Методические рекомендации по формированию первоначальных навыков экологической культуры детей дошкольного возраста нҧр-Сҧлтан 2021
жүктеу/скачать 1,35 Mb. Pdf көрінісі
|
экология м ж д
- Бұл бет үшін навигация:
- Биологиялық тҥрлер
| Биологиялық әртҥрлілік
Биологиялық әртҥрлілік тіршіліктің барлық нысандарының- ӛсімдіктердің, жануарлардың, ҧсақ ағзалардың гендерін қҧрайтын және олар жеке компоненттер ретінде енетін экологиялық жҥйелердің әртҥрлілігін білдіреді. Биологиялық әртҥрлілікті сақтау - адамзаттың тҧрақты даму қағидаларына кӛшудегі ажырамайтын қҧрамдас бӛлігі. Осы мәселенің аясында жер бетіндегі тіршілік иелерін қорғау бҥкіл адамзаттың міндеті және сонымен бірге оның ғаламшарда ӛмір сҥруінің шарты екендігі алғаш рет танылды. Ғаламшардағы тіршілікті сақтау ҥшін ғаламшардың барлық ҥш негізгі бӛлігі: табиғатты, қоғамды және экономиканы ҥйлестіру мақсатында ӛзара қатынастар жҥйесін қайта қҧру қажет. Биологиялық әртҥрлілік - ӛте кҥрделі қҧбылыс, ол кӛбінесе ҥш бӛлікке бӛлінеді: Гендер - бҧл барлық жасушаларда болатын арнайы кодтар немесе командалар. Ағзадағы кодтардың алуан тҥрлілігіне байланысты адамдар бір- бірінен (тҥрі, әрекеті, мінез-қҧлқы) ерекшеленеді. Гендер кӛздің тҥсін, бойын, тҧқым қуалайтын ауруды, шаштың тҥсін және т.б. анықтайды. Генетикалық даму жеке деңгейде кӛрінеді және адамдардың ерекшелігін білдіреді. Биологиялық тҥрлер Экожҥйе — бҧл тҥрлер ӛмір сҥретін нақты табиғи жағдайлар. Олардың кейбіреулері бізге таныс мысалы, орман, тау немесе теңіз экожҥйелері. Жер бетінде экожҥйелердің кӛптеген тҥрлері бар. Тҥр- бҧл ӛзін-ӛзі кӛбейте алатын тірі ағзалар тобы. Әр тҥрлі тҥрлердің ӛкілдері-адамдар, әртҥрлі жануарлар, жәндіктер, қҧстар және т. б. Қазіргі кезде гҥлді ӛсімдіктердің 14 375000-нан астам тҥрі және сҥтқоректілер мен қҧстардың 15000 тҥрі белгілі. Бір тҥрдің ішінде генетикалық әртҥрлілік бар. Жалпы сипаттамалары ортақ ағзалар тобы жануарларда тҧқым, ал ӛсімдіктерде-әртҥрлілік деп аталады. Экожҥйелер кӛптеген биологиялық тҥрлерден тҧрады. Олар ҧсақ ағзалар, ӛсімдіктер мен жануарлардың мекені болып қана қоймайды, сонымен қатар адамның табиғи орта ӛнімдерін экономикалық мақсатта қолдануы арқылы пайда келтіреді. Экожҥйенің ӛнімдері — бҧл жер бетіндегі қажетті ӛмір сҥру жағдайларын қолдайтын барлық табиғи ресурстар мен процестер. Олар адамдарды тамақпен, таза ауамен және сумен қамтамасыз етеді, су деңгейін реттейді және су тасқынының алдын алуға кӛмектеседі. Олар қалдықтарды ыдыратады және қоректік заттарды айналымға келтіреді, бҧл азық-тҥлік ӛндірісі ҥшін ӛте маңызды. Экожҥйенің маңызды сапасы- табиғи ландшафттардың мәдени қҧндылығы болып табылады. жүктеу/скачать 1,35 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|