Мы торжественно отмечаем 550-летие образования

қараша | ноябрь | november № 11 (23)
47
басы ұсынылмақшы. Бұл туралы  ҰЖ мінберінде 
2016 жылдың мемлекеттік бюджет жобасын та-
ныстырған АР қаржы министрі Гагик Хачатрян 
мәлім етті. 
Министр атап өткендей, бұл жиі-жиі өзгеріске 
түспейтін, ұзақмерзімдік құжат болмақ. Ол тұрақты әрі 
болжамды орта қалыптастыруға мүмкіндік береді. 
Армения парламенті салықтық әкімшілік ету жүйесін 
түбегейлі өзгертуді көздейтін  бірқатар заңнамалық 
бас тамаларға алғашқы оқылымды түзетулер енгізгенін 
министр еске сала кетті. Оны қолданудың нәтижесін-
де артық төлемдердің жинақталуы тәжірибесінен бас 
тартып, өнімнің экспортынан алынған ҚҚС қайтару-
дың мерзімін қысқарту, есептілікті ұсынудың аралық 
мерзімін қысқарту, салық қызметі өкілдері мен салық 
төлеушілер арасындағы байланысты қысқарту жоспар-
да бар. 
Бұл шаралар ортамерзімдік және ұзақмерзімдік бо-
лашақта  қолда бар әлеуетті кеңейтіп, экономиканың 
бәсекеге қабілеттілігін арттырып, елдегі әлеуметтік-эко-
номикалық жағдайды жақсартуға мүмкіндік береді деп 
санайды министр. Хачатрянның айтуынша, ағымдағы жыл 
экономикалық өсіммен аяқталғалы отырған көрінеді. 
ҚЫРҒЫЗСТАНДА «БИЗНЕС 
ҮШІН ЖҰМАҚ» ОРНАТУ 
АЯСЫНДА ТЕКСЕРУЛЕР 
МЕН ИНСПЕКЦИЯ КӨЛЕМІ 
АЗАЙТЫЛАДЫ – ТЕМІР 
САРИЕВ
Үкіметтің басымдыққа ие бағыттарының бірі 
– «бизнес үшін жұмақ» құру болып табылады», – 
деді үкіметтің отырысында Қырғыз Республика-
сының премьер-министрі Темір Сариев.
Оның айтуынша, Қырғызстанда әрбір инвестор 
қаражаттың қайтарымдылығын және салымдарының 
тиімділігін сезінулері тиіс. 
«Бізде  12 тексеруші орган бар. Мен барлық тек-
серуші және қадағалаушы органдарға бизнесті тек-
серу және оның есеп беру тәртібі жөнінде түбегей-
лі шаралар әзірлеуді тапсырамын. Қаржы полиция-
сы мен құқық қорғау органдары жеке меншікке қол 
сұғушылыққа жедел әрекет етулері тиіс», – деді Сариев. 
Премьер-министр министрлер кабинетіне парла-
мент үкіметтің құрамы мен құрылымын шұғыл түрде  
мақұлдап, сенім көрсеткенін еске сала кетті. 
«Мемлекеттік органдар басшыларының 80%-ы өз 
орындарында қалды. Бұл биліктің тұрақты, ашық әрі 
тәртіп барын білдіреді. Бірақ бұл үкіметтің жұмысында 
бәрі ойдағыдай, еш мін жоқ дегенді білдірмейді», – деді 
ол. 
Сариев үкіметтің қазіргі құрамы ең қиын кезеңде 
жұмыс жасағанын шенеуніктердің қаперіне сала кетті. 
 «Қысқа уақыт ішінде жедел жұмыс жасадық, көпте-
Заңды тұлғалар арасындағы несие туралы сұрақ. 
Сыйақы келісімшартының талаптары негізінде пайыз-
дық сыйақылар ай сайын есептеледі де, сыйақылар-
ды төлеу жылдың аяғында бір рет жүзеге асырылады. 
Салық кодексінің 145 б. 1 тармағына сәйкес төлемді 
атқарған тұлғадан ұсталып қалған ҰКС-ті аудару ай 
аяқталғаннан кейін жиырма бес күн ішінде жүзеге асы-
рылуы тиіс. Сұрағым мынадай: заңды тұлға қай уақытта 
ҰКС-ті аударуы тиіс? Сыйақы түскен уақыттан кейінгі 25 
күн ішінде ме? Немесе жыл соңында  төленетін сыйақы-
дан кейінгі 25 күн ішінде ме? 
Салық агенті  төлем жүргізген тұлғадан ұстап қалған ұжым-
дық кіріс салығындағы сомманы, сыйақы төленген ай аяқталған-
нан кейінгі 25 күн ішінде аударуға міндетті.
Біз мемлекетті сатып алушы  ретінде, сатып алу баға 
ұсыныстарының сұранысы негізінде 5 жұмыс күнінің 
ішінде шарт толтырып, шарттар тізіміне оны есепке ала-
мыз (шарт кері атап өтіледі) және қол қою үшін хатпен 
тікелей әлеуметтік  жеткізушіден  2 дана етіп жібереміз. 
Одан әрі жеткізуші шартты алып, қолын қойып, 7 жұмыс 
күні ішінде шарттың бір данасын артқа қайтарып жібе-
реді. Қазіргі уақытты есепке ала отырып, біз шартты 
кем дегенде бір ай тосып қалуымыз мүмкін.  
Қазынашылық тіркеу бойынша шарттың тіркеу 
мерзімі 5 жұмыс күнінен кем болмауы заңның 40-ба-
бында  белгіленген. Осы жағдайларда біз қазынаға өз 
уақытылы емес тіркеу жасаймыз  және нормативтік 
органдар бізге бұл факті бұзылды деп талап қояды. 
Жоғарыда көрсетілгенлер негізінде Сізден, мемлекеттік 
сатып алу бойынша уәкілетті органы ретінде бірыңғай 
құқық қолдану практикасын құру және ҚҚС сілтемесін 
жасай отырып, мынадай мәселелерді нақтылауды 
сұраймыз:
1.  Қай мерзімнен бастап шарт жасалған болып 
есептеледі? Соңғы тарап қол қойғаннан бастап немесе 
шартта көрсетілген күннен бастап?
2.  Шартты журналға қай уақытпен тіркейміз? 
(шарт күндерін қою) жеткізушіге жібермес бұрын неме-
се алғаннан кейін? Жеткізушілер күні жоқ шартқа қол 
қоюдан бас тартуы мүмкін екендігін ескеріңіз. 
Заңның 1 бабы 24-тармақшасына сәйкес мемлекеттік сатып 
алу туралы шарты  мемлекететтік функцияларды орындауға 
осы Заңды және пайдалану үшін тауарлар, жұмыстар мен қыз-
меттерді жеткізу туралы ҚР азаматтық заңнамасына  сәйкес, 
тапсырыс беруші мен жеткізушілер арасындағы азаматтық шарт 
болып табылады немесе тапрысыс берушінің жарғылық қызметі 
болып табылады.  
ҚР «Мемлекеттік сатып алу туралы» Заңы (Әрі қарай Заң) 
40-бабының 1-тармағына сәйкес, мемлекеттік сатып алу тура-
лы туралы шарт соңғы шарттың толыққолдану немесе қорғау 
органдары тапсырыс беруші мен жеткізуші қол қойған күннен 
бастап күшіне енеді, тендерлік құжаттар беріледі. Мемлекет-
тік сатып алу туралы шарт тіркеуге жататын болса, онда ол ҚР 
заңнамасына сәйкес, оның тіркелген кезінен бастап күшіне 
енеді. 
ҚР Азаматтық кодексінің 393 бабы 1 тармағына сәйкес, шарт 
түрінде қажетті жағдайда тараптар оның барлық маңызды шарт-
тары бойынша келісімге  қол жеткізілген кезде ғана жасалынады.
Елеулі шарт заттың шарттары, тараптардың кез келгені 
келісімге қол қойып, онда маңызды немсе келісімшарттар үшін 
қажетті, сондай-ақ барлық шарттарға заңнамасымен толықты-
рылған, оның терминдері болып табылады.
Осыған байланысты аталған тарап, соңғысы қол қойған-
нан кейін (келісімшарт жасасқан болып есептеледі) сондай-ақ 
мемлекеттік сатып алушы күшіне ену туралы келісім журналда 
келісімшарттың тіркелуі де тараптардың соңғысы  қол қойған-
нан кейін есептеледі.  
ЖЕТІК ЖАУАП:

қараша | ноябрь | november № 11 (23)
48
КӨРШІЛЕС ЕЛДЕР ЖАҢАЛЫҚТАРЫ
ген шешілмеген мәселелерді шештік, алға мақсаттар 
қойылып, халықпен көптеген кездесулер өткізілді. Дәл 
осы себеппен де бізге сенім көрсетілді. Әлемдік дағда-
рыс, Қазақстан мен Ресейдегі экономикалық қиын-
дықтар Қырғызстандағы экономикалық ахуалға тікелей 
әсер етеді. Сонымен бірге біздің алдымызға қаржы-эко-
номикалық тәуелсіздікке қол жеткізу міндеті қойылып 
отыр. Алдағы жылдары тек өз мүмкіндіктерімізге сүйеніп 
өмір сүруді үйренуге тиіспіз», – деді министрлер каби-
нетінің басшысы. 
ҚЫРҒЫЗСТАННЫҢ ЕАЭО ЕНУІ ӘЛЕМДІК 
ДАҒДАРЫСТЫҢ ҰЛТТЫҚ ЭКОНОМИКАҒА 
ӘСЕРІН АЗАЙТТЫ
«Қырғыз Республикасының ЕАЭО ену кезі 
энергия тасығыштардың бағасының құлдыра-
уы, бірқатар елдердің Ресейге санкциялық сая-
саты, АҚШ долларының ұлттық валютаға айыр-
басында нығаюымен байланысты жалпыәлемдік 
дағдарыспен тұспа-тұс келді.  Айта кеткен жөн,  
ЕАЭО енбегенде дағдарыстың ұлттық экономи-
каға әсері күштірек болатын еді. ЕАЭО, бірыңғай 
нарыққа ену бұл жағдайға оң ықпал етті. Бүгінде 
экономикада жағымды өсімге қол жеткізіп отыр-
мыз», – деп мәлімдеді Қырғызстанның экономика 
министрінің орынбасары Данияр Иманалиев.
Министрлік өкілі көрші елдерде экономикалық өсім 
қарқыны төмендеп бара жатқанда, ҚР экономикасы 
тұрақты өсім көрсетіп отырғанын атап өтті (9 айдың қо-
рытындысы бойынша ЖІӨ өсімі 106,1% құрады). 
Қырғызстанның ЕАЭО енген бері  3 ай өтті. Қазіргі 
таңда  экономикалық қызмет субъектілері ЕАЭО жаңа 
талаптарына бейімделіп келеді. 
.
ҚЫРҒЫЗСТАН ҮКІМЕТІ ЖЫЛЖЫМАЙТЫН МҮЛІК 
САУДАСЫ БАРЫСЫНДА ҚОЛМА-ҚОЛ АҚШАСЫЗ 
ЕСЕП АЙЫРЫСУДЫ ТАЛАП ЕТПЕК
Үкімет жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату 
мәмілелері барысында қолма-қол ақшасыз есеп ай-
ырысуды жүргізуді талап етуі мүмкін. Бұл туралы 
үкімет отырысында премьер-министр Темір Сариев 
айтты. 
Министрлер кабинетінің басшысы Мемлекеттік тіркеу 
қызметіне жылжымайтын мүлікті сатып алу-сату мәміле-
лерінің тек соммен жасалуын қадағалауды тапсырды.
«Сондай-ақ, ақша банк секторында қалуы үшін, қол-
ма-қол ақшасыз есеп айырысудың енгізілуін талап етуге 
тура келетін шығар», – деді Т.Сариев. 
ҚЫРҒЫЗ СОМЫ ЖЫЛ БАСЫНАН БЕРІ 
23,1%-ҒА ҚҰНСЫЗДАНДЫ
Бұл туралы Жоғарғы Кеңестің экономика және 
фискальдық саясат жөніндегі комитетінің оты-
рысы барысында депутаттарға Ұлттық банктің 
төрағасы Толқынбек Абдығұлов мәлімдеді. 
Айтуынша, елге шетел валютасы үш түрлі көзден: 
үкімет алып жатқан несиелер мен гранттар, ақша ауда-
рымдары және экспорттаушылардан келіп түседі. 
«Импорттың көлемі шамамен 25%-ға төмендеді.  Ұлт-
тық валюта біртіндеп төмендей беретін болса, онда им-
порт азаяды. Сонымен қатар біз қазір  долларсызданды-
ру деңгейін төмендетумен жұмыс жасап жатырмыз. Бү-
гінгі күні доллармен есептелетін депозиттердің көлемі 
60%-дан асады», – деді ҚРҰБ басшысы. 
ҚЫРҒЫЗСТАН ЕУРОПА ОДАҒЫ 
НАРЫҚТАРЫНА БАЖ САЛЫҒЫНСЫЗ 
ҚОЛЖЕТКІЗУДІ ЖОСПАРЛАУДА
Қырғызстан ВСП+ЕО преференциясының ар-
найы схемасын қолдану жөнінде Еуропалық одақ 
комиссиясының атына өтінім берді. Аталған схема 
бойынша Қырғызстан Республикасы ЕО нарығына 
баж салығынсыз қолжетімділік ала алады. Бұл тура-
лы Экономика министрлігі хабардар етті. 
Ведомствоның мәліметінше, ел тоқыма, шикізат және 
жеміс-жидекті қайта өңдеуді одан әрі ілгерлетуді қалайды. 
Ведомство өкілдері атап өткендей, ҚР тек ЕАЭО на-
рықтарына ғана емес, сондай-ақ өзінің экспорттық мүмкін-
діктерін кеңейту үшін Алыс шет елдерді де бағдарына алады. 

қараша | ноябрь | november № 11 (23)
49
КОНКУРС
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҚАРЖЫ МИНИСТРЛІГІНІҢ
«ҚАРЖЫ АКАДЕМИЯСЫ» АҚ
«1С ҚАЗАҚСТАН» ҚОЛДАУЫМЕН
телефон: +7 7172 788 296
ЖҮЛДЕЛЕРДІ ТАПСЫРУ РӘСІМІ ҚР ҚАРЖЫ МИНИСТРЛІГІНІҢ 2015 ЖЫЛҒЫ 15 ЖЕЛТОҚСАНДА 
ӨТКІЗІЛЕДІ 1 ОРЫН АЛҒАН ЖЕҢІМПАЗ ҚР ҚАРЖЫ МИНИСТРЛІГІНІҢ БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕП ЖӘНЕ АУДИТ 
МӘСЕЛЕЛЕРІ ЖӨНІНДЕГІ КОНСУЛЬТАТИВТІК ОРГАННЫҢ МҮШЕСІ БОЛАДЫ
ЖЕҢІМПАЗДАРҒА ҚР ҚАРЖЫ МИНИСТРІНІҢ АЛҒЫС ХАТТАРЫ БЕРІЛЕДІ
25 ҚАТЫСУШЫЛАРҒА «ҚАРЖЫ АКАДЕМИЯСЫ»  АҚ АЛМАТЫ Қ. 
ФИЛИАЛЫНДА, WWW.ECMF.KZ  
30% 
ЖЕҢІЛДІКПЕН СЕРТИФИКАТТАР БЕРІЛЕДІ
ЖҮЛДЕЛІК ҚОР:
1 ОРЫН 
– 1 000 000 теңге
2 ОРЫН 
– 500 000 теңге
3 ОРЫН 
– 300 000 теңге
2015 ЖЫЛҒЫ 16 ҚАРАША МЕН 7 ЖЕЛТОҚСАН АРАЛЫҒЫНДА – 1 ТУР 
2015 ЖЫЛҒЫ 7-11 ЖЕЛТОҚСАН АРАЛЫҒЫНДА – 2 ТУР
2015 ЖЫЛҒЫ 14 ЖЕЛТОҚСАНДА – 3 ТУР 
WWW.1CCC.KZ ПОРТАЛЫНДА
КӘСІБИ БУХГАЛТЕР БІЛІКТІЛІКТІ АРТТЫРУ 
ЭКСПРЕСС-КУРСТАРЫНА 
«БУХГАЛТЕР» 
КӘСІБІ БОЙЫНША ҮЗДІК

қараша | ноябрь | november № 11 (23)
50
КОНКУРС
Қазақстанда «1С Қазақстанның» қолдауымен,  ҚР 
Қаржы министрлігінің «Қаржы академиясы» АҚ-ның 
ұйымдастыруымен тұңғыш рет «Бухгалтер кәсібі бой-
ынша үздік» республикалық байқауы өтіп отыр.  Кәсі-
би сайысқа қатысу шарттары мен мақсаттары тура-
лы біздің журналға сұхбатында қазылар алқасының 
төрайымы, ҚР Қаржы министрлігінің Бухгалтерлік 
есеп әдістемесі және аудит департаментінің директо-
ры Арман Бектұрова әңгімелейді. 
– Арман Тұрсынқызы, кәсіби шеберлікті бағамдай-
тын байқауды өткізу идеясы қайдан туындады?
– Бүгінде бухгалтерлердің жаһандық жетіспеушілігі са-
лалар бойынша да, тұтастай экономика бойынша да қатты 
сезілуде. Бұл жағдай біздің елімізге ғана тән емес. Мысалы, 
жақында осы саладағы мамандардың жетіспеушілігі өзек-
ті мәселе ретінде Женевада, бухгалтерлік есеп және аудит 
мәселелерімен тікелей айналысатын БҰҰ  ISAR жұмыс тобы-
ның жиналысында талқыланды. 
Оның себебі, заң да, стандарттар да жиі алмасуда. Стан-
дарттар өздігінен тірі механизм іспеттес: экономикадағы 
трендтерге байланысты оларға өзгерістер енгізіліп тұрады. 
Нормативті-құқықтық актілер – догма емес, олар жиі өзгеріс-
терге ұшырайды. Әлбетте оларды үнемі бүге-шігесіне дейін 
оқып біліп, оларды тәжірибеде пайдалану – бұл күнделікті 
оңай шаруа емес. Әрбір адам мұндай қатаң ырғаққа төзе 
бермейді. Сондықтан Қаржы министрлігі, осы саланы реттеу-
ші орган ретінде, бухгалтерлердің республикалық байқауын 
қолдауға шешім қабылдап, сол арқылы бухгалтерлердің жұ-
мыс сапасы мен кәсіби шеберлігін арттыруды, мәртебесі мен 
бухгалтер мамандығының қоғамдық маңыздылығын көтеруді, 
сондай-ақ, оның абыройын асыруды көздеді. 
– Қызық, сіз кадрлар жетіспеушілігі туралы айтып 
отырсыз, бірақ, орта және жоғары оқу орындарында 
керісінше, экономистер мен қаржыгерлерді көптеп 
дайындап жатады емес пе...
– Оқу орындарының қабырғасынан табақтай диплом 
алып шығу – жұмысқа тұрып және сауатты маман бола қалды 
деген сөз емес. Жасырып не керек, көптеген бухгалтерлердің 
жұмыстарынан кейін салық қызметкерлері салықтарын жет-
кізіп есептеп жатады, ал бақылаушы органдар түрлі жаза 
басқан кемшіліктер тауып жатады. Және осы сала маманда-
рына жұмыс орнын жиі ауыстырған да тиімсіз. Жоғары білікті 
бухгалтерлер шын мәнінде аз. Әсіресе, қазіргі уақытта мем-
лекеттік мекемелер де, коммерциялық құрылымдарда халық-
аралық стандарттарға көшкен шақта, бұл үлкен өзгерістер 
үнемі білім жетілдіріп, оқып ізденуді талап етеді. Оның үстіне, 
кез келген экономисті және кез келген қаржыгерді бухгалтер 
деп қабылдауға болмайды. 
– Демек, бүгінгінің бухгалтері қандай да бір қаси-
еттерге ие болуы керек қой?..
– Заңға сәйкес кәсіби бухгалтер халықаралық стандарт-
тар бойынша құқықты, салықтарды және бухгалтерлік есепті 
білуі тиіс. Бүгінгі күнге осы да жеткілікті. Мәселен, біздің 
кезімізде аудиторлар зейнетақы, банк және сақтандыру 
заңдарын суда жүзген балықтай еркін біліп, хабардар болуы 
тиіс болатын.  
Сонымен қатар, нағыз кәсіби маман  жоғары мораль-
дық-этикалық қасиеттер үдесінен табылуы тиіс.  Бұл тиісті өз-
герістерді халықаралық стандарттар бойынша кәсіби серти-
фикаттау талабына біз енгізбекпіз. Консультативтік органмен 
қаралатын бұл ұсынысымыз, кәсіби қоғамдастық тарапынан 
қолдау табады деген үміттеміз. 
Бір мысал келтірейін, қарашада Лондонда Қаржы мини-
стрлігі мен сертификаттаумен айналысатын британдық АССА 
ұйымы арасында меморандумға қол қойылды, ал біз жазда 
олардың тәжірибесін оқып үйренуге барған болатынбыз. 
Сонда байқағанымыз, аталған ұйым, оның мүшелері – бухгал-
терлер нақты білім мен дағдыларды ғана бойларына сіңіріп 
қоймай, сондай-ақ, этикалық талаптарға сәйкес болуына ба-
сымдық береді екен. 
Егер сайттарда, Интернетте жағымсыз мәлімет пайда 
болса, мәселен, бухгалтер дөрекі сөйледі немесе әкімшілік 
жауапкершілікке тартылды деген, ондай жағдайда АССА, 
ол бухгалтерді мүшелік жарна төлегеніне, емтихан тапсы-
рғанына, тағысын тағы жайттарға қарамастан өз құрамынан 
шығарып тастайды. Себебі, бухгалтер бірінші кезекте адам, 
БУХГАЛТЕР, МИЛЛИОНЕР БОЛ!

қараша | ноябрь | november № 11 (23)
51
КОНКУРС
ол компания ның шаруашылық-қаржылық қызметі бойынша 
барлық операцияларды жүргізіп, оның қаржылық есебін жа-
сайды, сондықтан оның моральдық қасиеті жоғары деңгейде 
болуы тиіс. 
– Сонда бухгалтер бүгінде сұраныстағы мамандық 
па?
– Әлбетте. Менің қызметіме қарай, кәсіпорын басшылары 
жиі байланысқа шығып жатады. Олар жақсы маманды, яғни 
білімді әрі білікті бухгалтерді ұсынуды өтінген ұлттық компа-
ниялар, ішкі аудит қызметтері.  Олармен әңгімелесу кезінде, 
консультативтік органмен жұмыс істеу барысында, біз тағы да 
сауатты бухгалтерлердің жетіспейтініне көз жеткізіп келеміз. 
Ол туралы мынаған қарап та көз жеткізуге болады, салық 
қызметкерлері оларға салықтарын жеткізіп есептеп беріп 
жатса, бақылаушы органдар, солардың қатарындағы, Есептік 
комитеті, Қаржылық бақылау комитеті олардың жұмыста-
рынан кемшілік тауып, бас бухгалтерлерге айыппұл салып 
жатады. 
Бізден қандай білім беру орталығынан білімдегі кемшілік-
олқылықтың орнын толтыруға болады деп сұрап жатады.  
Абырой болғанда, Қаржы министрлігінде кадрларды дайын-
даумен және олардың біліктілігін арттырумен айналысатын, 
қаржы жүйесіндегі білім беру үдерістерінің өтінде тұратын 
Қаржы академиясы бар.  
Шын мәнінде бухгалтерлік есеп және аудит саласында 
кәсіби білім алу – бұл үлкен қор жинау және үздіксіз процесс. 
Тіпті, жаңағы АССА компаниясының өзінде 500-ден астам 
адам тек модулдер мен оқыту бағдарламаларын жасаумен 
айналысады. 
Меніңше, бухгалтер – бұл жоғары интеллектуальды ма-
мандық.  Мені ерекше қанаттандыратыны, стандарттар бух-
галтерлерді басшыларына қандай шешім қабылдау керектігін 
түсіндіруге итермелейді. Бұл калькуляторды қолға алып, сан-
дарды қосып және көбейтіп отыратын жай ғана есеп жүргі-
зу емес.   Жоқ, ол басшысына мынау немесе анау операция 
баланстың қай бабына қалайша әсер етеді, қаншалықты бұл 
баланс ертең инвесттартымды, қалайша былай немесе өзге-
ше қор жасауға болады, және оған қалай бақылау жүргізуге 
болады деген мәселелерді түсіндіріп жеткізе білуі керек. Бұл 
халықаралық бизнес тілінде сөйлейтін адам. Мынадай қағи-
да қалыптасқан, егер сіз МСФО-ны жақсы білсеңіз, онда сіз 
барлық бизнес сөйлейтін қосымша шетел тілін меңгергенмен 
бірдейсіз. 
Мысалға, бір адам операция жасады, яғни инвестжылжы-
майтын мүлік – қымбат картина сатып алды делік, МСФО оны 
толықтай біліммен жарақтандырады, оны қалай есептеу ке-
рек, сұрақтарға жауап беруді талап етеді: ол оны сату үшін 
алды ма немесе өзінде сақтай отырып, кейін қымбатқа са-
туға алды ма, т.т. Осы сияқты әрбір жағдайды МСФО жіліктей 
шағып беріп, басқарушылық шешімдер қабылдау үшін сенімді 
білімдер береді. 
– Айтыңызшы, республикалық байқауға қаты-
сушыларды іріктеу барысында қандай критерийлер 
негізге алынбақ? 
– Жарысқа  жас шамасына қарамай барлық кәсіби бухгал-
терлер қатыса алады.  Бастапқыда бірінші турға қатысуға 400-
ден астам қатысушыдан өтінім түсті. Бірақ, бұл байқаудың өт-
кізіліп жатқанынан көпшіліктің хабарсыз болуына байланыс-
ты көпшіліктің байқауды ұзарту туралы сұрауына орай, біз 
бірінші тур бойынша түйіндеме жасап, 6 адамды екінші турға 
өткіздік. Енді бірінші тур ұзартылды, бұрын өтінім тапсырып 
үлгермегендерге, енді сайтта қайта тіркеліп, екінші турға өт-
кендермен бірге, жарысты әрмен қарай жалғастыру мүмкін-
дігі туды. 
Бірінші тур 2015 жылдың 16 қараша мен 7 желтоқсан ара-
лығында өтеді, екіншісі 8-11 желтоқсан аралығында, үшіншісі  
14 желтоқсанда өтеді. 
Сөз реті келгенде, жүлде қорының қомақты екенін атап 
өткім келеді: бірінші орынға – 1 млн теңге, екінші орын – 500 
мың, үшінші орын – 300 мың теңге. Жеңімпаздар Тәуелсіздік 
күні қарсаңында марапатталады.  
Жеңімпаздарға ҚР Қаржы министрінің алғыс хаттары та-
бысталмақ. Ал 25 қатысушы Алматы қаласында «Қаржы акаде-
миясы» АҚ филиалында кәсіби бухгалтерлердің біліктіліктерін 
арттыру экспресс-курстарына  30% жеңілдік беретін серти-
фикаттармен марапатталмақ. Ал байқау жеңімпазы ҚР Қаржы 
министрлігі жанындағы бухгалтерлік есеп және аудит мәсе-
лелері бойынша консультативтік орган мүшесі болмақ. 
– Қазылар алқасы жұмысының айқындылығы қа-
лай қамтамасыз етілуде?
– Қазылар алқасы құрамына Қаржы академиясы, кәсі-
би қауымдастық өкілдері – практиктер – аудиторлар енген. 
Біздің бірде біреуіміз, өз ЖСН ұсынған  қатысушылардың фа-
милияларын білмейміз. Тек финалда ғана олардың есімдері 
– Мемлекеттік кірістер комитетінің деректер базасы арқылы 
белгілі болады.  
Дәлділік онлайн-режимде өтетін бірінші екі турды өткі-
зу есебінен де қамтамасыз етіледі. Конкурсқа қатысушылар 
www.1ccc.kz сайтына кіріп, сұрақтарға жауап береді, ал бұл 
адам факторының ықпалын болдырмайды. Үшінші тур көзбе 
көз формасында өтеді. Жүзден жүйрік шыққандар жарыстың 
финальдық бөлімінде жиналады. Мұнда олар қаржылық есеп 
берудің халықаралық стандарттарына, оларды пайдалану 
білу, сондай-ақ, ситуациялық міндеттерді шешуге қатысты 
білімдерін көрсететін болады. 

жүктеу/скачать 8,03 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: