Бақылау сұрақтары: 1 Қоректік орталардың тҥрлері мен олардың
компоненттері. 2 Қоректік орта компоненттерін алу жолдары. 3 Кит-
Тароций ортасын қандай микроорганизмдерді ӛсіруде қолданады?
СТЕРИЛИЗАЦИЯ Стерилизация ( лат.
sterilis – ҧрықсыздандыру, тҧқымсыздандыру)
– материалдардағы патогенді және патогенді емес микроорганизмдерді,
олардың
формаларын
(споралары,
капсулалары)
ӛлтіреді.
Бактериологиялық зертханада қоректік орталарды, шыны ыдыстарды,
саймандарды, тығындарды және т.б. стерильдейді. Асептикалық
жҧмыстарды жҥргізуге жағдай жасау ҥшін бокс бӛлмелері мен қажетті
заттарды стерильдейді. Стерилизацияда физикалық және химиялық
әдістерді қолданады. Олардың механизмдік әсері әр тҥрлі болғандықтан,
екі негізгі талаптар: стерильдеуге алынған материалдардың физикалық-
химиялық қасиеттерінің сақталуы және толық залалсыздануы керек.
Физикалық әдіске 1) ыстық қҧрғақ ауамен стерильдеу (жалында
кҥйдіру, қыздырылған қҧрғақ ауамен), 2) ылғалды ыстық ауамен
(қайнату, 100°С ыстық бумен, 100°С-тан тӛменгі температурада дробты
стерильдеу, 100°С-тан жоғарғы температурадағы қысыммен, пастерлеу),
3) сҥзу арқылы, ультракҥлгін лампалармен, ультрадыбыспен стерильдеу
жатады.
Ыстық қҧрғақ ауамен стерильдеу тәсілдері Жалында күйдіру арқылы бактериологиялық инелерді, пинцеттерді
және басқа да темірден жасалған заттарды стерильдейді.
Қыздырылған құрғақ ауамен стерильдеу жҧмыстары арнайы
кептіргіш шкафтарда жҥргізіледі (12 сурет). Кептіргіш шкаф екі қабатты
металдан жасалған. Оның сырты асбестпен немесе басқа ыстыққа
тӛзімді,
жылу
жібермейтін
материалмен қапталады. Шкаф
ішіндегі ауа электр энергиясының
немесе
басқа
жылу
кӛзінің
кӛмегімен қызады. Стерильдеу
ҥрдісі
140ºС-тан
тӛменгі
температурада
болмау
керек.
Қыздырылған
қҧрғақ
ауамен
микробиологиялық
шыны
ыдыстарды,
тҥтіктерді,
тҥтікшелерді және т.б. шыныдан
жасалған заттарды стерильдейді.
Стерильдеудің
ҧзақтылығы