Монография Астана, 2010. 250 бет

 
185 
– оқушыларға жағдай жасауға бағытталған болу;  
- алуан түрлі дерек көздерінен білім дағдыларын өздігінен ынта-ықыласпен 
жинақтай білу дағдыларын қалыптастыру; 
- 
танымдық және тәжірибелік міндеттерді шешу дағдысын қалыптастыру; 
- 
әртүрлі шағын топтармен жұмыс жасай отырып, коммуникативтік 
дағдылырын қалыптастыру; 
- 
өздерінің зерттеу дағдыларын дамыту (мәселені анықтау, ақпарат жинақтау, 
бақылау, эксперимент жүргізу, талдау жасау, блжам құру, тарату т.б.); 
- 
жүйелі ойлау дағдысын қалыптастыру; 
Жобалау әдісінің теориялық позициясы: 
- 
балаға басым назар аударылып, оның шығармашылық қабілетін дамытуға 
басым көңіл бөлінеді; 
- 
білім беру үрдісі оқу пәнінің логикасына емес, іс- әрекеттің логикасына 
құрылады (бала үшін жеке тұлға ретінде қарау және баланы оның 
қызығушылығын ояту) оқушы үшін жеке ойлау қабілетін дамыту және 
қызығушылығын арттыруға ықпал етеді; 
- 
жеке жұмыс жасау барысында жобалау әдісі арқылы әрбір баланың өзіндік 
даму деңгейін қамтамасыз етеді; 
- 
жобалау әдісі баланың физиологиялық психикалық дамуын кешенді 
тұрғыдан қарастырады; 
- 
алуан  түрлі  жағдаяттарды  пайдалану  арқылы  баланың  білімінің  тереңдігі 
қамтамасыз етіледі; 
Жобалау  әдісінің  маңызы:  Бала  жұмыс  барысында  шынайы  объектімен  және 
процеспен  толық  танысады.  Ол  баланың  нақты  жағдаяттарды  шешуге, 
құбылыстарды  терең  танып  білуге  және  жаңа  объектілерді  құрастыруға  
жетелейді. Жобалау  әдісін жүзеге асыру үшін және оның мазмұнын ашу үшін 
ерекше оқытудың формаларын пайдалану қажет. Олардың ішінде жетекші түрі 
еліктеу (имитация) ойыны деп аталады. Имитациялық ойын бұл еркін, адамды 
шынайы және табиғи қалыпта ұстауға ықпал ететін балалардың өзіндік «мен» 
түсінігін  қалыптастыратын  шығармашылық,  белсенділік,  өздігінен  дербес 
әрекет етуге бағыт беретін ойынның түрі. Бұл ойында әрбір бала рольдерді өз 
еркімен  таңдап  алады  және  баланың  танымдық іс-әрекеті  олардың  қызмет  ету 
құрлымының  барысында  орындалады.  Олар  үшін  бұның  маңызды  зор  болып 
табылады. Ойынның қызметі: 
  психологиялық - балаға түсірілген күшпенен эмоционалдық көңіл - күйді 
үйлестіру; 
  психотерапиялық  - мұнда балаға көмектесе отырып өзіне және өзгелерге 
деген қатынасын өзгерту, қарым-қатынас тәсілдерін өзгерту, психикалық 
көңіл - күйлеріне қарау; 
  технологиялық - баланың ойлауы мен қиялын шындыққа жақындату; 
Ойында бала өзін қауіпсіз сезініп, психологиялық тұрғыдан еркін және өзінің 
дамуына ықпал ету қажет. 
    Тәрбиешілермен  жүргізілген  жобалау  жұмыстарында  олар:  біріншіден, 
өздерінің  ынта-ықыласымен,  алған  білім,  білік  дағдыларын  өз  іс-әрекетінде 
пайдалана  білуге  ұмтылса,  екіншіден,  мамандықтары  бойынша  қызмет  етуге 

 
186 
және жаңа идеялармен тың бағыт–бағдар  алуға жұмсайтындықтарын көрсетті. 
Жалпы тәрбиешілермен жұмыс жасауда оларды үш топқа бөлдік: 
1.Жобаға  (формальді  түрде)  құлықсыз  қатысып,  алдын-ала  берілген  алгоритм 
үлгі бойынша тапсырманы орындауға қатысушылар. Өз іс-әрекетіне рефлексия 
жасамайтындар. («керек, бірақ керек емес», «істей алмаймын». 
2. Ұсынылған шығармаларды ынта–ықыласымен орындап өз ойын, көзқарасын 
дәлелдеп,  жобаны  жасауға  белсенді  түрде  атсалысып,  бірақ  кейбір  кәсіби 
шеберліктерінің  жеткіліксіздігіне  байланысты  қиындықтарға  кезедсетін 
адамдар. «керек, жасағым келеді, бірақ қолымнан келмейді». 
3.  Өздерінің  іс-тәжірибелерін  шынайы  байытқысы  келетін,  өз  көзқарастарын 
қайта  қарауды,  басқа  адамдардың  пікірлерімен  санасатын  Танымдық  және 
кәсіби  жағдаяттардан  шығатын  «керек,  істегім  келеді  және  жасай  аламын».  
Топтарды  анықтағаннан  кейін  оларға  жұмыс  жұргізудің  жолдарын  көрсететін 
төмендегідей үлгіні ұсындық. 
 

жүктеу/скачать 2 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: