Мемлекеттік емтихан сұрақтары ХХ ғасырдың басындағы Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы
жүктеу/скачать 206,77 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Халық тарих толқынында" президенттік бағдарламасы және оның ұлттың жаңа тарихи дүниетанымын қалыптастырудағы маңызы. Жауап
| Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға төрағалығы.
Жауап: Соңғы жылдары ЕҚЫҰ-ның әлеуеті едәуір төмендегенін, қабылданған шешімдердің тиімділігі төмендегенін атап өткен жөн, бұл қарусыздану мәселелерін бақылауға қабілетсіздігінен, ұйым аумағында туындайтын қандай да бір жанжалдарға ден қоюдың жеткіліксіздігінен көрініс тапты. Нәтижесінде, мұздатылған аумақтық қақтығыстар қазіргі жағдайды ушықтырып, шешімін таппады. Осылайша, ЕҚЫҰ-ның басты миссиясы аймақтағы қауіпсіздікті қолдау және сақтау іс жүзінде орындалмады. Осыған орай, біздің республика "Корфу процесі" шеңберінде Еуропалық қауіпсіздік бойынша диалогтың жаңа форматын ілгерілетуге, сондай-ақ құрлықтық қауіпсіздіктің жаңа архитектурасын қалыптастыруға жан-жақты көмек көрсетті. Қазақстан жанжалды мәселелерді кең консенсус негізінде шешуді ұсына отырып, өзінің төрағалығының нақты бағдарламасын ұсынды. ЕҚЫҰ-ның азиялық экономикалық және саяси ұйымдармен байланысы нығая бастады. Есепті кезеңде Қазақстан әскери-саяси, экономикалық және әлеуметтік-гуманитарлық салалардағы кең ауқымды мәселелер бойынша пікірсайысқа бастамашылық етті, сондай-ақ ұйымның құрылымдық-ұйымдастырушылық проблемаларын қозғады. Әскери – саяси салада ЕҚЫҰ кеңістігіндегі проблемалық қақтығыс аймақтарына – Ауғанстандағы жағдайға және оның Орталық Азия елдерімен шекарасын нығайту мәселелеріне, Приднестровьедегі, Оңтүстік Кавказдағы қақтығыстарға және, әрине, Қырғызстандағы оқиғаларға ерекше назар аударылды. Өңірлік қауіпсіздікті қамтамасыз ету жүйесінде Ауғанстанның және оның әлеуметтік-экономикалық дамуының маңызы зор. Қазақстан Саманган және Бамиан провинцияларында мектеп пен аурухана салуға 2 миллион доллардан астам қаражат аударды. Қазақстаннан ауыл шаруашылығы дақылдарының тұқымдарын, жабдықтарды, минералды тыңайтқыштарды тұрақты жеткізу ұйымдастырылды. Еліміздің оқу орындарында бір мың ауған азаматын оқыту үшін 50 миллион доллар бөлу туралы шешім қабылданды. Грузия, Әзірбайжан, Армения басшыларымен бірқатар маңызды жұмыс кездесулері өткізілді. Таулы Қарабақтағы жанжалды бейбіт жолмен шешудің одан арғы процесі бойынша "жол картасы" бойынша жұмыс жүзеге асырылды. Грузияның Абхазиямен және Оңтүстік Осетиямен қарама-қайшылығын реттеу үшін өткен кездесулердің қорытындылары бойынша Қазақстан қарапайым азаматтар үшін қажетті өмір сүру жағдайларын жасауға назар аудара отырып, Женева пікірталастарын жалғастыруды жақтады. Приднестровск реттеуі бойынша біздің республика "5+2"форматында келіссөздердің қайта басталуына ықпал етті. "Қатып қалған қақтығыстарды" шешуге жәрдемдесумен қатар, Қазақстан Қырғызстандағы күрделі жағдайды реттеуге белсенді түрде көмектесті. Көрші елге көмек тек ЕҚЫҰ желісі бойынша ғана емес, бауырлас халыққа гуманитарлық көмек түрінде екі жақты негізде де көрсетілді. Гуманитарлық көмекті жүзеге асыру үшін Қазақстан-Қырғыз көпсалалы жұмыс тобы құрылды. Нәтижесінде еліміз Қырғызстанға гуманитарлық көмек ретінде 1 800 тонна күріш, 128 тонна қарақұмық жармасын берді. Ош және Жалалабад облыстарында тұрғын үй салу және жөндеу үшін 184 тонна металл шифер, 29 ағаш вагоны жіберілді. Сонымен қатар, тұқымдар, тыңайтқыштар мен жанар-жағармай материалдары жіберіліп, нәтижесінде Қырғызстанда көктемгі егіс жұмыстары сәтті аяқталды. ЕҚЫҰ-ның резервтік қорынан қоғамдық тәртіп пен қауіпсіздікті сақтау үшін 200 мың еуро бөлінді, Елеулі гуманитарлық көмек жіберілді. Осының барлығы, сайып келгенде, елдегі және жалпы Орталық Азия өңіріндегі шиеленісті едәуір төмендетуге мүмкіндік берді. Экономикалық салада Қазақстан ең алдымен темір жол, автомобиль және авиация сияқты трансконтиненталдық көлік дәліздерін, сондай-ақ құбыржол маршруттарын дамытуға назар аударды. Қорғас – Алматы – Ақтөбе – Орынбор – Қазан – Санкт – Петербург бағыты бойынша "Батыс Еуропа-Батыс Қытай" автожол транзиттік жобасы осы саланың негізгі нысаны болды. Жалпы ұзындығы – 8 445 км, қазақстандық учаске – 2 787 км, құны – 5,4 миллиард доллар. Автожол дәлізінің қазақстандық бөлігін 2013 жылдың соңына қарай салу жоспарланып отыр. Көлік дәліздерін дамытуды жандандыру үшін ЕҚЫҰ-да көлік және экологиялық мәселелер жөніндегі ЕҚЫҰ-ның қазіргі төрағасының жеке өкілдерінің екі жаңа бекеті құрылды. Қойылған міндеттер шеңберінде Ұлттық көлік жүйелерін түйістіру, ұлттық заңнамалық негіздерді үйлестіру және оңтайландыру, жолаушылардың, жүктер мен көлік құралдарының еркін қозғалысы үшін жағдайлар жасау, көліктің барлық түрлерінің қауіпсіздігін арттыру бойынша келіссөздер процесі жүзеге асырылды. Әлеуметтік-гуманитарлық салада "Еуропаға жол"мемлекеттік бағдарламасы іске қосылды. Бұл-ескі жұртпен жақындасуға, оның институционалдық, құқықтық және экономикалық реформалар тәжірибесін игеруге бағытталған жан-жақты шаралар кешені. Осы бағдарлама шеңберінде Қазақстан әлемдік өркениеттің жетістіктері болып табылатын Еуропалық саяси-құқықтық, философиялық және моральдық құндылықтар негізінде қазақстандық құқықтық жүйені, қоғамдық-саяси институттарды жетілдіруді жалғастыруда. 29-30 маусымда Астанада өткен ЕҚЫҰ-ның толеранттылық және кемсітпеушілік жөніндегі конференциясында Қазақстанның ЕҚЫҰ-ның бүкіл кеңістігінде толеранттылық, этносаралық бейбітшілік және конфессияаралық келісім идеяларын ілгерілетуге өз үлесін қосуға ниетті екені атап өтілді. Жоғарыда аталған бағыттардан басқа, Қазақстан бірқатар бастамалар көтерді. Біздің еліміз жаһандық қауіпсіздікті нығайту және әлемдегі бірлік пен тұрақтылықты сақтау жөніндегі процестердің белсенді қатысушысы ретінде Вашингтонда өткен Ядролық қауіпсіздік жөніндегі жаһандық саммитке қатысты, онда Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев Ядролық қауіпсіздік саласындағы бірқатар стратегиялық бастамаларды ұсынды. Қазақстан Қазақстанның бастамасымен шақырылып, Азия құрлығындағы қауіпсіздікті нығайту алаңына айналған ЕҚЫҰ мен АӨСШК әлеуетін біріктіру негізінде бірыңғай еуразиялық қауіпсіздік платформасын құруды ұсынды. Әрине, Қазақстанның басты жетістігі соңғы Ыстамбұл саммитінің күнінен бастап 11 жыл ішінде алғаш рет ЕҚЫҰ-ға қатысушы мемлекеттер басшыларының көптен күткен Саммитін өткізу болды. Шиеленіскен консультацияларға қарамастан, ЕҚЫҰ-ның Астана декларациясы қабылданды, ол барлық қатысушылардың өзара сенім мен толық ашықтыққа негізделген қауіпсіздікке жан-жақты көзқарасты қолдайтынын растауға арналған. Саммиттің маңызды қорытындысы жаңа геосаяси координаталарды негізге ала отырып, ынтымақтастық пен қауіпсіздікті дамытудың жаңа кезеңіне көшудің белгіленуі мен қажеттілігі болды. Декларацияда алғаш рет "Еуро-Атлантикалық және Еуразиялық Қауіпсіздік қоғамдастығы"ұғымы бекітілді. "Халық тарих толқынында" президенттік бағдарламасы және оның ұлттың жаңа тарихи дүниетанымын қалыптастырудағы маңызы. Жауап: «Халық тарих толқынында» мемлекеттік бағдарламасы бойынша Мемлекет тарихы институтының жетекші ғылыми қызметкері, педагогика ғылымдарының кандидаты Жабай Нұрмақұлы Қалиев «Ұлт Көшбасшысы және тәуелсіз Қазақстанның сыртқы саясаты (1991-2013 жж.)» және «Этносаралық қатынастың Қазақстандық үлгісі: тарихи аспект (1991-2016 жж.)» тақырыптары бойынша және «Жас тарихшылардың Республикалық қауымдастығы» ҚБ мүшесі, докторант Еркін Ерланыұлы Рахметуллин «Жас ұрпақтың бойында патриотизмді қалыптастырудағы ұлттық тарихтың рөлі» тақырыптарындағы ғылыми жобаларын жүзеге асыруға байланысты іссапарға барып қайтты. Олар 2015 жылдың 18-24 қазан аралығында Алматы қаласында ғылыми іссапарда болдық. Іссапар мақсаты – «Халық тарих толқынында» бағдарламасы аясында жүзеге асырылып жатқан «Ұлт Көшбасшысы және тәуелсіз Қазақстанның сыртқы саясаты» және «Жас ұрпақтың бойында патриотизмді қалыптастырудағы ұлттық тарихтың рөлі» атты ғылыми жобалары бойынша мұрағат құжаттары мен кітапхана қорларындағы деректерді жинау болатын. Осыған орай Алматы қаласындағы Қазақстан Республикасы Президенттік Мұрағаты мен Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасы қорларында құжаттармен жұмыс жасадық. Іссапар мақсаты Қазақстан Республикасы Президент Мұрағатындағы Қазақстан Республикасының тәуелсіздік кезеңін қамтитын қорлармен жұмыс жасау болды. Атап айтар болсақ, 1991 жылдан бастап Қазақстан Республикасы Президентінің бұйрықтары, Заңдары, жиындарда сөйлеген сөздері топтастырылған 5-Н қордың 1 және 7 тізімімен жұмыс жасады. Мәселен, 5-Н қоры, 1 тізім, 277 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Қазақ тілі» қоғамының республикалық екінші құрылтайында сөйлеген сөзі, 1992 жыл, 28 қараша), 278 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың студент және шығармашыл жастармен кездесуінде сөйлеген сөзі, 1992, қараша), 1205 (Тарихи тұлғалардың мерейтойларын өткізу жөніндегі Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің қаулыларын орныдау жөніндегі құжаттар), 1796 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Халықаралық қазақ-түрік университетінің ашылу салтанатында сөйлеген сөзі, 1993 жыл, 10 сәуір, Түркістан), 3378 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Тарихи зерде кешіндегі сөйлеген сөзі, Республика сарайы, 1994 жыл, 14 желтоқсан), 5018 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Абайдың 150 жылдық мерейтойын өткізу жөніндегі комиссияның отырысында сөйлеген сөзі), 5024 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 1995 жылдың 22 сәуірінде Дүниежүзі қазақтары қауымдастығының Төралқа мәжілісінде сөйлеген сөзі), 5050 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың ЮНЕСКО-ның Бас конференциясының 28 спессиясында сөйлеген сөзі), 5051 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. НазарбаевтыңТәуелсіздік күніне арналған жиында сөйлеген сөзі, 1995 жыл, 16 желтоқсан), 5053 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстанның шығармашылық жастары өкілдерімен кездесуінде сөйлеген сөзі), 5802 (Қазақстан Республикасы Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 1996 жылдың 11 қазанында Ақмола қаласының жастарымен болған кездесуінің стенограмасы) істері қаралды. Сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ұлттық кітапханасының ғалымдар залы мен диссертация бөлімінде тақарыпқа сай жұмыстар атқаралды. жүктеу/скачать 206,77 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|