Қорытынды диагностика (бақылау эксперименті) және оның нәтижелері Бақылау экспериментіне сол топтардың балалары қатысты.
Бақылау экспериментінің мақсаты: түзету (қалыптастырушы эксперимент) жұмысынан кейін мектеп жасына дейінгі балалардың көшбасшылық қасиеттерін дамытуға қайта талдау жүргізу және қандай да бір өзгерістер болғанын айқындау. Диагностиканың мәні - қимылды ойындарды қолданатын арнайы сабақтар кешені мектеп жасына дейінгі балалардың көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыруға және дамытуға ықпал етеді деген болжамды растау немесе жоққа шығару. Бақылау экспериментін жүргізу үшін бастапқы әдістер қолданылды.
Қайтадан диагностикалау нәтижелері түпнұсқамен айтарлықтай айырмашылықтарға ие.
Қайтадан диагностикалау мәліметтері бойынша мынандай нәтиже алынды: қалыптастырушы эксперименттен кейін мектеп жасына дейінгі балалардың зерттелген тобында нәтижелер айтарлықтай жақсарды. Қалыптастырушы эксперимент басталғанға дейін дайындық тобына балалардың 20% көшбасшылық қасиеттерін көрсетті. Көшбасшылық қасиеттерді қалыптастыру және балаларды дамыту бойынша сабақтар жүйесі мен түрлі ойындар, жаттығулар өткізгеннен кейін балалардың 35% белсенді бола бастады. SOMOR әдісі бойынша анықтау және бақылау экспериментінің салыстырмалы талдауы жиынтық кестеде келтірейік.
7- Кесте Мектеп жасына дейінгі балалардың өзара қарым-қатынастарын дамытудың жиынтық кестесі (анықтау және бақылау кезеңі)
Көрсеткіштер
Қарым-қатынас жасауға деген ұмтылыс
Көшбасшылыққа ұмтылу
Қақтығыстар, агрессивтілік
Жалғыздықты қалау
Бұрын
Кейін
Бұрын
Кейін
Бұрын
Кейін
Бұрын
Кейін
Зерттеу тобы
30
48
16
29
27
10
27
13
Диаграмма бойынша осы диагностиканың өзгеру динамикасын қарастырайық:
4 Сурет Мектеп жасына дейінгі балалардың өзара қарым-қатынастарын дамытудың жиынтық диаграммасы (анықтау және бақылау кезеңі).
Егер экспериментке дейін балаларда «әдептілік» көрсеткіші 30% болса, эксперименттен кейін ол 48% дейін өсті. Бұл әзірленген техниканың балалардың коммуникативті қабілеті деңгейіне ең қолайлы әсерін көрсетеді. Сондай-ақ, балалардың үстемдігіне деген ұмтылыс 29% дейін өсті. Эксперименттік әдіспен айналысатын басқа балалармен қарым-қатынас жасау дағдыларын белсенді дамыту нәтижесінде жалғыздық, топтан оңашалану 13% азайды. Балаларда агрессивтілік, жанжал, менменділік 10% төмендеді.
Сонымен қатар, жақында «Қоян мен қасқыр» ойынын өткізілді. Бұл әдістің нәтижелерін де жақсарғанын көруге болады. Іс жүзінде барлық балалар белсенділігін көрсетіп ойынға қатыса бастады (75%). Екі ойлы болып қалған бірақ кідіріспен тұрған балалар (25%).
Қызылорда қаласы, «Еркем – Ай» балапан балабақшасының ересектер тобының балаларымен, квест - «Қазынаға саяхат» ойынын қайта өткіздік, бұл ойынның нәтижелерінің жақсарғаны байқалды.
Ойынға қатысқан және белсенділік көрсеткен 70% , ал балалардың 30% біраз уақыттан кейін ойынға қосылды.
5. Сурет Мектеп жасына дейінгі балаларының «Қоян мен қасқыр» ойыны мен «Қазынаға саяхат» квест ойынының жиынтық диаграммасы (анықтау және бақылау кезеңі)
Сонымен, тәжірибелік жұмыстың соңында бақылау кезеңіндегі мектеп жасына дейінгі балалардағы көшбасшылық қасиеттердің нәтижелері біздің эксперименттің анықтаушы кезеңінің нәтижелерінен асып түседі, бұл эксперименттің қалыптастырушы кезеңінің тиімділігін дәлелдейді және өз кезегінде біз ұсынған болжамды растайды.
Демек, егер біз мектепке дейінгі білім беру ұйымының оқу-тәрбие үрдісінде мектеп жасына дейінгі балалардың көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыруға ықпал ететін қимылды ойындарды қолдана отырып, арнайы сабақтар кешенін қолдансақ, ересек мектеп жасына дейінгі балалардың көшбасшылық қасиеттерін қалыптастыруда оң динамика болады деген болжамның әділдігін растайды Эксперимент барысында алынған мәліметтер мектеп жасына дейінгі балалардың көшбасшылық көріністерінің едәуір жоғарылағанын көрсетеді.