Нәруыздар.Құнды және құнсыз нәруыздар туралы түсінік. Нәруыздардың атқаратын қызметтері. Нәруыздардың жіктелуі Жай нәруыздар (альбуминдер, глобулиндер, протаминдер, гистондар және склеропротеиндер) құрылысы және қасиеттері туралы түсінік



бет32/72
Дата28.11.2023
өлшемі485,23 Kb.
#130509
түріҚұрамы
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   72
БМК бета тотығуы:
Бұл процесс бауырда жүреді, бұлшыкеттерде,бүйректе жүреді. тармактары жок, каныккан , көміртк саны жұп болатын май кышкылдары тотығады.
Кезендері:
Митохондриянын мембранасыныны сыртында БМҚ белсенеді, карнитиннін аркасында мембрана аркылы митохондрия ішіне карай енеді. Митохондрияда май кышкылы ацилКоА ферментінін аркасында ацилКоА ға айналады, ол болса дегидроацилКоАға айналады бұл жерде ФАД тәуелді фермент катысып, онын құрамындағы ФП ФПН2ге дейін тотыксызданады, сосын дегидроацилКоа бета гидроксиацилКоАға айналып , ол болса НАД тәуелді ферментінің асерінен бета кетоацилКоАға айналады,ал НАД НАДН2ге тотыксызданады , содан сон ол ацилКоА ферментінін асерінен ацил КоА мен Ацетил КоАны түзеді. ацилКоА болса осы циклге кайта түсіеді, ацетоацетилКоАға дейін айналғанша . Ал ацетоацетилКоА HSKoAны косып, 2 Ацетил КоАны түзеді. Натижесінде 1 ФПН2 жане 1 НАДН2 түзіледі.
Энергетикалык баланс:

Осы түзілген ФПН2 жане НАДН2 тотығу тізбегіне барып онда ФПН2нын тотығуынан 2 АТФ ал НАДН2тын тотығуынан 3 АТФ пайда болады. ал АСҚ тотығып 12АТФ береді.


Май кышкылдарынын бета тотығуынлағы цикл санын үрдіске катыскан май кышкылынын көміртек санын 2ге бөліп , оны 1 ге азвйту аркылы аныктайды. Ал түзілген АСКнын саны катыскан май кышкылынын көміртек санын 2ге бөліп аныктайды.


Мысалы пальмитин кышкылы :
Онын 16 көміртегі бар , 1 молекуласы тотыкса – (16/2)-1=7 айналым ол дегенымыз-7 ФПН2 жане НАДН2 түзіледі, ал АСК саны – 16/2=8 АСК.
Бұл жерде АТФты санасак : 7 ФПН2*2 =14 АТФ, ал 7 НАДН2 *3=21 АТФ түзіледі. Ал АСҚ-ден – 8 АСҚ*12=96АТФ береді. Осылайша пальмитин тотыкса 131 АТФ түзіледі. Онын 1 АТФы май кышкылын белсендіруге кетеді ал екіншісі оны тасымалдауға . Ал калған 129 АТФ корға жиналаыд.
Көміртек саны так бар май кышкылдары тотыкса, рекция дәл сонда тек сонгы кезенде пропионил КоА жане оған коса 1 АСҚ түзіледі. Пропионил КоА карбоксилденіп метилмалонилКоАға жане ол В12 витаминінін аркасында сукцинилКоАға аналады. Бұл сукцинил КоА ҮКЦге барады.
Энергетикалык баланс: так санды коміртегі бар май кышкыдарынын 2n + 3 деп жазу керек, мысалы көміртек саны 19 болса, оны 16+3 деп жазу керек.бұл жерде (8*2)+3. Сосын бұл n ол цикл санын жане АСҚ санын көрсетеді, бұл мысалда n – 8, АСҚ-8 жане цикл саны-8. ол дегеніміз АСҚдан 8*12=96АТФ түзді. Цикл сегіз болса НАДН2 пен ФПН2 де 8 ден түзңледі. Бұдан 8 НАДН2 ден – 8*3= 24 АТФ, жане 8 ФПН2 нен – 8*2=16АТФ болады. осылайша 136 АТФ түзіледі, онын 1-і пропионил КоА ны карбоксилденуіне, 1 АТФы май кышкылын белсендіруге кетеді ал екіншісі оны тасымалдауға. Осыдвн 133 АТФ корға жиналады.


Каныкпаған маи кышкылдары тотығу үшін алдымен изомераза ферметтері асерінен олардын кос байланысынын орнын ауыстырады, яғни цис - тен транс жағдайына ауыстырады. Содан кейін ол бета тотығуға барады. Бірак бұл реакциада ФАД катысатын реакция болмайды, себебі май кышкылынын кұрамында кос байланыс бар , ФАДН2 түзңлмейді. Баска реакциалар өзгермейді.

Энергетикалык баланс:


АСҚ санын – көміртек санын 2ге болу аркылы аныкталады.
Цикл саны- май кышкылынын көміртек санын 2ге бөліп , оны 1 ге азвйту аркылы аныктайды. ФАДН2 мен НАДН2 цикл санына тен.
Кос байланыс саны- түзілмеген ФАДН2 саны кос байланыс санына тен.
Мысалы, линоль кышкылы
18 көміртек саны.
9-АСҚ=9*12=108АТФ.
8-цикл саны.
Онын 2 кос байланыс бар, ол деген екі циклде 2 ФАДН2 түзңлмейді. Бұл 4 АТФтын түзілмеуіне акеледі. Сол себептен 8 циклден – 6ФАДН2(12АТФ) жане 8НАДН2(24АТФ) болады.
Екі атф кетеді май кышкылды белсендіруге кетеді ал екіншісі оны тасымалдауға. Натижесінде , 142 АТФ корда болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   28   29   30   31   32   33   34   35   ...   72




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет