Морфология
жүктеу/скачать 4,08 Mb. Pdf көрінісі
|
Жануарлар морфологиясы жəне латын терминологиясы
| қалыптасу
кезеңінде сперматидалардан сперматозоидтар қалыптасып жетіледі. Сперматозоидтың басы плазмолеммамен қапталған цитоплазма мен ядродан пайда болады да, ядроның алдыңғы жағында пішіні оймақ тəрізді Гольдж кешенінің туындысы — акросома орналасады. Сперматозоид мойнын центросома центриольдері түзеді. Центрйольдер проксимальды (алдыңғы) жəне дистальды (артқы) дискілерге айналады. Оларды
байланыстыратын аралық
құрылым центродесмоз деп аталады. Дистальды дискі екі бөлікке бөлініп, оның алдыңғысынан сперматозоид құйрығының негізін түзеұлпа біліктік жіп (микротүтікшелерден құралған) есіп шығады. Дистальды дискінің артқы 67
бөлігі біліктік жіті бойымен артқа қарай жылжып, сперматозоид құйрығының бастапку жəне негізгі бөлімдерінің шекарасына орналасады да, дистальды дискінін алдыңғы жəне артқы бөліктері аралығында жаткан сперматозоид құйрығының бастапқы бөлімін шектейді. Бұл бөлімнің цитоплазмасындағы митохондриялар біліктік жіпті сыртынан Айнала орап, спиральды жіпті түзеді. Бастапқы бөлім цитоплазмасында сперматозоидтың қозғалысын қамтамасыз етеұлпа қуат (энергия) көзі — гликоген түйіршіктері мен фосфолипид тамшылары қорланып жиналады. Құйрықтың негізгі бөлімін біліктік жіпше мен оны сыртынан қаптаған жұқа цитоплазма қабаты жəне оның сыртындағы плазмолемма, ал оның соңғы бөлімін біліктік жіпше мен оны сыртынан қаптаған плазмолемма түзеді. Овогенездің өсу кезеңіңде овогониялардың ядролары да күрделі құрылымдық өзгерістерден (лептотен, зиготен, пахитен, диплотен жөне диакинез сатыларынан) өтіп, ширатылып жуандаған хромосомалары төрт- төрттен орналасқан тетрадалар түзеді. Овогониялар цитоплазмасы ұрықтың балашақ өсуіне қажет сарыуызбен қорланып, мөлшері ұлғайып, біріншілік
жүктеу/скачать 4,08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|