Морфология

ұрықтарының пайда болуы мен дамуы туралы алғашқы мағлұматтар ертедегі 

Қытай, Үндістан, Ассирия, Вавилония жөне Мысыр елдерінде болған. Бірақ, 

ғылым  реұлпаде  эмбриология  морфология  ғылымдары  салаларының 

ішіндегі  ең  баяу  жəне  кеш  дамыған  сала.  Себебі,  жануарлар  ұрыктарының 

пайда  болуы  мен  оның  дамуы  адамзат  тарихындағы  ондаған  ғасырлар  бойы 

ұлы  ғылама  ғалымдар  алдында  тұрған  "тіршіліктің  құпиясы"  болды. 

Ұрықтың  пайда  болуы  мен  дамуы  туралы  ғалымдар  тарапынан  неше  түрлі 

көзқарастар айтылып, жазылды да. Бірақ, ұрыктың даму құпиясын ашу үшін, 

мындаған  жылдар  бойы  ғылыми  ізденістерді  керек  етті.  Түңғыш 

эмбриологиялық  ғылыми  тəжірибелер  жүргізіп,  оның  іргетасын  қалаған 

Гиппократ  пен  Аристотель  болды.  Гиппократ  эмбриологияньң  преформизм 

(лат.  ргае  —  алды,  алдында;  жэне  "форма"),  ал  Аристотель  эпигенез  (грек, 

ері  —  соңы,'  genesis  —  шығу  тегі)  теорияларының  негізін  салды. 

Преформизм  теориясының  қағидасы  бойынша,  "ұрыкта  даму  жəне  жетілу 

процестері  жүрмейді,  ол  көзге  көрінбейді,  қолайлы  жағдайға  түскен  бойда 

ұрық  тек  мөлшері  жағынан  ғана  өседі".  Преформист  ғалымдар: 

анималькулисттер 

жəне 

овисттер 

екі 

бөлінді.