Тақырып. Дене шынықтыру жəне оқыту-жаттығу сабақтарының физиологиялық негіздері. Лекцияның жоспары.
Дене шынықтыру жəне оқыту-жаттығу сабақтарының физиологиялық негіздері.
Дене шынықтыру сабағын жəне оның бөлімдерін физиологиялық негіздеу: сабақтың кіріспе, негізгі жəне қорытынды бөлімдері.
Мектепке дейінгі жəне мектеп жасындағы балаларда денелік тəрбиелеудің физиологиялық ерекшеліктері.
Дене шынықтыру жəне оқыту-жаттығу сабақтарының физиологиялық негіздері. Жас спортшылардың қызметтік өзгерістерінің ерекшеліктері :
алдын ала дайындық кезеңі; 2) бастапқы спорттық мамандық; 3) терең дайындық жəне 4) спорттық жетілу кезеңі болып бөлінеді.
Хрущев С.В., (1980) бойынша жас ерекшеліктері: 7 жасқа дейін - мектепке дейінгі топ,
7- ден 11- ге дейінгі - кіші топ, 12 -ден 15- ке дейінгі - орта топ,
16 - дан 18- ге дейінгі- жоғарғы топ.
Биологиялық жас жылдам жəне баяу дамумен сипатталады.
Биологиялық жас
↓ ↓
↓
қалыпты қарқын нормоданттар
баяу
қарқын ретроданттар
жылдамдатылған қарқын акселараттар
(13-20 %)
(13-20 %)
Балаларда ересек адамдарға қарағанда қызметтік ерекшеліктер бар:
физиологиялық резервтердің салыстырмалы диапазоны үлкен емес (вегетативті метаболизм);
вегетативті қамтамасыз ету тиімділігі аса жоғары емес;
жұмыстың анаэробты- гликолитикалық деңгейі салыстырмалы жоғары емес. Балаларда ересек адамдарға қарағанда қызметтік ерекшеліктер бар:
физиологиялық резервтердің салыстырмалы диапазоны үлкен емес (вегетативті метаболизм);
вегетативті қамтамасыз ету тиімділігі аса жоғары емес;
жұмыстың анаэробты- гликолитикалық деңгейі салыстырмалы жоғары емес.
Спорттық қабілеттіліктің өсу ерекшеліктері
Жас спортшылардың аэробты жəне анаэробты мүмкіншіліктері. Спорттық қабілеттілік мынадай факторларға байланысты бағаланады: қимыл жылдамдығы, жүгіру қаркындылығы мен ұзақтығы жəне қуаттылығы бойынша артуы. Жас ұлғаюмен қатар адамның жұмыс қабілеттілігі артада да, жас спортшылар қаншалықты өссе, олардың жұмыс қабілеттілігі де соншалықты арта береді.
