Н. А. Раупова Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған А. Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының сарапшыларымен келісілді Алматы

32

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті 

материал-

дар

Сабақты 

жүргізуге арнал-

ған материалдар. 

Интернет-

ресурстар

 

 Материалды түсіндіру                                                            

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Ақпан-

ның 1, 

2-апта-

сы

А4 

өлшемді 

ақ қағаз, 

жай 

қарын-

даш, фло-

мастер-

лер, түсті 

қағаз, 

қайшы, 

желім.

Оқулық, 

80–81-бет-

тер. Әртүрлі 

пейзаждардың, 

қалалардың 

суреті бейнелен-

ген фотосуреттер 

альбомы, әйгілі 

суретшілердің 

репродукцияла-

ры берілген аль-

бомдар.

http://mirp.kz/

photos

http://www.

newart.ru/tags.

php? 

idt=6&par=999

http://foto.awd.ru/

Мұғалім балалардың 

биыл көп нәрсе 

білгендерін еске салады.  

Бұл жұмысты орындау 

үшін білгендері мен 

үйренгендерінің бәрін 

еске түсіреді. Еріктілер 

болса түс, сызық, пішін, 

композиция туралы біле-

тіндерін айта алады.  

Са бақтың басында саяхат-

тың түрлері көп екенін 

тағы бір еске салу керек. 

Қызықты нәрсеге үйдің 

табалдырығын аттай сала 

кенелуге болады. Шалғай 

жерлерге саяхат жасауға 

да болады. Кез келген  

саяхат тың нәрсе ашуы-

мен құнды. 

Балалар бүгін де білімдері 

мен біліктерін пайдала-

нып, өздері және достары 

үшін жаңа нәрсе ашулары 

тиіс.

Жұмыстың 

1-кезеңі: 

оқушылар аль-

бом парағына 

пішімдерін 

әртүрлі етіп 

өлшемдері 

кішкентай 

үш үлгі сурет 

(сұлбасын) са-

лады. 2-кезеңі: 

ең жақсы 

суретті таңдап 

алады. 3-кезеңі: 

таңдап алған 

үлгі бойынша 

композиция жа-

сайды.

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

САЯХАТ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

20–21

Коллаж. 

Ұжымдық 

компози-

ция жасау.

Жаңа материалды 

бекіту. Ұжымдық 

жұмыста ком-

муникативтік 

дағдыларды да-

мыту. 

Мұғалім үшін: ұжымда 

жұмыс істеуге үйрету: 

ортақ жұмысты жоспар-

лау, міндеттерді бөліп, 

оларды орындау, 

ымыралық шешімге келу. 

Меңгерген білім дерін 

пайдалана білуге үйрету.  

Оқушылардың міндеттері: 

жұмысының мақсаты мен 

идеясын түсіндіру. 

Оқулықтың 84–85-бет- 

теріндегі сұрақтарға жа-

уап беру. Тақырыптағы 

терминді үш тілде білу.  

Топта жұмыс 

істей білуді; 

композицияға 

пішімді 

қалай таңдау 

керектігін 

біледі. 

Топта жұмыс 

істей білуді; 

ортақ жұмысты 

жоспарлау, 

міндеттерді 

бөліп, оларды 

орындауды, 

ымыралық 

шешім табуды; 

меңгерілген 

білімді пай-

далануды 

үйренеді.

33

Оқушыларға арналған 

шығармашылық 

міндеттер: өздеріне таныс 

әсерлегіш құралдарды 

пайдаланып, белгілі бір 

пішімді ұжымдық жұмыс 

орындау. 

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті 

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар. 

Интернет-

ресурстар

 

 Материалды түсіндіру                                                            

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Ақ пан-

ның 

3, 4-ап-

тасы

А2 өл-

шемді 

қатты 

қа ғаз 

парағы, 

түрлі түс-

ті қағаз 

жиы н ты-

ғы, жай 

қарын-

даш, фло -

мастер-

лер, қай -

шы, же-

лім, 

желімге 

арн ал -

ған қыл -

қалам.

Оқулық, 

82–85-беттер.

http://www.nur.

kz/336578.htm

http://fishki.

net/49005-samye-

krasivye-mesta-

mira-22-foto.html

http://www.

travelbook.kz/

photo/show/209

http://foto.kazakh.

ru/search/search.

php?tags

Мұғалім балалар мен 

бірге ұжымдық жұмыс- 

тың ерекшеліктерін 

талқылайды (топта  

барлығы да бір мақсат 

үшін жұмыс істейді, ол – 

ортақ жұмысты жасау). 

Топта бәріне бірдей жал-

пы мақсатпен қатар жеке  

мақсаттарда бар, оларды 

анықтап алу керек (бірі 

сурет салады, бірі қияды, 

енді бірі желімдейді). 

Көздеген мақсатқа жетіп, 

міндеттерді дұрыс атқару 

үшін ұжымда жұмыс 

істеу ережесін жанданды-

ру қажет. Оқушылар өз 

ұсыныстарын айт сын, 

ал мұғалім тыңдап, 

толықтырады (жолда-

сының пікірін тыңдап, 

сөзін бөлмеуді үйрету). 

Одан  әрі мұғалім аппли-

кация дегеніміз не және 

ол қалай орындалатынын 

еске түсіруді ұсынады.  

Мұғалім балаларға 

ұжымдық жұмыстың 

айтар ойын анықтап алу 

керектігін түсіндіреді 

(нені бейнелейді, оның 

түсі қандай, пішімі (тік, 

көлденең немесе шаршы, 

шаршы пішім  үшін қағаз 

парағын қию керек).

Топта талқы -

лап, оқушы-

лар міндеттерін 

бөліп алғаннан 

кейін ұжым-

дық жұмысты 

орындауға кө-

шеді. Алдымен 

композицияға 

қажетті бөл-

шектер қиып 

алынады, одан 

кейін оларды 

қатырма қағаз- 

ға орналасты-

рады. Мұғалім 

кеңес береді, 

содан кейін ғана 

негізге барлық 

бөл шек тер 

желімделеді. 

Одан кейін 

аппли кацияны 

фломастерлер-

мен сурет сала 

отырып толық-

тыру ға болады 

(ағаштарға жа-

пырақ, жерге 

тас, үйдің ша-

тырларына жа-

бынқыш са луға 

болады).  Егер 

балалар  жұ мыс-

ты аяқ тап үл-

гер месе, олар 

оны келесі сабақ- 

тың ба сында

Мұнда үш 

аспектінің 

маңызы зор:  

1) балалар өз- 

дерін қоршаған 

әлем туралы не 

білді; 

2) балалар бей-

нелеу өнері ту-  

ралы нақты не 

білді; 3) нені 

үйренді. 

Топпен жұмыс 

істеуге міндетті 

түрде көңіл 

бөліңіз: қалай 

өтті, балаларға 

ұжыммен 

жұмыс істеу 

ұнады ма?

Сонымен 

қатар мұғалім 

терминдерді 

үш тілде біліп, 

меңгергендерін 

тексереді. 

34

аяқтай ды. Одан 

соң жұ мысқа 

атау беру ге бола- 

ды. Жұмыстар 

көр ме қабырға-

сына қойы лып, 

оны бірігіп 

талқылайды.

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

САЛТ-

ДӘСТҮР   

ЖӘНЕ 

АУЫЗ 

ӘДЕ-

БИЕТІ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

22

Қазақ 

халқы-

ның салт-

дәстүрі 

мен ауыз 

әдебиеті.

Халқымыздың  

салт-дәстүрлері-

мен танысу.

Салт- 

дәстүрлерді 

құрметтеуге, 

дәріптеуге 

шақыру.

Мұғалім үшін: қазақ 

халқының салт-дәс түр-

лерімен таныстыру.

Өз халқының салт-

дәстүрін тануға қызы- 

ғушылықтарын ояту.

Оқушылардың міндеттері: 

оқулықтың 89-бетіндегі 

сұрақтарға жауап беру. 

Халқымыздың салт-дәс-

түр лері туралы айтып 

беру. 

Оқушыларға арналған 

шығармашылық міндет-

тер: «Салт-дәстүр» 

тақырыбына арнап сурет 

салу.

Ұлыстың ұлы 

күні «Наурыз» 

мерекесі туралы,

бұл мерекемен 

қандай салт- 

дәстүрлер бай-

ланысты, көп-

теген жылдар 

бойы мереке 

қалай аталып 

келе жатқанын 

біледі. 

Салт-дәстүр-

лерді құрмет-

теу,  дәріптеу

және сақтауды 

үйренеді.

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті 

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар. 

Интернет-

ресурстар

Материалды түсіндіру                                                            

 

Тақта алдында 

жұмыс

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Нау-

рыз-

дың 

1-апта-

сы

№2 

жұмыс 

дәптері, 

гуашь 

бояула-

ры, сурет 

салуға 

арн алған 

өлшем-

дері әр-

түрлі

Оқулық, 

88–89-бет-

тер. Қолөнер 

шеберлерінің 

бұйымдары: 

кішкене көрпе, 

аяққап, басқұр 

және т.б. 

http://www.bilu.

kz/obychay.php

Бұл сабақты «Наурыз» мере- 

кесі туралы ертедегі салт-

дәстүрлер және халық 

шығармашылығы еліне 

саяхат ретінде өткізуге бо-

лады. Ұлыстың ұлы күні 

«Наурыз» мереке сінің 

маңызы туралы айту үшін 

дәстүрлі әндер қосып

 қойып, фотоальбомдар-

ды, егер мүмкіндік болса 

Осы мерекеге 

арналған қойы- 

лымды тақтаға 

шы ғып көрсету- 

ге болады. Бала-

лар дастарқан 

қалай жайыла-

тынын немесе 

наурызкөже қа -

лай әзірле  неті-

нін көрсете ала -

Балалардан 

сабақтан не 

үйренгендерін 

айтып беріп, 

салт-дәстүрге 

қатысты 

қандай 

қорытынды 

жасағандарын 

сұраңыз.

35

қыл қалам 

жи ын-

тығы, 

түрлі түсті 

фломас-

терлер, су 

құятын 

ыдыс, па-

литра, қол 

сүртетін 

орамал. 

http://

visitkazakhstan.kz/

ru/about/78/

http://articlekz.

com/article/8368

қол өнер шеберлерінің 

бұйымдарын сабаққа 

әкелуге болады. Балалар 

оларды жақыннан көрсе, 

жақсы болар еді. Егер сіз 

тұратын жерде өлкетану 

мұражайы болса, сабақты

сонда өткізуге тырысыңыз. 

Әрбір мұғалім бұл 

мерекенің қай тұсына 

нақтырақ тоқталу 

керектігін өзі шешеді. 

ды.  Балалар-

дан сабақтан не 

үйренгендерін 

сұрап, қандай   

қорытынды 

жасағанын 

біліңіз.

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

САЛТ-

ДӘСТҮР   

ЖӘНЕ 

АУЫЗ 

ӘДЕ-

БИЕТІ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

23

Қолөнер 

бұйым-

дарында-

ғы ұлттық 

ою-өрнек-

тер.

Ою-өрнектермен 

және олардың 

ерекшеліктері-

мен танысу. Өмір 

сүру мен білім 

алудың арасында 

байланыс орнату.

Мұғалім үшін: ою-өрнек-

тердің ерекшеліктерімен 

және бұйымдарда көрініс 

тапқан ою үлгілерімен 

таныс тыру.

Оқушылардың міндет- 

тері: оқулықтың 90–91-

беттеріндегі сұрақтарға 

жауап беру. Терминді үш 

тілде білу. 

Оқушыларға арналған 

шығармашылық міндет-

тер: «қошқармүйіз» 

оюына қарап, қарапайым 

өрнектер құрастыру.

Тұрмыс   затта-

рының ою-өр-

нек термен әше -

кейленуін, ою-

өрнектердің 

ерекшеліктері 

туралы білу.

Тұрмыстық 

заттардағы 

ою-өрнектерді 

тануды; 

«қошқармүйіз» 

оюын салып, 

осы оюдың 

негізінде басқа 

ою түрлерін 

құрастыруды 

үйренеді.

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті  

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар. 

Интернет-

ресурстар

Материалды түсіндіру                                                            

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Нау-

рыз-

дың 

2-апта-

сы

№2 

жұ мыс 

дәптері. 

Түрлі 

түсті 

фломас-

терлер, 

қар ын-

даштар.

Оқулық, 

90–91-бет-

тер. Қолөнер 

шеберлерінің 

бұйымдары: 

көрпе, аяққап, 

басқұр және т. б.

Мұғалім ұлттық ою-

өрнектердің шығу тегі 

туралы, соның ішінде 

«қошқармүйіз» оюына 

тоқталады. Оны тақтаға 

салып, сызықтарының 

иірімі қандай және ою 

неліктен «қошқармүйіз» 

деп аталатынын 

түсіндіреді. 

Материалды 

түсіндіргеннен 

кейін, №2 

жұмыс 

дәптеріндегі 

тапсырманы 

өз беттерінше 

орындайды.

Бұл сабақтың 

маңызы зор,  

өйткені оқушы-

лардың ұлттық 

құндылықтарға 

қызығушылық-

тары мен сүйіс-

пеншіліктерін 

оята ды. 

36

http://www.bilu.kz/

ornament.php

http://el.kz/m/

articles/view/

content-15436

http://www.

uralskweek.

kz/2015/03/20/

pismena-iz-

proshlogo-

kazaxskie-

nacionalnye-

ornamenty-vchera-

i-segodnya-

fotoreportazh-

multimedia/

Одан әрі бұл ою түрінің 

қолөнер бұйымдарында 

қалай қолданалатынын 

көрсетеді. Кілем, көрпе, 

тұрмыстық заттардағы 

(ыдыс-аяқ, қару-жарақ, 

зергерлік бұйымдар) ою-

өрнектерді фотосуреттер-

ден немесе сабаққа әкеліп 

көрсетсе дұрыс болады.

Оқушылардың 

назарын ұлттық 

өнердің қайнар 

көзіне аударып, 

патриот-

тық сезімдерін 

арттырады. 

Халқының 

өнері мен дәс -

тү рін осы са-

лада білімі бар 

адам көбірек  

бағалайды. 

Мұғалім бала-

лармен бірге 

осы бағытқа 

алғашқы қадам 

жасайды. Алда 

ұлттық құн-

  дылықтардың 

мол қоры жа-

тыр. 

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

САЛТ-

ДӘС ТҮР 

ЖӘНЕ 

АУЫЗ 

ӘДЕ-

БИЕТІ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

24–25

«На урыз» 

мереке-

сіне ар-

налған 

мерекелік 

ашық хат 

жа сау. 

Қазақ ұлттық 

ою-өрнектері мен 

және олардың 

ерекшеліктері-

мен танысу. Білім 

алу мен өмір 

сүрудің байла-

нысы.

Мұғалім үшін: оригами 

тәсілімен таныстыру. 

Оригами тәсілімен құра-

мақтар  жасау (қызғалдақ, 

көбелек). Ою-өрнектерді 

пайдаланып, құттықтау 

ашық хатын жасау. 

Оқушылардың міндеттері: 

«Наурыз» мерекесіне 

арналған құттықтау ашық

хатына мәтін жазу. 

Оқулықтың 94–95-бет-

теріндегі сұрақтарға жа-

уап беру.  Тақырып бой-

ынша терминді үш тілде білу.  

Оқушыларға арналған шы-

ғар машылық міндеттер: 

«қошқармүйіз» оюын 

пайдаланып, «Наурыз»  

мерекесіне құттықтау 

ашық хатын жасау.

Оригамидің не 

екенін; орига-

ми жасаудың 

қарапайым 

жолдарын 

біледі.

Оригами 

тәсілімен ашық 

хат жасауды 

үйренеді.

37

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті 

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар. 

Интернет-

ресурстар

Материалды түсіндіру                                                            

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Нау-

рыз-

дың 

3, 4 -

аптасы

Түсті 

қағаз, гу-

ашь бояу- 

лары, су-

рет салу- 

ға арн ал -

ған өл-

шемдері 

әртүрлі 

қы л қа-

лам жи-

ын тығы, 

сурет дәп-

терінің 

парағы, 

түсті фло-

мастерлер,  

«қыз-

ғалдақ» не 

«кө белек» 

ори га миі, 

қайшы, 

желім.

Оқулық, 

92–95-бет-

тер. Қолөнер 

шебер лерінің 

бұйым дары: 

көрпе, аяққап, 

басқұр және т.б. 

http://www.bilu.

kz/ornament.php

http://el.kz/m/

articles/view/

content-15436

http://www.

uralskweek.

kz/2015/03/20/

pismena-iz-

proshlogo-

kazaxskie-

nacionalnye-

ornamenty-

vchera-i-segodnya-

fotoreportazh-

multimedia/

Мұғалім қазақ ұлттық 

ою-өрнектерінің шығу  

тегі туралы айтып, олар- 

дың бірі – «қошқармүйіз» 

оюына тоқталады. 

Өрнекті тақтаға салып

көрсетіп, сызықтары 

туралы, не себепті олай 

аталатынын түсіндіреді. 

Одан әрі бұл ою ұлттық 

бұйымдарда қалай 

қолданылатынын ай-

тып, ашық хат қалай 

жасалатынын түсіндіреді. 

Қазақ ою-өрнектері 

кездесетін кілем, көрпе, 

тұрмыс заттарының, қару, 

зергерлік бұйымдардың 

үлгілерін, яғни тек 

фотосуреттерін емес, шы-

найы заттарды көрсетсе 

дұрыс болар еді. 

Оқушылар 

ашық хат жа-

сауға кіріседі. 

Алдымен 

оригамиді жа-

сайды. Одан 

ашық хатты жа-

сайды. Қатырма 

қағаздың ке рек-

ті түсін таңдап 

алады. Балалар-

мен алдын ала 

ашық хаттың 

түсі туралы сөй -

лесу керек. Ашық 

хаттың бетіне 

түрлі түсті фло-

мастер немесе  

бояулармен 

ою-өрнектер 

салынады. Одан 

соң ашық хаттың

ортасына «қыз-

ғалдық» неме-

се «көбелекті» 

желімдеп, айна-

ласына құттық-  

тау, тілектерді 

әдемілеп жаза-

ды.  Оқушылар-

ға қауіпсіздік 

ережесі туралы 

ескертуді  ұмыт-

паңыз. Өздік 

жұмыс орын-

дау барысында 

мұғалім жеке 

кеңестер бе-

ре  ді, оқушы-

ларға мүмкін-

дігінше  көмек 

көрсетеді. 

Жұмысты аяқ-

тағаннан ке йін 

ашық хатты та-

ныстырады. 

Оқушылар 

ежелгі өнер 

түрлерінің 

бірі оригами-

мен танысып, 

құрамақ жасап 

үйренді. Одан 

ашық хат жа-

сады.

38

Сабақ

№

Тақы-

жүктеу/скачать 411,33 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: