Жай механизмдерді қолданғанда біз ұтпаймыз да және жұмыстан да ұтылмаймыз.
h биіктіктегі массасы m болатын дөңгелек (шар) қажет. Бірінші рет горизонталь жазықтық, екінші рет көлбеулік бұрышы =30 тең көлбеу жазықтық арқылы домалатамыз. Екі жағдайдағы жұмысты анықтау керек.
Бірінші жағдайда күш жұмысы потенциалдық энергияның өзгерісіне тең
A mgh2 mgh1 mgh mg 0 mgh
немесе жұмыстың анықтамасы бойынша.
A F s cos mg h (1) mgh , мұндағы F=–mg; h=s; cos180=–1.
Екінші жағдайда жұмыс тең әсерлі күшке қарама-қарыс орындалады
F mg N .
Суреттен
F mg sin
екенін көруге болады.
Оның жұмысы
A Fl cos
mg sin
h
sin
гипотенуза, h – тікбұрышты үшбұрыштың қарама-қарсы жатқан катеті.
Жай механизмдердің ПӘК-і басқа машиналар немесе механизмдегілердей пайдалы жұмыстың толық жұмысқа қатынасымен есептеледі.
мұндағы AП=A+A, бұл жерде A – шығын, ол үйкеліс күшіне қарама- қарсы жұмыс бола алады. Кез-келген жүйеде үйкеліс күші болғандықтан жай механизмдердің ПӘК-і әрқашанда бірден кіші болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
