Мұхиттар дүниежүзілік мұхит
жүктеу/скачать 61,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жер бедері
- Климаты
- Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі
| Халқы мен елдері
Мұхит аралдарын қоныстанған халықтар негізінен оңтүстік Шығыс Азиядан келгендер. Халқы: байырғы тұрғындар мен аралас халықтар. Жаңа Гвинея мен оған таяу аралдарда папуастар тұрады.Жаңа Зеландияда — маори халкы тұрады. Тынық мұхит Географиялық орны Тынық мұхиты — дүние жүзіндегі ең үлкен, ең ежелгі мұхит. Негізі Батыс жарты шарда, экватордың екі жағында орналасқан.Ауданы — 178,6 млн. км!Батысынан шығыска қарай — 19 мың. км-ге жетеді.Солтүстіктен оңтүстікке дейін — 16 мын км.Суынын көлемі 710 млн км.Ен терең жері — Мариана шұңғымасы. (Тынық мұхитында 10 мыңнан астам Арал бар. Мұхиттағы орташа терендік 4 мың метрге жуық.Орташа температурасы +19° С. Зерттелуі. 1519-1522 ж.ж. Ф. Магеллан мен С. Элькано Тынық мұхитты ашты. 1648 ж. Семен Дежнев XVII г. А. Тасман мен Д. Кук ХІХг. «Витязь», «Челенджер» ғылыми зерттеу кемелері жинақтаған мәліметтер. 1943 ж. Жак Ив Кусто зерттеулері. Жер бедері Тынық мұхит тақтасында орналасқан мұхит табанында шұнғымалар, арал доғалары кездеседі: «Отты шенбер» — аралдар доғасы. Тынық мұхиттын шығысында Шығыс Тынық мұхит су асты жотасы орналасқан.Тынық мұхиттағы ен үлкен жанартаулар тобы — Гавай аралдары. Климаты Тынық мұхит полярлық белдеуден басқаларынын бәрін қамтиды. Мұхиттың солтүстігі оңтүстігінен жылырақ келеді. Орталық бөлігінде пассаттар, батыс бөлігінде мусссондар соғады. Мұхиттың батыс бөлігінде кейде тропиктік жойқын дауылдар — тайфундар (күшті жел) соғады. Су бетінің жылдық орташа температурасы: -1° — тан +29″ С, тропиктік аудандарда +19° С. Экватор бойында жылдык жауын-шашын мөлшері 2000 мм. Өсімдіктер мен жануарлар дүниесі Мұхиттағы тіршілік дүниесінін басқалардан айырмашылығы — өте ежелгі және алып түрлері көп кездеседі: Балықтардың ежелгі түрлері, теңіз кірпілері, семсерқұйрык, теңіз мысығы, теңіз кұндызы, теңіз қабыланы, ірі жыртқыш балықтар, ұшкыш балықтар, акуланың түрлері, тридакна, кашалот т.б. Аустралия жағалауындағы қайрандарда ірі маржандык рифтер кездеседі. Өсімдіктерінен балдырлар мен теңіз орамжапырақтары және т. б. / жүктеу/скачать 61,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|