«Мҥмкіндігі шектеулі балаларға математиканы оқытудың арнайы әдістемесі»
жүктеу/скачать 1,34 Mb. Pdf көрінісі
|
Бегежанова Р.К. Мүмкіндігі шектеулі балаларға математиканы оқытудың арнайы әдістемесі
| 100 көлеміндегі кестедегі көбейту мен бөлуге үйрету әдістемесі.
20 мен 100 кӛлеміндегі кӛбейту мен бӛлу. 20 кӛлеміндегі кӛбейту кестелерді бірдей қосылғыштарға қосу мысалдарына сүйенеді. Ал, 100 кӛлеміндегі кӛбейтуде бұдан басқа, кӛбейтудің ауыстырымдылық қасиетіне сүйенеді. 20- ға бӛлу кестесін құруда сандарды бірдей бӛліктерге бӛлу практикалық жолмен кӛрсетіледі. Ал, 100 кӛлеміндегі сандардыбӛлу кезіңде кӛбейту мен бӛлудің кері арифметикалық амалдар қасиетіне 57 сүйенеді. Кестелерді жаттау механикалық түрде емес, логикасы ұғыңқы болуы керек. Кӛбейту мен бӛлудегі ерекше жағдайлар. Егер кӛбейткіштердің біреуі 1 саны болса, онда кӛбейтінді 2 кӛбейткіш болады. Мысалы: 1 x 7 = 5 Кӛбейткіштің ауыстрымдылық қасиеті кӛрсетіледі: 1 x 7 = 7, 7 x 1 = 5. 1- ге бӛлу нақты мысал ретінде кӛрсетіледі: 5 қызанақты бір-бірден бӛлсек. 0- ге кӛбейту. Кез келген санды нӛлге кӛбейтсең нӛл шығады. Қалдықпен бӛлу. 4-сыныптан бастап енгізіледі, яғни балалар практика жүзінде заттарды бірдей бӛліктерге бӛліп үйренеді. Сонда ғана қалдық қалатынына кӛздері жетеді: 4 x 3 + 2 = 5 x 2 – 3 = Қалдықпен бӛлуде міндетті түрде тексеру жұмыстары жүргізіледі: 8 : 3 = 2 (2 қалдық), 4 x 2 + 1 = 97 Бӛліндіні бӛлгішке кӛбейтеміз де, кӛбейтіндіге қалдықты қосамыз. Шыққан сан бӛлінгішке тең болуы керек. Бекіту мақсатында тӛмендегідей жаттығулар беріледі: Сандар қатарынан белгілі санға қалдықсыз бӛлінетін сандарды табу қажет. Мысалы: Кӛп нүктенің орнына тиісті сандар қою: 2x …= 12 немесе ... :3 = 9 □4□ кӛршілерін табу 5 15 Кестеден тыс кӛбейту мен бӛлуге үйрету әдістемесі. 5- 8 сыныптарда кестеден тыс кӛбейту мен бӛлу жағдайлары кездеседі. Мысалы, дӛңгелек ондықтарды бір таңбалы санға кӛбейту, екі таңбалы ондықты бір таңбалы санға кӛбейту. Кӛбейтінді 100-ден аспайтын жағдайда 1 таңбалы сандарды дӛң- гелек ондықтарға кӛбейту және оларға сәйкес бӛлу: 2 таңбалы дӛңгелек ондықтарды 1 таңбалы санға бӛлу. Санға бӛлу және 2 таңбалы санды 1 таңбалыға бӛлу. (36 : 6 = 6). 2 таңбалы сандарды дӛңгелек ондықтарға бӛлу, 2 таңбалы санды 2 таңбалы сандарға бӛлу. Мысалы, 20 x 2 = 40 60 : 3 = 20 13 x 2 = 26 10 + 3 = 13 10 x 2 = 20 3 x 2 = 6 39 : 3 = 13 30 + 9 = 39 30 : 3 = 10 9 : 3 = 3 10 + 3 = 13 20 + 6 = 26 20 x 2 = 40 – ауыстырымдылық қасиеті 2 x 20 = 40 58 2 таңбалы дӛңгелек сандарды бӛлу: 80 : 40 = 20 8 онд. : 4 онд.= 2 онд. Ӛзін-ӛзі бақылауға арналған сұрақтар: 1. Арнайы мектептегі кестедегі кӛбейту мен бӛлуге үйрету міндеттері қандай? 2. Кестедегі кӛбейту мен бӛлуді меңгерудегі зияты зақымдалған оқушылардың ерекшеліктері қандай? 3. Кестедегі кӛбейту мен бӛлуді меңгеру барысында оқушылар қандай қиындықтарға тап болады? жүктеу/скачать 1,34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|