Molecular Biology of the cell клетканың молекулалық биологиясы Алтыншы басылым, І том


тесу картасы ретінде көрсетілген графикте әр белок екі кеңістікті торда қорап немесе  нүкте түрінде белгіленеді.  3.79-сурет



Pdf көрінісі
бет188/330
Дата27.09.2022
өлшемі52,26 Mb.
#40449
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   330
Байланысты:
alberts-kletkanyn-molekulalyk-1-tom-comp (1)

205
тесу картасы ретінде көрсетілген графикте әр белок екі кеңістікті торда қорап немесе 
нүкте түрінде белгіленеді. 
3.79-сурет. 
Белоктың мультисайттық модификациялары мен олардың эффектісі. (A) Бір немесе 
одан да көп аминқышқылдық жанама тізбектеріне пост-трансляциялық модификациялар қосылатын 
белок комбинаторлық реттегіш кодты тасымалдайды деп айтады. Мультисайттық модификациялар 
белокқа сингалдық торлар арқылы қосылады (алынады) және белоктың кобинаторлық реттегіш коды 
оның клеткадағы әрекетін өзгерту мақсатында оқылады. (Ә) р53 белогының кейбір коваленттік моди-
фикациялар паттерні.
Бір картада мыңдаған белоктар көрсетілген жағдайда тор өте күрделене түседі және 
ғалымдардың алдында клетканы түсіну үшін көптеген мәселелер туындайды (
3.80-су-
рет
). Сондықтан, толық картаны қарастырудан гөрі бірнеше белоктарға ортақ болатын 
кіші жиынтықтарды қамтитын қартаның белгілі бір ауданын пайдаланған жөн. 
3.80-сурет. 
Aшытқы клеткасындағы белок байланы-
суларының арақатынасы. Нүктелер (белоктар) жұбын 
байланыстыратын сызық белок-белок арақатынастарын 
көрсетеді (A, Guimerá and M. Sales–Pardo, Mol. Syst. Biol
2:42, 2006 көзінен Macmillan Publishers Ltd. рұқсатымен 
қолданылды).
Жоғарыда біз SCF убиквитин лигазаның 
құрылымы мен әрекет ету мәнерін түсіндіргенбіз. 
3.81-сурет
ашытқы клеткасында осы ферментті 
құрайтын бес суббөлік арасындағы белок-белок 
әрекеттесуін көрсетеді. Лигазаның 4 суббөлігі 


206 3-тарау. Белоктар
суреттің оң жағындағы төменгі бұрышында көрсетілген. Субстратты байланыстырушы 
қол қызметін атқаратын Ғ-бокс белогы адаптор белок 2-мен (Skp1 белогы) байланы-
сатын 15 әртүрлі геннің өнімінен құрылады. Суреттің жоғары және сол жағында сары 
және жасыл түспен қосымша белоктық қатынастар белгіленген. Біз осы суретті пайда-
лана отырып, карталардың қолданылуын түсіндіруге тырысамыз:
1. Белоктардың әрекеттесу картасы сипатталмаған белоктардың функциясын 
анықтау үшін пайдалы. Мысал ретінде ұзақ уақыт бойы тек ашытқыларда 
кездеседі деп саналған үш белокты кодтайтын генді (Y әрпінен басталатын ақ 
әріптер) келтіруге болады. Осы диаграммадағы үш белок Skp1-мен байланыса-
тын белоктар болып табылады. Олар убиквитин лигазаның құрамында субстрат 
байланыстырушы қол қызметін атқара алады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   184   185   186   187   188   189   190   191   ...   330




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет