онкогенді әсер туындататынын естен шығармаған да абзал.
ВИРУСТЫҚ РЕСПИРАЦИЯЛЫҚ ЖЕДЕЛ ИНФЕКЦИЯЛАР Вирустық респирациялық жедел инфекцияларды (ВРЖИ) пневмотропты
вирустар дамытады. Олардың клиникалық және морфологиялық бейнесі ұқсас
келеді: негізінен өкпенің тіні жедел қабынады. Инфекциялардың бұл тобы кең
жайылған, кейбір өркениетті елдердегі басқа инфекциялық аурулардың жалпы
санынан да асып түседі. ВРЖИ көбіне салқын маусымда жиірек дамиды, кейде
сирек байқалып, енді бірде эпидемия немесе тіпті пандемия қаулатады.
ВРЖИ-дің ең маңызды нысандары: грипп, парагрипп, аденовирустық және
респирациялық-синцийлік инфекция.
Г РИПП Грипп (французша:
grippe — қармаймын, ұстаймын) — ВРЖИ; оны гриптің
вирусы қоздырады. Бұл аурумен адам да, басқа сүтқоректілер (жылқы, доңыз,
ит, ірі қара мал) мен құстар да ауырады. Ол адамға адамнан жұғады. Жануарлар
мен адамдағы вирус гибрид (шатас штам) түзіп, кейде қоздырушының
пандемия қаупін туғызатын штамдары пайда болады.
Этиологиясы . Грипті
Orthomyxoviridae туыстастығына жататын, РНҚ-лы
пневмотропты вирус қоздырады. Антигендік ерекшеліктеріне байланысты
вирустың үш серологиялық варианты бар: А (А
1,
А
2
)
,
В, С. Гриптің вирусы —
РНҚ-ның молекулаларынан құрылып, липопротеидті қабықшамен (капсидпен)
қоршалған, диаметрі 80-100 нм, жұмыр бітімді, ұсақ зат. Капсидтегі арнайы
рецепторлар эпителий жасушаларының үстіне вирустың абсорбциялануын
қамтамасыз етеді. Вирустағы нейраминидаза жасушаның қабықшасын ерітіп,
оның ішіне кіреді. Ал, РНҚ-полимераза вирустың көбеюін жандандырады.
Патогенезі .
Бұл инфекция ауа-тамшы арқылы жайылады. Оның
инкубациялық кезеңі 2—4 тәулік. Алдымен вирус бронхылар мен
