Морфология

жануарлар 

дүниесінің 

жаңа 

салыстырмалы 

анатомияның 

қалыптасуына  септігін  тигізді.  Осы  салада  ғалым  Л.  Добонтон  мен  оның 

шəкірттері жемісті еңбек етті. 

Морфология  ғылымының  қарыштап  дамуына  Ж.Б.  Ламарк  (1774-1828 

ж.ж.)  жəне  Ч.  Дарвин  (1809  -  1882  ж.ж.)  негізін  салған  "эволюциялық  даму 

теориясы" мен Т. Шванн (1810-1882 ж.ж.) жəне М. Шлейден (1804-1881 ж.ж.) 

ашқан "жасуша теориясы" үлкен ықпалын тигізді. Осы аталған теориялардың 

іргетасынын қалануына орыс ғалымдары М. В. Ломоносовтың, К. Вольфтың, 

М. М. Тереховскийдің, А. А. Каверзневтің, А. Н. Радишевтің, К.М.Бэрдің, П. 

Ф. Горяниновтың жəне т. б. еңбектері елеулі үлес қосты. 

Эволюциялык  ілімді  Ресейде  дамытушы  ғалымдарға  А.О.Ковалевский, 

В.  О.  Ковалевский,  М.  Ж.  Мечников,  А.Н.Северцев  жатады.  Олар  өз 

еңбектерімен  эволюциялық  эмбриология,  палеонтология,  морфология 

негіздерін қалыптастырды. 

Ресейдегі  анатомиялық  мектептің  негізін  қалаушы  П.  А.  Загорский  — 

(1764  —  1846  ж.ж.)  орыс  тілінде  1802    жылы  бірінші  жазылған  адам 

36 

 

анатомиясы оқулығының авторы. Анатомия ілімін дамытуға орыс ғалымдары 

И. В. Буяльский (1789 — 1866 ж.ж.), "Н.И. Пирогов (1810 - 1881 ж.ж.), П. Ф. 

Лесгафт  (1837  -1909  ж.ж.),  Д.  Н.  Зернов  (1843  -  1917  ж.ж.),  В.  М.  Бехтерев 

(1857 - 1927 ж.ж.) жəне т.б. оқымыстылар қомақты үлес қосты. Н. И. Пирогов 

топографиялық анатомияның негізін қалады. 

Жемісті еңбектерімен анатомияны дамытуға үлес қосқан ғалымдарға П. 

И. Карузинді, Г. М. Иосифовты, В. П. Воробьевті, В. Н. Шевкуненконы, В. Н. 

Тонковты,  М.  Ф.  Иваницкийді,  Д.А.Ждановты  т.б.  жатқызуға  болады. 

Бұлардың ішінде лимфа жүйесінің анатомиясын зерттеуде Г. М. Иосифов пен 

Д. А. Жданов еңбектерін атап кеткен жөн. 

жүктеу/скачать 4,08 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: