Микробиология
Бояудың кҥрделі тәсілдері
жүктеу/скачать 5,08 Mb. Pdf көрінісі
|
BulashevAK BMB.pdf
| Бояудың кҥрделі тәсілдері.
Микробтар жасушасы қабырғасының химиялық қҧрамы мен қҧрылысы біркелкі емес, сондықтан олар бір бояғышпен әр тҥрлі боялып, кейін спиртпен, қышқылдармен және басқа реактивтермен әрекет еткенде бірдей тҥссіздендірілмейді. Микроб жасушасының бӛлімдері де бояғыш ерітінділермен біркелкі боялмайды. Бояудың кҥрделі (дифференциалды) тәсілдері микроб жасушасының осы қасиеттеріне негізделген. Кҥрделі тәсілмен бояу процесінде бірнеше бояғыштар қолданылады. Зертхана тәжірибесінде Грам, Циль-Нильсен, Козловский, Меллер, Златогоров және басқа тәсілдер қолданылады. Грам тәсілі . Бекітілген препараттың ҥстінде фенолды кҥлгін генцианвиолет сіңдірілген сҥзгіш қағаздың тілімін 2-3 минут ҧстайды. Сонан соң қағазды алып, жағындыны Люголь ерітіндісімен 2-3 минут әрекет етеді. Бояудың келесі кезеңінде жағынды 96%-дық этил спиртімен 30-40 секунд ӛңделеді де жақсылап сумен жуылады. Препарат Пфейффердің фуксинімен қосымша 1 минут боялады. Сумен жуылған соң, сҥзгіш қағазбен кептіріліп, микроскопияланады. Осы тәсіл бойынша бояу нәтижесінде микробтар кҥлгін немесе қызғылт тҥстерге боялады. Спирттің әрекетіне қарамастан бастапқы кҥлгін тҥсін сақтайтындар Грам оң микробтар тобына жатқызылады (топалаңның, шошқа тілмесінің, қатерлі ісіктің қоздырғыштары, стафилококкалар және т.б.), ал спиртпен ӛңсізденіп фуксинмен қызғылт қызыл тҥске қосымша боялатындар Грам теріс микробтар тобына жатқызылады (ішек таяқшасы, сальмонеллалар, пастереллалар және т.б.). Зертханада Грам тәсілімен бояу ҥшін А.В. Синевтің модификациясы жиі қолданылады. Бҧл модификация бойынша сҧйық бояудың орнына алдын ала фенолды кҥлгін генцианвиолетпен дымқылдандырылып, кептірілген сҥзгіш қағаздар қолданылады. Бояғыш бҧл жағдайда мына рецепт бойынша дайындалады: 1 г генцианвиолет + 100 мл 96%-дық этил спирті. Бояғыш тҧрақты және оны ҧзақ уақыт бойы қолдануға болады. Сҥзгіш қағаздар осы бояғышпен дымқылдандырылған соң кептіріледі де, жамылғы шыны кӛлемі бойынша қиылып, тығыз тығыны бар ыдыста сақталады. 18 Жағындыны бояу ҥшін осындай сҥзгіш қағаздың бір тілімін зат шынысының ҥстіне қойып бетіне дистилденген судың бірнеше тамшысын тамызады. Бояудың кейінгі кезеңдері жоғарыда жазылғандай орындалады. Грам тәсілінің мәні. Бҧл тәсілді 1884 жылы дат ғалымы Христиан Иоким Грам ҧсынған болатын. Грам-теріс және Грам-оң бактериялардың әр тҥрлі боялуы олардың жасуша қабырғалары қҧрылымының ӛзгешеліктеріне байланысты. Грам-оң бактериялардың жасуша қабырғасы грам-теріс микробтарға қарағанда қалың және кӛптеген пептидогликан полимерін иемденген. Соңдықтан олар генцианвиолетпен тығыз байланысып, спиртпен әрекет жасағанда тҥссізденбейді. Грам-теріс бактериялардың жасуша қабырғасы жҧқа және оның қҧрамында пептидогликан аз мӛлшерде болады. Осы себептен олар бояумен әлсіз боялып, спиртпен ӛңсізденеді. Грам-оң микроб ӛсіндісінен дайындалған препараттарда грам-теріс жасушалардың болуы мҥмкін. Бҧлар – ӛлі немесе қабығы зақымдалған жасушалар. Грам тәсілімен бояу ҥшін студенттер Escherichia coli және Bac.megatereum ӛсінділерінің қоспасынан жағынды жасайды. Ішек таяқшасы грам-теріс, ал капсула бацилласы грам-оң бактериялардың ӛкілдері. жүктеу/скачать 5,08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|