Министерство здравоохранения и социального развития республики казахстан



Pdf көрінісі
бет8/49
Дата03.03.2017
өлшемі3,21 Mb.
#7082
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   49

Список использованных источников:
1. Государственная программа развития образования в Республике Казахстан на 2011-2020 годы // 
ru.government.kz
2. Государственная программа развития языков в Республике Казахстан на 2011-2020 годы // edu.
gov.kz
3. Назарбаев Н.А. Новый Казахстан в новом мире // Казахстанская правда. — № 33(25278). — 
2007. — 1 марта.
4. Назарбаев Н.А. Социальная модернизация Казахстана: Двадцать шагов к Обществу Всеобщего 
Труда // Казахстанская правда. — 2012. — № 218-219. — 10 июля.
5. Назарбаев Н.А. Стратегии трансформации общества и возрождения еврозийской цивилизации. 
– Астана, 2012. – стр. 16-25.
6.  Никитина  С.А.,  Казабеева  В.А.  Формирование  полиязычной  личности  в  национальном  вузе 
на примере изучения этикета разных народов // Успехи современного естествознания. – 2014. –  
№ 4.– стр. 139-141.
А. Култаев
УСЛОВИЯ ЭФФЕКТИВНОЙ ОРГАНИЗАЦИИ УЧЕБНОГО ДИАЛОГА 
НА УРОКАХ ИНОСТРАННОГО ЯЗЫКА 
(ПСИХОЛОГИЧЕСКИЙ И ПЕДАГОГИЧЕСКИЙ АСПЕКТ)
Карагандинский государственный технический университет, г. Караганда
Научный руководитель: З.Ж.  Хамитова, старший преподаватель 
кафедры иностранных языков КарГТУ
Реформы, происходящие в современном высшем образовании, требуют пересмотра пред-
ставлений о цели, содержании и технологиях учебного процесса. Они предполагают такое обуче-
ние, развитие и воспитание, которое в результате поможет студентам стать более подготовленны-
ми к активной современной жизни в обществе.
Поэтому среди тенденций в обновлении образовательного процесса вуза наибольшего вни-
мания заслуживают те, которые ориентированы на личность студента, учитывают его интересы и 
потребности, обеспечивают успешное выявление и максимальное развитие индивидуально значи-
мых позитивных задатков, способствуют проявлению субъектности педагога и студента в учебной 
деятельности[1, с. 19].
Для реализации такой стратегии развития образования современная высшая школа всё чаще; 
апеллирует к внедрению в учебный процесс интерактивных форм
Следует отметить, что именно интерактивные технологии, которые построены на целена-
правленной, специально организованной групповой и межгрупповой деятельности субъектов, на 
обеспечении обратной связи между участниками учебного процесса для достижения взаимопо-
нимания и его корректировки, на стимулировании индивидуального стиля их общения, на основе 
рефлексивного анализа, обеспечивают высокий уровень развития речи. В этом контексте целесоо-
бразно рассматривать использование учебного диалога на занятиях иностранного языка.
Эффективность организации учебного диалога мы связываем с соблюдением определённых 
условий, которые можно сгруппировать в три блока:

53
ПОЛИЯЗЫЧИЕ В КОНТЕКСТЕ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ
организационно-коммуникативный, который отвечает за внедрение технологии диалогиче-
ского  обучения  на  занятиях,  предполагает  использование  определённых  элементов  технологии 
для введения в ситуацию диалога, рассматривает ориентиры эффективного диалогического обще-
ния[2, с. 76];
психолого-педагогический  -  способствует  созданию  комфортной  атмосферы  для  органи-
зации  учебного  процесса  в  форме  диалога  и  обеспечивает  высокую  продуктивность  участни-
ков  диалогического  взаимодействия,  что  предполагает  равенство  психологических  позиций 
преподавателя  и  студента,  уважение  его  личности,  знание  его  индивидуальных  особенностей, 
установление субъектно-субъектных отношений между участниками учебного диалога;
дидактико-методический - обеспечивает эффективное использование разнообразных мето-
дов и приёмов учебно-познавательной деятельности .
Рассмотрим подробно характеристики и особенности второго (психолого-педагогического) 
блока.
Мы считаем, что эффективная организация процесса обучения иностранных языков с исполь-
зованием диалогических методов и приёмов возможна лишь при установлении субъектно-субъ-
ектных  отношений,  наличия  контакта  между  преподавателем  и  студентами,  что  предполагает 
следующее:
- равенство личностных позиций преподавателя и студентов «субъектно-субъектные» отно-
шения в процессе обучения (равенство в диалоге - это не равенство в знаниях, это равные права и 
ответственность за постановку и решение проблемы);
личное включение преподавателя и студентов в решение дидактичных заданий занятия, со-
трудничество и согласие;
оптимальное  соотношение  между  свободой  студента  в  выборе  содержания,  методов  об-
учения  и  педагогическим  руководством  его  деятельностью,  увеличение  самостоятельности 
студентов;  свобода  дискуссии,  передача  норм  и  знаний,  личностного  опыта,  который  требует 
индивидуального осмысления;
- стремление к объективному контролю за деятельностью студентов;
-индивидуальный подход к каждому из студентов;
- стремление к личностному и профессиональному росту .
Анализируя проблему взаимоотношений преподавателя со студентами в контексте учебного 
диалога, достаточно важным становится вопрос определения стиля педагогического общения. Эф-
фективным считается стиль общения на основе дружественного отношения. Он является надёж-
ной предпосылкой успешной совместной учебно-воспитательной деятельности, поскольку друже-
ственное отношение партнёров друг к другу - важный регулятор диалогического взаимодействия. 
В.  Мединцев  выделяет  три  формы  диалогового  взаимодействия  преподавателя  и  сту-
дентов  в  процессе  обучения,  которые  доказывают  нам,  что  учебно-воспитательный  эффект 
возникает  во  время  диалогического  взаимодействия  только  в  результате  создания  атмосферы 
взаимопонимания, искренности, самораскрытия и тёплых взаимоотношений между студентами и 
преподавателем[3, c.24]:
первая форма - непродуктивная. Взаимодействие осуществляется на формальном уровне, 
преобладает монологическая форма, преподаватель не создаёт условий для сотрудничества, харак-
терное отсутствие движения к совместной деятельности по линии коммуникативной связи «пре-
подаватель - студент»;
вторая  форма  -  предпродуктивная.  Взаимодействие  осуществляется  при  доминирующей 
роли педагога, преобладает монологическая форма, частично вводится диалог, студент присваива-
ет отдельные факты, знания;
третья форма - продуктивная. Взаимодействие осуществляется на личностном уровне, воз-
никают  отношения  равноправного сотрудничества,  преобладает диалогическая форма, препо-
даватель  и  студент  достигают  на  занятии  сотворчества,  которое  приводит  к  общим  смыслам  и 
ценностям[4, c. 141].
Как видим, для педагога важно иметь такие личностные характеристики, которые позволи-
ли бы ему создать максимально благоприятные условия для развития самосознания, мышления 
участников диалогического взаимодействия, что и обеспечивает эффективность совместной кол-
лективной деятельности.

54
КӨПТІЛДІЛІК ЖОҒАРЫ БІЛІМ БЕРУ КОНТЕКСТІНДЕ 
Список использованных источников:
1. Абрамкина  О.Г. Учебный диалог как средство формирования  коммуникативной  культуры об-
учающихся : дис.. канд. пед. наук : 13.00.08 / Ольга Геннадьевна Абрамкина. – Орел, 2003 - 243 с.
2. Дикун Т.П. Учебный диалог как средство формирования личностно ориентированного знания : 
дис. канд. пед. наук: 13.00.01 /Тамара Петровна Дикун. —Оренбург, 1999. -213 с.
3. Мединцев В.А. Диалогическое моделирование психологических взаимодействий / ВА Медин-
цев // Вопросы психологии. - 2005. - № 5. - С. 23-28.
4. Фролова Л.С. Учебный диалог как организующий инструмент единого коммуникативного про-
странства системы развивающего обучения : дис. ... канд. пед. наук : 13.00.02 / Любовь Сергеевна 
Фролова. - Ярославль, 2010. - 346 с.
А.М. Кушаева
ТЕХНИКАЛЫҚ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНДА 
ТІЛ ОҚЫТУДЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық университеті, Орал қаласы
Ғылыми жетекші: Ш.Г. Искакова, шетел тілдері кафедрасының
аға оқытушысы Жәңгір хан атындағы БҚАТУ
Бүгінгі таңда үш тілді оқыту – жас ұрпақтың білім кеңістігінде еркін самғауына жол ашатын, 
әлемдік  ғылым  құпияларына  үңіліп,  өз  қабілетін  танытуына  мүмкіндік  беретін  қажеттілік.  Үш 
тілде оқыту – заман талабы десек, оның негізгі мақсаты: бірнеше тілді меңгерген, әлеуметтік және 
кәсіптік бағдарға қабілетті, мәдениетті тұлғаны дамыту және қалыптастыру. Елбасы Нұрсұлтан 
Назарбаев: «Қазақстан халқы бүкіл әлемде үш тілді білетін мәдениетті ел ретінде танылуға тиіс. 
Бұлар: қазақ тілі – мемлекеттік тіл, орыс тілі – ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі – жаһан-
дық экономикаға ойдағыдай кірігу тілі» деген болатын.
Тәуелсіз мемлекетімізге еңбекқор, кәсібін терең түсінетін,өзінің білімі мен іскерлігін қол-
дана білетін мамандар қажет.Адам алдымен жан- жақты дамуына ерекше көңіл бөлуі қажет, пара-
саттылық адамға өзінен-өзі келмейді.Ол ұлан-ғайыр еңбек етіп, ғылым-біліммен  молынан сусын-
даған адамға ғана қонады.
Шетел тілін білу шын мәнінде осындай даярлықтың органикалық компоненті болып табы-
лады. Осы орайда шетел тіліндегі коммуникативтік дағдыларды одан әрі жетілдіру мақсатында 
оларды қалыптастыру маңызды функционалдық мағынаға ие бола бастады.
Техникалық жоғары оқу орындарының шетел тілін оқыту ерекшеліктерін қарастыра оты-
рып,  білім  беру  мәнінің  үш    міндетін:  зерттеуді,  білім  беруді  және  мәдени  дамуды  есте  сақтау 
қажет.  Дәл  осы  үш  міндет  жеке-жеке  қарастырыла  алмайды,  олар  тек  өзара  байланыста,  өзара 
әрекеттестікте және бірыңғай білім беру кеңістігінде қызмет етуде қарастырыла алады.
Біздің қоғамымыздың қазіргі заманғы даму кезеңінде техникалық жоғары оқу орны шегінде 
бұл жағдайларды  жүзеге асыру үшінші құрамдас бөлікке – мәдени дамуға ерекше назар аудару 
жағдайында жүретіндігін айта кету керек. Базалық техникалық білімдері бар техникалық маман-
дар мәдени коллапсты, мәдени білімнің жетіспеушілігін бастан өткеретіндігін тәжірибе көрсетіп 
отыр. Осыған байланысты жоғары білім берудің үш мәнінің мәдени құрамдас бөлігін дамыту ке-
рек. Осы міндетті жүзеге асыруда шетел тілдерін оқытуға қандай рөл бөлінеді? Аталған сұраққа 
жауап алу үшін тіл функцияларының және олардың жоғарғы мектептің міндеттерімен арақатына-
сының проблемасын қарастырған жөн.  Тілдің әр түрлі функцияларын зерттеуге әлемге танымал 
атақты лингвистердің еңбектері арналған. Бізді тек техникалық жоғары оқу орындары студент-
терінің шеттілдік құзыреттілігі маңайында толғандыратын функцияларға ғана тоқталайық. 
Зерттеулік  құрамдас  бөлік  тілді  білім  меңгеру  құралы  ретінде  қарастыратын  танымдық 
функциямен байланысты. Білім беруші құрамдас бөлік, ең бірінші кезекте, ақпаратты беруге, ре-
ципиентке белгілі бір деректерді хабарлауға бағытталған ғылыми мәтіндер мен мақалаларда жүзе-
ге асырылатын және үстем болатын, тілдің репрезентативтік функциясымен байланысты. Аталған 
мәтін лингвистикалары, психологиялар және психолингвистикалар мәтінді оқу барысында түсіну 

55
ПОЛИЯЗЫЧИЕ В КОНТЕКСТЕ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ
оның  семантикалық  компрессиясымен  және  мағыналық  тірек  бөлімдерімен  органикалық  тұта-
стықта екендігін көрсетеді[1, с. 17].
Сонымен қатар, оқылған мәтіннің басты мазмұнын қалыптастыру және тиянақтау баянда-
удың (рефераттаудың) және мазмұндама берудің (аннотациялаудың) мәнін құрайды. Осылайша, 
баяндау мен мазмұндаудың зор оқытушылық және бақылаушылық күші бар. Ал оқу барысында 
мәтінді түсінуге және мағыналық компрессиялардың негізгі түрлеріне (баяндауға және мазмұнда-
ма беруге) үйрету бірдей қағидаттарға негізделген жұмыстар болып табылады. 
Арнайы  мәтіндермен  жұмыс  жасау  бастапқы  кезеңде  өзіндік  тілдік  және  мәдениетта-
нушылық бағытқа ие. Біртіндеп тар шеңберлі мамандықты ақпараттық материалдардан барынша 
жалпы мазмұндағы мәтіндерге көшу жүреді. Одан әрі пікір айту мақсатына және қарым-қатынас  
жағдайына қарай ғылыми мәтінді құрастырудың әр түрлі модельдерін өңдеу, сонымен қатар жаз-
баша мәтінді аудару, мазмұндама беру және баяндау, ғылыми мәтінді естіп-қабылдау, оны конспек-
тілеу және ауызша-жазбаша түрде шығару дағдыларын жетілдіру процесі жүреді. Қорытынды ке-
зеңдегі негізгі мақсат – жас мамандарды біздің еліміздегі және шетелдегі әр түрлі ғылыми қызмет 
саласындағы шетел тілін кәсіби пайдалануға  даярлау болып табылады.
Ең соңғы, үшінші құрамдас бөлік – мәдениет тәрбиесі және мәдени білімдерді игеру міндеті 
– тілдің ұлттық сана-сізімді, халықтың мәдени дәстүрлерін сақтау және беру сынды функцияла-
рымен байланысты. Бұл құрамдас бөліктегі басқатілдік құзыреттіліктің рөлін асыра бағалау мүм-
кін емес. Бұдан басқа, дәл осы шетел тілін білу жоғары оқу орнының білімнің үштұғырлы мәнін 
жүзеге асыруда зор  мүмкіндіктер ұсынады[1, с. 24].
Техникалық жоғары оқу орнында шетел тілін жаңа білім беру форматында оқыту міндет-
терін қарастыра отырып, тілдік құзыреттілікті қалыптастыру негізіне алынуы тиіс қағидаттарды 
қалыптастырайық:
функционалдылық қағидаты, оның мәні – шетел тілдерін қоғам  өмірінің әр түрлі салала-
рында – ғылымда, экономикада, мәдениетте т.б. пайдалану үшін оларды функционалды зерттеу 
қажеттігінде;
мамандарды  шетел  тілдеріне  оқытудың  практикалық  және  теориялық  тәжірибесін  талдау 
және жинақтап зерттеу (синтездеу) қағидаты;
оның  әлеуметтік  құрамдас  бөлігінің  негізінде  және  ескерумен  кәсіби  шеттілдік  құзырет-
тілікті қалыптастыру қағидаты, бұл тілді осы тілдерде сөйлейтін халықтардың әлеуметтік, мәдени, 
саяси өмірінің кең аясында, яғни зерттелетін тілдің әлемімен тығыз байланыста зерттеуді білдіреді 
[2, с. 35].
Техникалық жоғары оқу орнында шетел тілдерін оқытудың қазіргі заманғы жағдайы тілге 
деген қойылатын талаптардың, соның ішінде бірінші кезекте тілдік емес мамандық өкілдерінің тіл-
ге қоятын талаптарының мүлдем өзгергендігімен сипатталады. Осылайша, қазіргі таңда жоғарғы 
мектептерде шетел тілдерін оқытудың негізгі міндеті – бұл әр түрлі елдердің мамандары арасында 
қарым-қатынас  жасаудың  толыққанды  және  тиімді  құралы  ретінде  тілді  оқыту.  Қарым-қатынас 
ауызша түрде де, жазбаша түрде де бола алады. Барлық жоғарыда аталғандарды қорытындылай 
келе, ғылыми мәдениет саласы туралы түсінік беретін шетел тілі мамандығы бойынша материал-
дар заманауи бағдарламаларды ұсынатын оқу кешенінің жаңа компонентіне айналып отыр.
Мамандық бойынша мәтіндермен жұмыс істеу барысында негізгі қызмет түрлері ретінде 
мазмұндама беру мен баяндауды қарастыратын тілдік емес оқу бағдарламаларының ережелеріне 
сүйене отырып, біз шетел тілдерімен жұмыс істеудің бұл түрлері болашағы бар және әдістемелік 
жоспарда одан әрі қарастыруды және жетілдіруді талап етеді деп ойлаймыз.
Біздің пікірімізше, бұл кәсіби лингводидактика үшін аса маңызды болып табылады, өйткені 
кәсіби коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастыру саласындағы шетел тілін меңгерудің инте-
гративтік процесінің жалпы әдіснамасын құру мүмкіндігін теориялық негіздейді.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. Комарова А.И. Функциональная стилистика: научная речь. Язык для специальных целей (LSP) / 
А.И. Комарова. М.:УРСС, 2004. 124с.
2. Назаренко А.Л. Проблемы оптимизации и преподавания языка для специальных целей / А.Л. 
Назаренко. М.: УРСС, 2000. 128с.

56
КӨПТІЛДІЛІК ЖОҒАРЫ БІЛІМ БЕРУ КОНТЕКСТІНДЕ 
М.Қ. Құрбанкелдиев, Г.М. Жолдасова
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ҮШ ТІЛДІ БІЛІМ БЕРУГЕ СТУДЕНТТІК КӨЗҚАРАС
С.Ж. Асфендияров атындағы қазақ ұлттық медициналық университеті, Алматы қаласы
Ғылыми жетекші: Г.А. Садыров,  С.Ж. Асфендияров атындағы қазақ ұлттық 
медицина университетінің «Денсаулық сақтаудағы және фармациядағы экономика»
модулінің жетекшісі, Алматы қаласы
Тіл білу – байлық. Әсіресе, өркениетті еліміздің дамуына үлес қосқымыз келсе, көп тілді 
игерген азаматтарға қарап  қуанатынымыз да белгілі.
Үштұғырлы тіл өмірдің қажеттілігі. Бұл бүгінгі елдің тыныс-тіршілігін айқындайды және 
жалпыға ортақ қалыпты норма болып саналады. Менің оймша, үш тілді қатар меңгеру бәсекеге 
қабілетті ел  азаматының  міндеті.  Қазақстанның білікті, білімді әр азаматын ғаламдық ақпараттар 
мен  инновациялық ағынына ілесу ағылшын тілін үйренуге жетелейді. Әрине, кез келген азамат-
тың үш тілде сөйлегені дұрыс, үш тілді қатар меңгергеннен, тіл білгеннен ешкім де ұтылмайды. 
Қазақстандықтардың үш тілді білуінің қажеттілігі туралы Елбасыдан артық айтқан ешкім 
жоқ. Қазақстан Президенті 2006 жылы халыққа Жолдауында былай деген: «Қазақстандықтар үш 
тілді  білуі  керек:  қазақ  тілі,  орыс  тілі,  ағылшын  тілі.  Бұл  –  заман  талабы.  Бірақ  қазақ  тілі  қа-
зақстандықтар үшін үш тілдің бірі емес, біріншісі, бастысы, маңыздысы» деді[1].
Тәуелсіз мемлекеттің қадіріне жететін, санасы ояу, көкірек көзі ашық адамға бұдан артық 
түсіндіріп айтудың қажеті шамалы. Мен әрбір азаматтың мемлекеттік тілді жетік білуге ұмтылуы-
на осы сөз жеткілікті деп есептеймін. Қанша қарсылық танытсақ та, қазіргі заманда үш тіл білудің 
қажеттігін жоққа шығара алмаймын. Біз әлемдегі көшбасшы отыз елдің қатарына енуді мақсат 
етіп қойдық. Сондықтан басқалармен тереземіз тең болуды ойлауымыз керек. Үш тілде оқыту – за-
ман талабы. Негізгі мақсаты: бірнеше тілді меңгерген, әлеуметтік және кәсіптік анықтауға қабілет-
ті мәдениетті тұлғаны дамыту және қалыптастыру. Үштілдік туралы Қазақстан Республикасының 
Президенті Н.Ә.Назарбаев білім және ғылым саласы қызметкерлерінің III съезінде сөйлеген сөзін-
де: «Ағылшын тілінің қажеттілігі әлемге тән қажеттілік, бүгінгі күн талабы. Ал орыс тілін жақсы 
білу – біздің байлығымыз» десе, 2007 жылғы «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» атты Жолдауында: 
«Қазақстан бүкіл әлемде халқы үш тілді пайдаланатын жоғары білімді ел ретінде танылуға тиіс. 
Бұлар: қазақ тілі-мемлекеттік тіл, орыс тілі-ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі-жаһандық 
экономикаға ойдағыдай кірігу тілі» деген болатын.[2]
Қазақ, орыс, ағылшын тілдерін меңгеру адамның жеке және кәсіби қызметінің қазіргі қоғам-
ның ажырамас компоненті болып отыр. Осының өзі үлкен көлемде адамдардың практикалық және 
кәсіби тұрғыда көп тілді меңгеру қажеттілігін тудыруда.
Ағылшын  тіліне ерте жастан оқыту жақсы әрі еркін меңгеруге ғана емес, сонымен бірге 
адамның интеллектуалдық, тәрбиелілік және рухани потенциалын жақсартатынын бүгінгі таңда 
түсіндіріп жатудың қажеті жоқ. Көпжылдық зерттеу көрсеткендей, ағылшын тіліне ерте жастан 
оқыту  балалардың  жалпы  және  тілдік  дамуын  реттейді,  бастауыш  мектепте  тәрбиенің  жалпы-
білімдік құндылығын көтереді, балаларды өзге ұлт мәдениетін білуге үйретеді.
Бүгінде еліміз жаңа ғасырдың табалдырығын абыройлы көрсеткіштермен аттап, дамыған 
отыз  елдің  қатарына  қосылуға  бет  бұрғандықтан,  еліміздің  білім  беру  жүйесі  де  әлемдік  білім 
талаптарына сәйкес болуы тиіс. Сондықтан ақпараттың және коммуникативтік құзыреттілікпен 
қатар, бүгінгі таңда полимәдениеттілік білімнің базалық құзыреттілігі ретінде танылып Қазақстан 
Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың «Болашақ» атты Мемлекеттік бағдарламасы Қа-
зақстанның бүкіл әлемдік білім жүйесіне енгендігінің куәсі. Біздің түлектеріміз әлемнің ең жақсы 
университеттерінде білім алуы үшін ағылшын тілін жақсы деңгейде білулері керек. Мектеп-гим-
назиямыздың педагогикалық, оқушылар және ата-аналар ұжымы көптілді тұлғаның бүгінгі заман 
талабы екенін түсіне отыра, әрі қарай да тілдерді меңгеруге даярлық танытып, білім жүйесінде де, 
әлемдік еңбек нарығында да бәсекеге қабілетті болуға ұмтылады.
XXI ғасыр – ғылым ғасыры.  Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың «Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан» 
атты  халыққа  Жолдауында:  «Білім  беру  реформасы  табысының  басты  өлшемі-тиісті  білім  мен 
білік алған еліміздің кез келген азаматы әлемнің кез келген елінде қажетке жарайтын маман бо-
латындай деңгейге көтерілу болып табылады. Біз бүкіл елімізде әлемдік стандарттар деңгейінде 

57
ПОЛИЯЗЫЧИЕ В КОНТЕКСТЕ ВЫСШЕГО ОБРАЗОВАНИЯ
сапалы білім беру қызметіне қол жеткізуге тиіспіз»-деген болатын.[3] Осы мақсатта Қазақстан Ре-
спубликасының азаматын қалыптастыру, оның тез өзгеріп отыратын әлемде табысты білім алуға 
деген сұранысын қалыптастыру, бәсекеге қабілетті ұрпақ тәрбиелеу және оқыту басты мақсат бо-
лып отыр. Сондықтан оқушыларға қазіргі заманға сәйкес көптілді білім беру мақсатында әр түрлі 
шаралар қолға алынды.
Бір азаматтың өз ана тіліне қанық болуы шарт астында өзге бір ұлттың тілін жеттік игеріп, 
сол  ұлт  азаматтарымен  ойдағыдай  тіл  табыса  білуін  үлкен  біліктіліктің  белгісі  деуге  болады. 
Өмірде өзге бір ұлттың тілін игерген адам сол халықтың ішкі жан-дүниесін түсініп, күллі мәде-
ни құндылықтарымен танысу орайына ие бола алады. Азаматтарымыздың қазіргі ай сайын алға 
ілгерілеп, күн сайын жаңарып, тез қарқынмен дамып бара жатқан өзгерісшең өмірге ойдағыдай 
сәйкесуі үшін, қос тілді болып қана қалмай, қайта көп тілді болуы төтенше қажеттілікке айналу-
да. Бұлай істеу әр азаматтың өзіне де, өзгеге де тиімді. Сондықтан қазіргі қоғамда көп тілді болу 
әрқандай адамды кең өріске, тың өмірге бастайтын жол есептелмек.
Кезінде халқымыздың «Жеті жұрттың тілін біл, жеті түрлі білім біл» деген аталы сөзі дәл бү-
гінгі дамыған дәуірімізге сәйкес айтылғандай. Тарихи деректерге жүгінсек, осыдан 12 ғасырдың 
алдында жасаған энциклопедик ғалым, әлемде Аристотелден кейін екінші аға ұстаз аталған ғалы 
ғұлама Әбу Насыр әл-Фараби бабамыз өз өмірінде 70 ке жуық ұлттық тілін жеттік білгендіктен, 
артына мәңгі өшпес мол рухани құнды мұра қалдырып кеткендігі анық. Міне сондықтанда еліміз-
де үш тілдік білім беру қоғамды алға жетелейтіндігі даусыз.
«Қазақстан әлемде тұрғындары үш тілді қатар қолданатын, яғни қазақ тілі-мемлекеттік тіл, 
орыс тілі-халықаралық тіл ретінде, ағылшын тілі- әлемдік экономиканың жетістікті интеграциясы 
ретінде, жоғары білімді елдер қатарында қабылдануы тиіс»- деді Елбасымыз Н.Ә.Назарбаев.
Қазіргі таңда Қазақстан қоғамының әлеуметтік-экономикалық, рухани қалыптасуының жаңа 
міндеттерін іс жүзінде асыруға дайын жас ұрпақты тәрбиелеудің негізгі факторларының бірі- мек-
тепте көптілді білім беруді жолға қою болып табылады.
Демек, «Тілі бірдің-тілегі бір», «Тіл тағдыры-ел тағдыры» екендігін жадымызда ұстай оты-
рып, ел бірлігінің негізі – тіл бірлігіне қол жеткізу жолында қызмет ету қазақстандықтардың ортақ 
парызы. Ендеше жас ұрпақтың қазақ тіліне деген сүйіспеншілігін, өзге тілдерді оқып білуге деген 
қызығулары мен ұмтылыстарын арттыру арқылы олардың Отанға деген махаббаттарын оятып, өз 
тағдырын ел тағдырымен мәңгілікке байланыстыратын ұрпақ болып қалыптасуына қол жеткізу 
мақсатына өз үлесімнің бар екендігін мақтан тұтамын! Және де бір айта кететін жағдай, өзге тілде 
сөйлеп, өз ана тілін ұмытып,сол елдің азаматтығын алып, сол елде калып қойып жатқандар қанша-
ма?! Сондай жандарға айтарым:”Өзге тілдің бәрін біл,өз тіліңді құрметте!”

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   49




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет