235
ату және парыз тауабы секілді рәсімдер орындалмайды.
Әл-Уруату әл-усқа ىقثولا ةورعلا–ең берік тұтқа. Ислам дінінің теңеуі.
Усул. Негіз, іргетас. «усул» сөзі діни мәтіндерде бірнеше тіркестің құрамында
келеді. Сол тіркеске қарата мағынасы анықталады. Ал жалпы «негіз» деген мағына-
да қолданылады.
Усул әд-дин. Діннің негізі. «Ақида» ілімін «усул әд-дин» деп те атайды.
Усул әл-иғтиқад. Ақида іліміндегі негізгі мәселелер.
Ақида негіздерінде
(Усулул иғтиқад) ешқандай қарама-қайшылық (хилаф) болмайды. Ол Алланың бар-
лығы, бірлігі, жаратылған нәрселерге ұқсамауы, естуі, көруі, мәңгі бар екені сияқты
негізгі мәселелерді қамтиды. Осы мәселелерде ижтиһад жүрмейді. Ал ақида тар-
мақтарына (Фуруғул иғтиқад) келсек, бұған байланысты ғалымдар арасында лаф-
зи (яғни сөздің қойылымы жағынан) қайшылық (әртүрлі пайымдаулар) бар. Сон-
дықтан бұл мәселелерде ғалымдар арасында ижтиһад болған (Р.Батталұлы, Құран
эгзегетикасы).
Ухуд دحأ لبج – Мәдина маңындағы таудың аты. Осы таудың маңында мұсыл-
мандар меккеліктерден жеңіліске ұшырап, осы шайқаста жетпістен астам мұсыл-
ман шәһид болған.