                     ой
да                                     ай
ба           ла                      аққа           ла
са                                     айна
жа                                    бай
Ыл  буынын  қосып  көр.
                      ау
                      бат
                      ақ                    
                      дау  
Фонетика  саласы бойынша.
«Кім  жылдам?» ойыны.
1. А  әрпінен  басталатын  қалалардың  аттарын  жазыңдар.
Мысалы : Алматы, Астана, Ақмола, Атырау, .....
(Ол    қалаларды    картадан  көрсетіп,    қала    туралы    не  
білетінін  сұрау).
2.  Тек    қана  (а,  і,  ы,  е  )  дауысты    дыбысы   бар    сөздер  
ойлап  жазыңдар. Мысалы:    
Шағала, тамаша, қараша ........
(і) Ілгіш, ірімшік, Ілияс.......
(ы) Ыдыс, Ыдырыс, ыстық .......
(е) Мереке, береке, текемет .......
«Адасқан  әріптер» ойыны.
Дыбыстарды  тиісінше тіркестіріп, сөз  жасаңдар.
1. м, к, т, е, п, е  (мектеп)       4. қ, а, қ, а, з   (қазақ)
2. р, о, б              (бор)            5. а, л, а, қ       (қала)
3. к, т, і, п, а       (кітап)          6. і, л, б, л, і    (білім)
«Кім  есте  көп  сақтайды?» ойыны.
Магнитофоннан  тақпақ  немесе  шағын мәтін  тыңдап, 
сабақта  өткен  ерекше  дыбысы  бар  сөздерді  есте  сақтап 
айту.
 
 

59
Мысалы:    тақпақ  –  «Кітапқұмар».  Тақпақты    тыңдап,  һ  
дыбысы  бар  сөздерді  есте сақтап,  айту.    
Кітапқұмар.  
Кітапқұмар  Қаһарман
Таппай  бүкіл  шаһардан,
Аттай   қалап «Қаһарды»
Сұрап  алды  Гауһардан. (Қ.Баянбаев).
«Сыңарын  тап»  ойыны.
Мағынасы  бір  сөздерді  біріктіру.
Сәлеметсіз  бе?               тағам      
Қонақ                               қоштасу            
Үлкен  кісі                       сыйлау
Көріскенше!                    төр
Дастарқан                        амандасу
«Баламасын  тап»  ойыны.  Жазылған    сөздердің         
орынын  ауыстырып, орысша баламасын  табу.
Рахмет                               Молодец!
Жолыңыз  болсын!          Уважать
Жарайсың!                        Счастливого  пути!
Құрметтеу                         Спасибо
Қазақ      тіліне    тән    дыбыстарды    өткеннен    соң  «Бір          
әріпке   бес  жауап» ойынын  ұсынуға  болады. Бұл  ойын  
баланың    қисынды    ойлау    қабілетін  дамытып,  тездікке, 
шапшаңдыққа  баулиды.
 Мысалы, Ү  дыбысына:      Ө  дыбысына:                                 
1. Баланың  аты-                     1. Баланың  аты-
2. Түн  құсы-                           2. Жемістің  аты-
3. Сан  атауы-                          3. Ағатын  су- 
4. Кішкентай  үй-                    4. Жәндіктің  аты-
5. Үй  құсы-                             5.Үй  жануарының аты-

60
«Қай  әріпті  жоғалттым?»  ойыны.
Бұл    ойынды    дыбыс    пен    әріптерді    өткен    кезде  
пайдалануға    болады.  Мысалы,  әтеш,  етік,қарға,  бесік  
суреттерінің    астындағы    сөздердегі    нүктенің    орынына  
тиісті  әріпті    тез    тауып    айтқан    немесе    жазған    оқушы  
ұтады.
«Қайда  менің  өз  жағым?»  ойыны.
Бұл  ойын  тәуелдік  жалғауларын  меңгертуде  жүргізіледі.
Қолдарына  1, 2, 3  жақ  деп  жазылған  кәртішкелері  бар  
оқушылар  тақта  алдына  шығады. «Дәптер, әке»,тағы  басқа 
сөздер үш  жақта  жекеше, көпше  тәуелденген  кәртішкелер  
оқушыларға таратылады, тақта  алдында  тұрғандар «Қайда  
менің  өз  жағым?» деп  шақырады.
Қолдарына    кәртішке    алған    оқушылар    өз    тәуелдік  
жақтары  болып  тұрған  баланың  қатарына келіп, қолындағы  
кәртішкелерін    көрсетеді.  Мұғалім  немесе    тексеруші  
шығып,  қай    жақта    қате    тұрған    оқушы    көп    болса,  сол  
жақтың  ұтылғанын  хабарлайды.
Сөзжұмбақ  ойыны  да   балалардың   ой-өрісін   өсіруге, 
ізденімпаздыққа  баулиды.  
1. Әріп  сөзжұмбағы:     
1. гусь;                      
2. заяц;                                                  
3. волк;
4. арбуз;        
5. стена;
6. ласточка;                          
7. гвоздика.                                               
 
   
                         
 
                                                                               
қ 
қ 
қ 
қ 
қ 
қ 
қ 
а 
о 
а 
а 
а 
а 
а 
з 
я 
с 
р 
б 
р 
л 
н 
қ 
б 
ы 
л 
а 
ы 
ы 
р 
ы 
м 
р 
з 
ғ 
ғ 
п 
а 
а 
ы 
ш 
р 
 

61
2. Буын  сөзжұмбағы                
3. Сандар  сөзжұмбағы
         
                      1   2   3   4   5  6   7   8   9  10
4. «Жемістер»  сөзжұмбағы
1. виноград;             3. урюк;               5. вишня;
2. яблоко;                 4. груша;              6. слива.
   
                         
 
                                       
                 
ж  ү  з  і  м   
 
е   
 
а 
л 
м  а 
 
ө 
р 
і 
к 
 
 
с   
а  л  м  ұ 
р 
т 
 
 
ш 
и 
е 
а  л  х 
о 
р  ы 
 
                                                  
   
                         
 
                                                     
                         
                                                  
Б  Б  Б  Б  Б 
А  А  А  А  А 
қ  з  с  ғ  з 
ы  а  т  ы  а 
т  р  а  н  р 
 
у  у  л 
 
 
 
  ы 
қ 
 
   
                         
 
                                                     
                         
                                                  
 
 
с 
т 
 
т 
 
а 
ж 
е 
о 
б 
е 
 
ө 
б 
л 
е 
г 
ғ 
і 
к 
ү 
р 
е 
т 
т 
і 
ы 
о 
р 
і 
ш 
т 
с 
ы 
і 
з 
з 
н 
 
 

62
«Қайталай  ғой » ойыны.
1-ойыншы  бір  жемістің  атауын атайды.
2-ойыншы    оны    қайталап,  тағы    бір  жемістің    атауын  
қосады. Мысалы:
1. алма;
2. алма, шие;
3. алма, шие, алша.
Оқушыларға жемістердің  атауларының  орынын  сақтау  
ескертіледі. Ойынды  7-8  балаға дейін  ойнауына  болады. 
Бұл    ойынды    басқа    да    тақырыптарға    ұйымдастыруға  
болады.  
«Сөз    жарысы»  ойыны.  Ойынның    мақсаты  –  сөздік  
жұмысын қайталау. Бұл  ойында  3  оқушы тақтаға шығады. 
Оқушылар  сөздерді  орыс  тілінде  айтады. Үш  оқушы  қазақ  
тіліне    аударып    жазады.Үш    оқушының    қатесіз,  бұрын  
жазғаны  жеңімпаз болып  табылады.
«Бәйге» ойыны. Қағазға  жапсырылған  үш  тұлпардың  
бейнесін  3  оқушы    алып,  суреттің    артына  жазылған  
сұрақтарға  жауап береді. Кімнің  жауабы  толық, тиянақты  
болса, бас  бәйге  сол  оқушынікі  болып  есептеледі.
«Кім  көп  біледі?»  ойыны. Бұл  ойынды  «Асханада», 
«Отбасы», «Дүкенде», «Азық-түліктер», «Жыл  мезгілдері», 
тағы  басқа  тақырыптарға  өткізуге  болады.
Мысалы:  «Отбасы»    тақырыбына    байланысты    сөз  
айтқан  оқушыға  1  фишкадан  беріледі.Кім  көп  сөз  айтып, 
көп  фишка  алған  оқушы  жеңімпаз  болады.
Осы  тақырыптарға  рөлдік  ойындар өткізу  балалардың  
сөздік  қорын  байытып  қана қоймай, сол  сияқты  сөйлеу  
дағдыларын  да  дамытуға  көмегі  көп.
Балалардың    жаңа    сөзді  тез    есте    сақтауына    септігін  
тигізетін  және    ойлау    қабілетін    дамытуға  әсері    мол  
ойынның  бірі  – «Әрі  оқу, әрі  ойын» ойыны.

63
Пять-бес,              Медленно-баяу,        Сейчас-қазір,
Вечер-кеш.           Пешком –жаяу.         Готовь-әзір.
Дверь-есік,           Облако-бұлт,             Мудрый-дана,
Колыбель-бесік.  Нация-ұлт.                 Мать-ана.
«Заттың  атын  ата» ойыны. Шарты: Қоржынға  салынған  
көкөністер  мен  жемістерді  қолдарына  алып, қатты, дәмді, 
тәтті, ащы-қышқыл  зат  екенін  ажыратып атау.
Мысалы: алма – тәтті, домалақ; сәбіз – қатты, сопақша; 
алмұрт – тәтті, сопақша.
- Енді  екі  топқа  бөлініп, көкөністер, жемістер  сөзімен  
сөйлем  құрайық.
Түстеріне, пішініне  қарап, бір-бірінен  айырмашылықтарын  
салыстырыңдар. (Қай  топтың  асығы  көп  болса, сол топ  
жеңімпаз  атанады).
«Ненің    дәмі?»  ойыны.  Шарты:  Балалар    көздерін  
жұмады.  Мұғалім    ауыздарына    көкөніс  немесе    жеміс  
салады. Балалар оның  дәміне  қарай  атауын  айтады.
ІІІ. Қорыта  келе  айтарым, ойын  арқылы  оқушылардың  
білік-білім    дағдылары  қалыптасады.  Білім    деңгейі    мен 
дағдыларын  жетілдіре  отырып, ойын  арқылы  оқу  және  
тәрбие    ұштасады,  танымдық    қызметі    мен    ой-өрісі  
кеңейеді,  оқушының    өзіне  деген    сенімі    артады,  оқуға  
қызығушылығы, белсенділігі  дамиды.
Белгілі  педагог    В.А.Сухомлинский  айтқандай:  «Ойын-
сыз, музыкасыз, ертегісіз, шығармашылықсыз, фантазиясыз  
толық    мәніндегі    ақыл-ой    тәрбиесі    болмайды.»  Ендеше,  
баланы  ойынға  үйрету, ойынға  қатыстыру  арқылы  ойыны  
қайсы, үйретуі  қайсы  екенін  балалар  айырмастай, сезбестей  
етіп  үйрету  керек.

64
Ұлыстың ұлы күні
Жанар ЖИЕНБАЕВА,
Өскемен қаласындағы
Н.К.Крупская атындағы 
жалпы білім беретін 
орталау мектеп-интернатының
қазақ тілі мен әдебиеті 
пәнінің мұғалімі.
НАУРЫЗ – КӨКТЕМ!
(4-сынып)
Сабақтың мақсаты: Наурыз мерекесі туралы мағлұмат 
беру. Міндеттері: білімділік – Наурызда өткізілген салт-
дәстүрлерді ойын түрінде қайталай отырып көрсету. Алған 
білімдерін жүйелеу; дамытушылық – оқушылардың тілін 
дамыту, еске сақтау, ойлау, шығармашылық қабілеттерін 
шыңдау;  тәрбиелік  –  Қазақстан  мерекелеріне,  тіліне, 
тарихына деген сүйіспеншілікті арттыру, өнерді құрметтей 
білуге баулу.
Түрі: 
аралас. 
Әдісі: 
сұрақ-жауап, 
аударма, 
монолог,  диалог,  ойын.  Көрнекіліктер:  киіз  үйдің 
шаңырағы,шарлар, үнтаспа, парақшалар.
Сабақтың барысы: 
І. Ұйымдастыру кезеңі:
Мұғалім:  -  Қымбатты  қонақтар,  біздің  мерекелік 
отауымызға  қош  келдіңіздер.  Сіздерді  келе  жатқан 
Наурыз мерекесімен құттықтаймыз! Сіздерге жаңа жылда 
зор  денсаулық  отбасылық  бақыт,  еңбектеріңізге  жеміс 
тілейміз.  Ұлыс  оң  болсын!  Қайда  барсақ  жол  болсын! 
Бүгінгі сайысымыз қазақтың «Теңге алу» ұлттық ойыны 

65
негізінде  жүргізіледі.  Әр  байқаудан  озып  шыққан  топқа 
біздің  «Қазынашымыз»  қазынадан  ақша  беріп  отырады. 
Қазынашымыз – 9 «а» сынып оқушысы Базарбеков Мирас. 
(Әділқазылар алқасын тағайындау). Енді мейрамымызды 
бастайық.
1-жүргізуші: - Тыңдаңыздар, тыңдаңыздар,
                          Босқа қарап тұрмаңыздар.
                          Сайысымыз басталады,
                          Қызықтан тыс қалмаңыздар!
                          Наурыз келсе құт келгені, халайық!
                          Шашу шашып, ел боп қарсы алайық!
(Әже шашу шашады)
2-жүргізуші: - Құрметті қонақтар, оқушылар!
                          Наурыз тойы мерекелі болсын,
                          Жаңа жыл берекелі болсын!
                          Ұлыс оң болсын, ақ мол болсын!
                          Наурыз мерекесі құтты болсын!
1-жүргізуші:  -  Шығыс  аңызы  бойынша  Наурыз  күні 
жер бетін Қыдыр ата аралап, адамдарға бақыт, молшылық, 
береке  тілеп  бата  береді  екен.  Бүгін  бізге  де  Қыдыр  ата 
келіп отыр, қарсы алайық!
(Қыдыр ата шығып, бата береді)
Қыдыр ата: - Армысыңдар, балалар!
                         Бармысыңдар, қонақтар!
                         Ұлыс күні Наурыздың
                         Тілек тілер бабалар.
                         Әр күніміз жақсы болсын!
                         Достығымыз берік болсын!
                         Ұлыс бақты болсын!
                          Төрт түлік ақты болсын!
                          Ұлыстың Ұлы күні құтты болсын!

66
1-жүргізуші: - «Жүздің жүзін білгенше,
Бірдің  атын  біл»  деген  бар.  Олай  болса,  сайысқа 
қатысушылармен  таныса  отырайық.  Бірінші  байқау   
«Танысу».
2-жүргізуші: - 1-топқа сөз берейік.
1-топ - «Жұлдыздар».
Ұрандары:
- Біздің тобымыз – «Жұлдыздар»,
  Көп білетін ұл-қыздар.
  Сыныптағы бағалы. 
  Біз боламыз құндыздар.
2-жүргізуші: - 2-топқа сөз береміз.
Ұрандары:
- Біздің тобымыз – «Қызғалдақ»,
  Келеміз бәрін танып-ақ.
  Кейде білмей қалсақ та
  Жүреміз ылғи жадырап.
Енді әділқазылар алқасына сөз берейік. (Әділқазылар 
алқасы қай топтың жеңгенін айтады. Жеңген топқа ұтып 
алған теңгесі беріледі).
1-жүргізуші: - Көктем тойы – әніміз,
                          Көркем өнер – сәніміз.
                          Өлеңменен той сәнін
                          Өрнектейміз бәріміз.
Екінші байқау «Өлең – жарыс» деп аталады.
2-жүргізуші:  -  Екі  топ  Наурыз  тақырыбына  арнап 
дайындаған  тақпақтарын  айтады.  (Оқушылар  кезекпен 
шығып тақпақтарын айтады.)
Ұлыс бақты болсын,
Әр күніміз жақсы болсын.
Достығымыз берік болсын,

67
Білім-өнер серік болсын!
Ұлыс оң болсын!
Ақ мол болсын,
Қайда барса, жол болсын!
Ұлыс бақты болсын!
Төрт түлік ақты болсын!
Ұлыстың ұлы күні құтты болсын!
Ұлы күні ұлыстың
Күн мен түнді теңеген.
Тәтті дәмін ырыстың
Таттық наурыз көжеден.
Күн ғой бүгін жарылған
Ақ түйенің қарыны.
Ақ дастарқан жайылған,
Лаулап ошақ жалыны.
Көктем басы – Наурыз,
Той-мереке – сәніміз.
Көктем келіп,
Мал төлдеп,
Уыз іштік бәріміз.
2-жүргізуші: - Енді әділқазылар алқасына сөз берейік. 
(Әділқазылар алқасы қай топтың жеңгенін айтады. Жеңген 
топқа теңге беріледі).
1- жүргізуші: - Үшінші байқау «Көкпар» деп аталады.
2-жүргізуші: - Бұл байқауда екі топқа бірдей сұрақтар 
қойылады, жылдам әрі дұрыс жауап берген топ жеңеді.
Сұрақтар:
1. Наурыз қандай мейрам? (ұлт мейрамы)
2. Наурыз сөзі қандай мағынаны білдіреді? (жаңа күн)
3. Бұл мейрамды қашан тойлайды? (22 наурызда)
4. Наурыз кезінде не пісіреді? (наурыз көже)
5. Көжеге неше түрлі дәм қосады? (7 түрлі)

68
6. Олар қандай дәмдер? (бидай, тары, күріш, ет, сүт, су, 
тұз)
7. Наурыз көже ненің белгісі? (молшылықтың белгісі)
8. Наурыз күні адамдар бір-біріне не айтады?
9. Қандай ұлттық ойындарды білесің? (қыз қуу, ақсүйек, 
бәйге, көкпар)
10. 22 наурызда не теңеледі? (күн мен түн теңеледі)
Енді әділқазылар алқасына сөз берейік. (Әділқазылар 
алқасы қай топтың жеңгенін айтады. Жеңген топқа теңгесі 
беріледі).

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет