Жануарлар  қаңқаларының

сүйектерін 

оқығанда, 

олардың 

Оларға: 

эпифиздері 

мен 

диафиздерінің 

орналасатын  метафиз  (metaphysis),  сүйектерде  болатын  тетіктер:  өсінді 

(processus),  төмпек  (tuber),  төмпешік  (tuberculum),  қыр  (crista),  бұдыр 

(tuberositas),  бет  (facies),  жиек  (margo),  шұңқыр  (fossa),  ойыс  (fovea), 

шұңқыршық  (foveola),  сай  (sulcus),  ойық  (incisura),  саңылау  (fissura),  өзек 

(canalis), қуыс (cavum), тесік (foramen) жатады. 

сүйектерінің даму сипатына байланысты біріншілік сүйектер жəне екіншілік 

сүйектер болып екі топқа бөлінеді. 

Біріншілік  сүйектер  даму  барысында  бірін-бірі  кезегімен  алмас-

тыратын  үш  кезеңнен  өтеді.  Олар:  жарғақтық,  шеміршектік  жəне  сүйектік 

кезеңдер.  Ұрықтық  дамудың  алғашқы  сатыларында  дене  қаңқасы 

сүйектерінің  қызметін  жұмсақ  дəнекер  ұлпалық  жарғақтар  кұрайды.  Бұл 

қаңқа  сүйектері  дамуының  бірінші  жарғақтық  кезеңі.  Эмбриондық  дамудың 

келесі  сатыларында  жарғақтық  қаңқаны  шеміршек  қаңқа  алмастырады.  Бұл 

процесс  жануарлар  іштөлдерінің  эмбриондық  даму  мерзіміне  байланысты 

түрлі  уақыт  өлшемімен  сипатталады.  Дəнекер  ұлпалық  жұмсақ  жарғақтар 

қатты  шеміршек  ұлпасына  айнала  бастайды.  Шеміршек  қаңқаның 

шеміршектері  болашақ  сүйек  қаңқа  сүйектерінің  пішініне  ұқсап,  олардың 

шеміршектік  мөделдеріне  айналады.  Бұл  кезеңді  шеміршектік  кезең—  деп 

атайды.  

Ұрықтық  дамудың  бұдан  кейінгі  сатыларында  шеміршектер  сүйектену 

процесі  арқылы  эмбрионның  қаңқа  сүйектеріне  айналады.  Бүл  —  сүйектік