Монография \ 3 «санат» а л м п и 1МП


Heci, кез келген К¥былысты



Pdf көрінісі
бет71/217
Дата24.11.2022
өлшемі12,37 Mb.
#52446
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   217
    Бұл бет үшін навигация:
  • 6iTiMi
Heci, кез келген К¥былысты оп-оцай ep6iTin экетсе, 
Ламартин ушш ойдан шыгару — алынбас камал; Флобер 
эр жазганына он рет орала берсе, Золя 6ip жазганын кдйта 
карагысы келмеген; Гольдони 6ip маусымда он алты пьеса 
тугызса, Альфиери 6ip отырганда 6ipHenie трагедияны катар 
жаза бшген; Шатобриан колына калам алмай, ойлай 
алмаса, Гончаров жазарыныц бэрш басында эбден nicipe 
кррытып алмай, кдламга жуымаган.
Осылардыц бэр1 
6ip -aK
максаттьщ эрекет! — тек кдна 
образ жасау эрекетх. Нагыз образ — бедерл1 бейне — 
ripi 
Kici 
дедж. 0з образыньщ 
ripi Kici 
екенш ец алдымен автор- 
дыц e3i туйсшуге тшс. Бальзактыц ез геройларынан тыс 
oMipi болмауы тегшнен-тепн емес. 03i жасаган образды 
Tipi 
Kici деп туйсшбесе, айталык, Гете 
e3i 
мусшдеп отырган 
Адельгейда сулуга немесе Пушкин шеркес кызына “гашык” 
болмас едь Диккенс кдЬарманыныц eniMffle жыламаган 
болар ед1. Образ тек осындай эрекеттер аркылы гана туады.
Эдеби образдьщ ripi адамга айналу процеа — адам айтып 
тугесе алмас узак эцпме.
Мшез — адамныц hind 6iTiMi болганда, тип — сом 
тулгасы екен1 мэл1м. Осылардыц нактылану сырыныц 
6i3 айтканнан баска да коп-кеп кырлары, яки нактылау 
тэсщцер! бар.
Тек мшез жагына гана назар аударып керелиаш. Осыньщ 
езш жазушы ic жузшде кэлай жасайды? Эр турл1 тэсшмен 
жасайды. Bipi— тура мгнездеу. Мысалы, Э.Нурпешсов “ Кдн 
мен терде” Акбаланьщ экесш, яки Еламанныц кдйын атасын 
былай мшездевди: “Суйеу — ел шпнде сыйымсыз, тцсбакай,
112


тентек шал. ©з уйшде де жыландай ыскырып отыратын 
болгасьш кдтын-балалары оныц кдй жагынан шыгып кдла- 
рын бммей, кыпыддасып болатын. Bip 
гаЖабы, 
осы кыты- 
МЫр, катал шал дегенде ЕламанныЦ жаны жок, Еламанга 
Суйеу кдрттыц да ыкыласы баскд. Куйеу баласын “балык- 
шы” деп атап, оган айткдн бар сезш эзшге шаптырьш, 
оскырынып култ отырады. Жаксы керш, элде шьшыменен 
жек керш, кекетш отырганын айыру кцын”. Суйеудщ осы 
мшез-кулкы трилогияныц ен-бойында булжымай, айрыкша 
сипатта калып кояды.
Таты 6ip тэсш — жанама мшездеу. Мунда елгщей тетеден 
сипаттау болмайды, жазушы мшез-кулкын, едет-


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   217




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет