Мұхиттар дүниежүзілік мұхит
жүктеу/скачать 61,5 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Органикалык дүниесі
| Үнді мұхиты
Үнді мұхиты Оңтүстік жарты шарда орналасқан және де толығымен шығыста, Африка, Еуразия, Аустралия, Антарктида жағалауларымен шектелген. Жағалау сызығы аз тілімденген. Мұхитта 8 теңіз, үлкен шығанақтар бар. Аралдар аз. Ірі аралдар материктерге жақын орналасқан. Мұхиттың орташа терендігі шамамен 5700м, максимальды 7450м (шұңғымасы). Жер бедерінің түбі күрделі және әрқилы. Су түбінің көтерілуінде орта — Үнді жота жүйесі анықталады, оған көлденең бұзылымдар, рифтілер жер сілкіну және су асты жанартаулар тән. Тау жоталары арасында көптеген қазаншұңқырлар жатыр. Шельф аз дамыған.Пайдалы қазбалар: мұнай, табиғи газ, темір «арганикты конкреция, қалайы кені, алтын, росфорит. Мұхиттың көп бөлігі экваторлык, субэкваторлық және тропикалык климат белдеулерінде жатыр. Климаттың ерекшелігі — солтүстік бөлігіндегі муссондар қалдыққа әсер етеді. Оңтүстіктен 10°С қарай онтүстік шығыс пассат басым, оңтүстікке карай ;қоңыржай ендіктегі қатты желдер соғады. экваторлык белдеуде жылдық жауын-шашын мөлшері 3000 мм-ге дейін жетеді. Аравия, Қызыл теңіз жағалауларында, Парсы шығанағында жауын-шашын мөлшері аз.Солтүстік бөліктегі ағынның қалыптасуына маусым бойынша, яғни жүйесінің өзгеруіне жиі ауысапалы муссондар әсер етеді. Оңтүстік бөлікте — Дүние мұхиты ағысының жалпы негізінде су ағыны болып отыр. (Оңтүстік пассат, Мадагаскар, Батыс — Австралияның). Су беткейіндегі температура шамамен -17°С, бұл оның антарктикалық суымен бұзылуын білдіреді. Солтүстік бөлігі ең жылы, жазда парсы шығанағындағы судың температурасы +3″С-ден + 4’С-ге дейін көтеріледі. Оңтүстік жартышарда ендіктің нығаюына байланысты судың температурасы төмендейді. Су бетінің тұздылығы жоғары, әсіресе Қызыл теңізде — 42 %. Балық түрлеріне бай және әрқилы сардимелла, анчоус, скумбрия, тунен,ютотеневые, ак каиды балықтар), кит тәрізді балықтар кездеседі. Органикалык дүниесі Маржан рифтері және шельефтермен бай. Шаян тәрізділер өте көп креветка, лангустгар және т.б.). жүктеу/скачать 61,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|