Н. А. Раупова Жалпы білім беретін мектептің 1-сынып мұғалімдеріне арналған Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған А. Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының сарапшыларымен келісілді Алматы

11

даштар, 

түрлі түсті 

балауыз 

борлар,  

№ 1 

жұмыс 

дәптері.

елдегі әй гілі 

суретшілер дің 

түрлі бет әл пет-

тер мен түстік 

сипаттарды бей-

нелеген портрет 

жұмыстары. 

http://www.

art-urok.ru/

kak_tochka_

so_zvukom_

razgovarivala.htm

http://www.art-

urok.ru/v_carstve_

liniy.htm

https://www.

babyblog.ru/

community/

post/rannee_

razvitie/1707979

аударып, оқу шыларға 

адамдардың тері, көз, 

шашының түсі әртүрлі 

болатынын айтып береді.  

Мұғалім түрлі нәсілде гі 

адамдардың ерекшелікте- 

рі туралы мәліметтермен 

толықтыра алады. Әйгілі 

суретшілердің портрет-

терінің репро дукциялары 

мен фото суреттерін қоса 

көр сет кені дұрыс.  Әр 

алуан портреттерді қарап 

шығып, оқушылармен 

бірге портреттегі адам-

дардың  бет әлпеттері,

 тері түстері қандай және  

т.б. анықтау керек.  Бет 

әлпеттері мен түсті гам -

масы айшықты портрет-

терді таңдаңыз. 

Оқулықтың 18–19-бетте-

ріндегі  иллюстрациялар-

ды пайдаланып, оларды 

талдау керек.  Оқушылар 

адам бет әлпеті көптеген 

па раметр лер бойынша 

ерекшеленетінін, соның 

ішінде пішін басты пара-

метрлердің бірі болып са- 

налатынын түсінулері тиіс. 

дайды. Мұғалім 

тапсырманы тү- 

сіндіре отырып, 

 бұл алдағы 

уақытта қызық-

ты портрет жа -

сау үшін қазір-

ше қысқа жат-

тығу екенін 

анықтап айта-

ды. Бұл тапсыр-

маның басты 

мақсаты –  

баланың бо -

 йында адамның 

барлығы ерек-

ше екенін және 

пішін мен түсті  

түсіну сезімін 

дамытуға 

бағытталған. 

білді, нақты 

пішіндерді 

адамдардың 

бет пішінімен 

салыстыру-

ды үйренді.  

Пішін мен 

түс адамның 

бет әлпетін 

сипаттауға бо-

латын басты 

элементтер 

екенін түсінді. 

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

ӨЗІМ 

ТУРАЛЫ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

4

Портрет.

Авто-

портрет  

салу. 

«Портрет» және 

«ав то портрет» 

ұғымдарымен 

танысу.  Өткен 

сабақта автопор-

трет салу 

бойынша мең- 

герген білімдерін 

бекіту.

Мұғалім үшін: өнер  

туындыларының іші нен 

портреттерді тану - 

ды үйрету. Бұл жанр-

дың анықтамасын білу. 

Көркемдік мақсатқа жету 

үшін белгілі бір әсерлегіш 

құралдарды пайдалануды 

үйрету.

Оқушыларға қойыла- 

тын міндеттер. «Пор-

трет» және «автопор трет» 

ұғымдарын тү сіндіре білу.  

Өз автопор третін жасау 

идеясын түсіндіре білу. 

Оқулықтың 24-бетіндегі

Портрет және 

автопортрет 

деген не еке нін; 

портрет және 

автопор трет жа-

сау үшін қандай 

әсерлегіш құ-

ралдар қол-

данатынын; 

портретті 

қандай тәсілмен 

жасауға бола-

тынын бiлу-

лерi керек.

Өз бет әлпет-

терін талдау-

ды; бет әл пе-

тінің пішіні 

мен түстік 

қа тынасын 

анықтауды;  

тапсырмаға 

сәйкес белгілі 

бір әсерлегіш 

құралдарды 

пайдалануды; 

сазбалшықты 

пайдалану-

ды – жаңа түс 

шығару үшін 

12

сұрақтарға жауап 

беру.  

Оқушыларға арналған 

шығармашылық 

міндеттер: алған білімде-

рі мен біліктеріне сүйеніп,  

 полимерлі сазбалшықтан 

автопортет  жасау. 

алуан түстерді 

араластырып, 

әртүрлі пішін- 

дерді мүсіндеу-

ді, бөлшектер-

дi біріктіріп, 

бел гілі бір бей-

нені жасауды 

үй ренулері  

керек. 

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті  

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар. 

Интернет-

ресурстар

Материалды түсіндіру

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Қы р -

күйек-

тің 

4-апта-

сы

Түрлі 

түсті қ а-

т ырма 

қағаз. 

Түсті 

поли-

мерлі 

сазбал-

шық. Ол 

болмаса, 

түсті ер-

мексазбен 

алмас-

тыруға бо-

лады. Қол 

сүртетін 

орамал. 

 Оқулық,  20–21-

беттер. Әр 

дәуірдегі және 

елдегі әй гілі 

суретші лердің 

әртүрлі эмоцио-

налды  мазмұнда 

әсерлі түсті гамма 

мен сызық тар-

ды пайдаланып 

жасаған пор -

треттік жұмыс-

тары.

http://festi val. 

1september.ru/

articles/653155/

http://www.deti-

club.ru/material-

na-konkurs-

risunkov-detskijj-

avtoportret

http://www.

muzeinie-

golovolomki.

ru/gallery/self-

portrait.php#

http://parents-

tale.ru/tradicii/

detskie-obrazy-v-

russkoi-givopisi/

Мұғалім сабақтың басын-

да оқушыларды «портрет» 

және  «авто портрет» 

ұғымдарымен танысты-

рады.  Оқушылардың на-

зарын портреттер алуан 

түрлі болатынына ауда-

рады, яғни олар әртүрлі 

материалдардан жасала-

ды, суретші ұқсастықты 

бергісі ке ле ді, тіпті бейне-

леп жат қан адамы туралы 

өз әсе рін

жеткізгісі келуі мүмкін. 

Портрет арқылы адам ның 

алуан түрлі көңіл күйін  

беруге болады. 

Мұғалімнің таңдауы 

бойынша оқу шылармен 

бірге бірнеше портрет түрі 

талда нады. Одан кейін 

оқу шы лар автопортрет 

жа сайды. Оқушылар ал-

дын ала автопортрет салу 

бойынша өз ойла рын 

ортаға салады. Мұғалім 

полимерлі сазбалшықтан 

портрет қалай жасалаты-

нын түсіндіріп, көрсетеді. 

Сондай-ақ мүсіндеу тәсіл -

дері мен жаңа түстерді 

шығару жолдарын  түсін- 

діреді. Оқушылар оқулық -

тың 22–23-беттеріндегі 

иллюстрацияларды қарап 

шықсын. 

Жұмыс орында-

латын қағаз пі- 

шімі А3 парақ 

өлшемінен ас пау 

керек.  Егер өл -

шемі кішірек 

болса тіпті жақ-

сы. Балаларға 

бейнені дәл ор-

таға орналасты- 

ру керегін түсін-

діріңіз. Компо-

зиция туралы 

сабақ әлі алда 

бол ғандықтан, 

балаларды қазір-

ше дұ рыс орна -

ластыру ға бағыт-

тау керек. 

Алдымен ең ірі 

бөлшектерін – 

беті, мойны мен 

денесінің бір 

бөлігін мүсін-

дейді. Ол үшін 

керекті түс 

таңдалады. Саз-

балшықты бір-

келкі түс шық-

қанша аралас-

тыру керек. 

Ірі бөлшектері 

жабыстырылған -

нан кейін ұсақ  

бөлшектеріне 

кірісу кер ек. 

Оқушылар 

автопортретті 

бірінші рет 

жасап отыр ған 

шығар. Жаңа 

материалдар-

мен және жаңа 

тәсілмен та- 

ныс ты. Жаңа 

терминдерді үш 

тілде білді. 

13

Олар:  көз, 

мұрын, құлақ,

 ауыз. 

Балалардың 

 назарын поли-

 мер лі  сазбалшық 

тез кебетініне,  

кепкен нен кейін 

 пі шінін өзгерту 

қиын  бола ты-

нын, сол үшін 

жыл дам жұмыс 

істеп, сазбал-

шық са лынған 

па кет  терді мық -

тап жабу  керек-

  ті гіне ауда ры -

ңыз. Балаларға 

барлық бөлшек-

тердің мүсін-

деу тәсілдерін 

көрсетіңіз.

Сабақ__№__Тақы-__рыбы__Мақсаты__Міндеттері__Нені_білулері__керек'>Сабақ

№

Тақы-

рыбы

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені 

үйренулері 

керек

5

Жұмыс-

ты қорғау 

және тал-

дау.

 

«Өзім 

туралы» 

тақыры-

бын 

қорытын-

дылау.

Талдай білу 

қабілеттерін, 

ерекшеліктеріне 

назар аудара оты-

рып, туындыны 

түсіне білуді да-

мыту. 

Мұғалім үшін: жұмысын 

таныстыра білуді үйрету: 

идеясы, жасалу ерекшелігі 

туралы айтып беру. Өзінің 

және достарының жұмы- 

сын талдауды үйрету. 

Оқушылардың  міндеттері:  

ойын түсіндіре білу, 

терминдерді пайдаланып,  

өзінің және достарының 

жұмыстарын талдау.  

Оқулықтың 24–25-бет- 

теріндегі сұрақтарға жа-

уап беру.  Терминді үш 

тілде білу.  

Оқу шыларға арналған 

шығармашылық  міндеттер: 

жұмысын таныстыру. 

Өзінің және 

достарының 

жұмысын 

тал дауды, 

жұмыстарын-

дағы жетіс тік -

терді көрсетіп, 

кемшіліктерін 

табуды, сон-

дай-ақ оларды  

түзету жолда-

рын; берілген 

сұрақтарға 

жа уап беріп, 

достары-

на олардың 

жұмыстары 

бойынша 

сұрақ қоюды 

үйренулері ке-

рек. 

14

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті  

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар. 

Интернет-

ресурстар

Материалды түсіндіру

Тақта 

алдындағы 

жұмыс.

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Қазан-

ның 

1-апта-

сы

Оқулық, 

24–25-беттер.  

Балалар салған 

автопортрет-

тер. Әйгілі 

суретшілердің 

портреттері. 

Мұғалім сабақтың басын-

да оқушыларға жұмысын 

қалай көрсетуді және 

оны қалай талдауды 

түсіндіреді. Қай жерге 

ұзақ тоқталу керектігін 

нақтылайды. 

Оқушылар өз 

жұмыстарын 

көрсете оты-

рып, жеткізейін 

деген ойла-

рын айтады, 

жұмысының 

нәтижесін 

бағалайды, 

оқулықтағы 

және 

мұғалім мен 

оқушылардың  

сұрақтарына 

жауап береді. 

Оқушылар та -

қырып бойын -

ша білгендері 

мен үйренген -

 дерін қорытын -

дылайды. Олар-

дың бі лім мен 

білік қоржыны 

то лықты. Олар 

тек алғашқы 

автопортретте-

рін салып қой-

май, оларды 

сыншылар 

сияқты талдап 

үйренді. 

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

МЕНІҢ 

МЕК-

ТЕБІМ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

6

Сызық-

тар, 

әріптер 

және сан-

дар.

Қоршаған әлемді 

эстетикалық 

түрде қабыл-

дауды дамыту.

Мұғалім үшін: қоршаған 

ортадағы, суретшілер 

туындылар ындағы сызық-

тар мен пішіндердің әртүр-

лі лі гін көріп, қабылдау 

және жұмыстарында пай-

далана білу.

Оқушылардың  міндеттері:  

негізгі пішіндерді атап, 

сипаттауды үйрену  

(төрт бұ рыш, шеңбер, 

үшбұрыш), осыған ұқсас 

заттарды атау, әртүрлі 

сызықтарды сипаттау, 

оларға сәйкес анықтама 

беру. 

Оқулықтың  28–31-бет-

теріндегі сұрақтарға жа-

уап береді. 

Оқушыларға арналған 

шығармашылық 

міндеттер: Бірнеше әріп 

пен санды әдемілеп жазу.

Бізді қор шаған 

әлем әр түрлі 

сызық тар мен 

пішіндерден 

тұратынын; 

әріптер мен сан- 

дар да сурет, 

оларды да әде -

мілеп жазып,  

салуға болаты-

нын; күрделі 

заттар қара-

пайым пішінді 

заттардан тұра-

тынын біледі.  

Міндеттерге 

сәйкес әсерлі 

сызықтар мен 

пішіндерді 

қолдануды; 

сызықтар мен 

пішіндерді 

қоршаған ор-

тада кездесетін 

нақты заттар-

мен салысты-

руды үйренеді. 

15

Күнтіз-

белік 

мерзімі

Жұмысқа 

қажетті  

материал-

дар

Сабақты  

өткізуге арнал ған 

материалдар.

Интернет-

ресурстар

Материалды түсіндіру

Өздік жұмыс

Сабақтың 

қорытындысы

Қазан-

ның 

2-апта-

сы

№1 

жұмыс 

дәптері.  

Түсті 

қарын-

даштар, 

фломас-

терлер, 

балауыз 

борлар.

Оқулық,  28–31-

беттер. Әртүрлі 

қаріп тердің кесте-

лері. Кітап мұқа-

бала рындағы, 

ашық хат, жар қа-

ғаздардағы әдемі 

қаріптер. Әртүрлі 

пішіндер бейне-

ленген кестелер, 

пішіні дөңгелек, 

үшбұрыш, 

төртбұрышқа 

ұқсас заттардың 

фотосуреттері. 

http://www.

razumniki.ru/

stihi_pro_bukvy.

html

http://

allforchildren.

ru/poetry/index_

alphabet.php

http://www.

art-urok.ru/

magicheskie_

figuryi.htm

http://

razvivashka33.

ru/index/

uchim_bukvy_i_

cifry/0-55

http://festi val. 

1september.ru/

articles/622221/

Сабақтың басында қан-

дай сызықтар бола тынын 

еске  түсіреді. Мұғалім 

тақтаға тік, көлбеу және 

дөңгелектен ген сызықтар -

ды жүр гізіп, оқушылардан 

мұндай сызықтар қай 

жерде пайдаланатынын 

сұрайды. Егер оқушылар 

жылдам жауап бере алма-

са, мұғалім оқулықтың 

28–29-бет терін қарап 

шығып, 28-беттегі сұрақ-

тарға жауап беруді тапсы-

рады. Одан әрі оқулықта-

ғы материалды пайдала-

нып, әріптер мен сандар 

туралы тақпақтарды түсін-

діреді (жұмыс дәптері). 

Одан соң балалар №1 

жұмыс дәптеріндегі тап-

сырмаларды орындайды 

(10–13-б). Тапсырманы 

орын дағаннан кейін 

мұғалім оқулықтың 

30–31-беттеріндегі ма-

териалдарды түсіндіреді. 

Оқушылар қарапайым 

пішіндерді қарап шы ғып, 

қоршаған ортадан оларға 

ұқсас заттарды тапқаннан

кейін мұға лім оқушыларға 

біршама күрделі пішіндер-

ді көрсетеді. Мысалы, 

адамды. Адамды белгілі 

бір пішінді, яғни дөңге-

лек не төртбұрыш пішін  -

ді деп айтуға бола ма 

деген сұрақ қояды. 

Мұғалім оқушылардың 

жауаптарын тыңдағаннан 

кейін адамның бет пішіні 

қандай бо ла тынын 

зерттеуді тапсырады.  

Адамның басын дөңгелек-

пен салыстыруға бола ма? 

Ал денесін төртбұрыш-

Одан әрі бала- 

ларға №1 жұмыс 

 дәптерінің 

 10–13-б  еттерін-

 дегі  тапсырманы

 орынд ау тапсы-

рылады. 

Мұғалім әсерле-

гіш құралдарды 

есте сақтай оты-

рып әріптер мен 

сандарды салу 

керектігін нақ -

тылап айтуы 

керек. 

Дәптердегі тап -

сырмадағы  әріп-

тер мен сандар-

ды жазғаннан 

кейін  пішіндер-

ді зерттейді. 

Одан соң 

№1 жұмыс 

дәптерінің  

14–17-беттерін-

дегі тапсырма-

ларды таңдау-

лары бойынша 

орындайды 

(қалғандарын 

үйде орындай 

алады).  Үй 

тапсырмасы 

ретінде кітапқа 

арналған 

бетбелгіні ата-

аналарының 

көмегімен 

орындайды.

Оқушылар 

айналамызда-

ғы сызықтар 

мен пішіндер 

туралы 

білді. Кейбір 

пішіндердің 

атауын үйренді 

(дөңгелек, үш -

бұрыш, төрт-

бұрыш). Көпте-

ген заттар 

белгілі бір 

пішінге ұқсай-

тынын, күрделі 

пішіндер 

қарапайым 

пішіндерден 

тұратынын 

білді. Келесі 

сабаққа дайын-

далды.

16

пен? Аяқ-қолын 

үшбұрышпен? Адамның 

денесін талдау үшін 

оқушылардың бірін 

тақтаға шы ғарып, оған 

қарап дене мүшелері 

қандай піш індерге 

ұқсайтынын көрсетуге 

болады.

Сабақ

№

Тақы-

рыбы:

МЕНІҢ 

МЕК-

ТЕБІМ

Мақсаты

Міндеттері

Нені білулері 

керек

Нені үйренулері 

керек

7–8

Табиғи  

материал-

дарды жи-

наймыз.  

Аппли ка-

ция жасау 

(ұжымдық 

жұмыс). 

Жұмысты 

талдау 

және 

бағалау.

Аппликация 

тәсілімен танысу. 

Шығармашы-

лық жұмыс істеу 

үшін өткен са-

бақта алған білім-

дерін жинақтау. 

Туындыны тал-

дап, зерт тей білу 

қабіле тін дамыту.

Мұғалім үшін: 

оқушыларды әртүрлі 

табиғи материалдармен 

таныстыру. Табиғи ма-

териалдарды қалай да-

йындап, кептіру керек 

екенін айтады. Әртүрлі 

пішіндерді қолданып, 

аппликация құрастыру. 

Жұмыс істеу барысын-

да жұмыстың рет тілігін 

анықтауды үйрету. 

Оқушылардың міндет тері: 

идеясы, жасалу ерекшелігі 

туралы айтып беру. 

Өзінің және достарының 

жұмыстарын талдай білуді 

үйрену. 

Оқулықтың 40-бетіндегі 

сұрақтарға жауап беру. 

Тақырып бойынша 

терминді үш тілде білу. 

Оқушыларға арналған 

шығармашылық міндеттер:

табиғи материалдарды 

жинап, дайындау. «Менің 

мектебім» тақырыбы бо-

йынша ұжымдық аппли-

кация жасау.

Әртүрлі табиғи 

материалдарды 

 және оларды 

көркем еңбек 

сабағында 

пайдалануды;  

түсті қағаздан 

аппликация жа-

сау тәсілдерін; 

қауіпсіздік  

ере же лерін 

сақтауды білу-

лері керек.

Табиғи ма-

териалдарды 

дайындап, 

жұмыс істеуге 

пайдалануды; 

аппликация 

тәсілдерін: 

бөл шектерді 

қию, орналас- 

тыру және 

желімдеуді, 

жұмыс істеу 

барысында 

міндеттердің 

реттілігін 

анықтауды, 

қауіпсіздік 

ережесін сақ -

тау ды;  өзінің  

және достары- 

ның жұмыста- 

рын талдауды; 

же тістіктерін 

көрсете білу  

және кем шілік-

терін түзетуді; 

қой ылған сұ-

рақ тарға жауап 

беріп, доста-

рына олардың 

жұ мыстарына 

қатысты сұ-

рақтар қоюды 

үйренеді. 

17

жүктеу/скачать 411,33 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: