Методика определения объемов
-параграф. Жер ресурстары
жүктеу/скачать 81,73 Kb.
|
| 5-параграф. Жер ресурстары
31. Жер ресурстарын қорғау статистикасының негізгі міндеті жер ресурстарын бірінші кезекте зиянды заттармен (өнімдермен) ластаудан қорғау, тиімсіз пайдалану немесе тікелей мақсатта пайдаланбау деңгейі (дәрежесін), жерді пайдаланудың өзге де заңсыз тәсілдерін, бұзылған жерлердің рекультивациясын және қалпына келтіруді сипаттайтын ақпаратты жинау, жинақтау және жариялау болып табылады. Келтірілген зиянды есепке алу, су және ауа эрозиясымен, дефляциясымен, су басумен және батпақтанумен, сортаңдану және басқа осыған ұқсас процестермен күрес жөніндегі жұмыстар қамтылады. Қоғамды жер ресурстарының жағдайы және оларды қорғау туралы ақпараттандыру үшін мынадай негізгі көрсеткіштер зерттеледі: 1) өнімді айналымнан жерлерді алу; 2) топырақтың эрозиясына ұшыраған, аудандар. 32. Өнімді айналымнан жерлерді алу көрсеткіші қоршаған ортаға әсерін сандық бағалау мүмкіндігін қамтамасыз етеді және табиғи және жартылай табиғи жерлерді салынатын аумақтарға тарату үрдісін сипаттайды. Көрсеткіш көлік инфрақұрылымына, құрылысқа, қалдықтар полигондарына, қоқыс үйінділеріне, қалдықтар қоймаларына және елдегі бос жыныс үйінділеріне, алынған жерлердің алаңы ретінде анықталады. Гектармен өлшенеді. Көрсеткіш елдің жалпы алаңына қатынасы бойынша көлік инфрақұрылымына, қала құрылысын салуға және қалдықтар полигонына, қоқыс үйінділеріне, қалдық қоймаларына және бос жыныс үйінділеріне пайдаланылатын жердің әр түрлі түрлерінің орташа өзгерісін және пайыздық үлесі ретінде қалыптастырылады. Көрсеткішті қалыптастыру кезінде ұлттық және халықаралық деңгейлерде жерді пайдалану туралы ақпараттың сапасын жоғарылату мақсатында жіктеу жүйелерін және деректер қорын келісу бойынша жұмыс істейтін БҰҰ ААҰ әдістемелік әзірлемелері пайдаланылады. Бұл қызмет жер пайдалану туралы ақпаратты қамтитын, жер пайдаланудың жіктеу құрылымының кең негізінде келісілген анықтамалар мен хаттамаларды, деректердің автоматтандырылған базасының құрылымын әзірлеуге бағытталған. 33. Топырақ эрозиясына ұшыраған аудандар көрсеткiші олардың жел және су эрозиясына ұшырау дәрежесі тұрғысынан алғандағы жер алқаптарының жағдайын бағалау мүмкiндiгiн қамтамасыз етедi. Деректерді жинау жерлердің (ішкі су айдындарымен немесе толысу суларымен жабылатын аумақтарды қоспағанда) және ауыл шаруашылығы жерлерінің (жекелеген фермерлік құрылыстар, аулалар және оларға жалғай салынған құрылыстар алатын жерлерді, сондай-ақ өңделмейтін үлкен емес жер телімдері, керітпеш жерлер, жаяу жүргіншілерге арналған жолақтар, траншеялар, қорғау жолдары және жол жиектері сияқты уақытша өңделмейтін жерлерді есепке алумен) жалпы ауданы бойынша бөлек жүргізіледі. Желдік және су эрозиясы (жазықтық шаю, су шайған жерлер мен жыралар) топырақтың таза ысырабы ретінде бағаланады және төрт санаттың біріне жатқызылады: болмашы, бірқалыпты, маңызды және өте маңызды. Көрсетілген төрт санат деградацияланған жерлердің жалпы алаңының көрсеткішін толықтыруы мүмкін. Топырақ эрозиясының көрсеткіші кемінде бес жылда бір рет бағаланады. жүктеу/скачать 81,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|