Нуржігіт Алтынбеков 1 Қазақстан республикасы денсаулық сақтау министрлігі



Pdf көрінісі
бет4/84
Дата29.09.2023
өлшемі2,11 Mb.
#111771
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   84
 
Нуржігіт Алтынбеков 
Тақырыбы: 
Бактериологиялық зертхана құрылысы. Жұмыс істеу 
ережелері. 
Микроорганизмдердің 
жіктелуі 
мен 
жүйеленуі. 
Прокариоттар. 
Шар 
тәрізді, 
таяқша 
тәрізді, 
иілген 
пішінді 
бактериялардың 
морфологиясы. 
Жұғын 
дайындау 
техникасы. 
Қарапайым бояу. Микроскоптау техникасы. 
Сабақтың мақсаты: 
Микробиологиялық зертханада жұмыс істеу 
ережелерін білу, бактериологиялық апаттар және зертхана 
ішілік 
жұқтырудың алдын алуына қажет. Жұғын-препаратты дайындау техникасын 
білу, микробиолог жұмысында күнделікті қолданатын негізгі әдіс ретінде 
қарастыру қажет. 
Студент білуге тиіс: 
-
Бактериологиялық зертхана құрылысын және онда жұмыс істеу 
ережелері 
-
Бактериялардың негізгі пішіндерін 
-
Микроскоп құрылысын және микроскопия әдістерін. 
-
Препараттарды бояу әдістері мен дайындау техникасы. 
Керекті құрал-жабдықтар: 
дақылдық қоспалар, бояулар жиынтығы, 
демонстрациялық препараттар 
Сабақ тақырыбын өз бетімен дайындауға арналған сұрақтар: 
1.
Микробиологиялық зертхана құрылысы. 
2.
Микробиологиялық зертханада жұмыс істеу ережелері. 
3.
Микроорганизмдердің жіктелуі. 
4.
Бактериялар, негізгі түрлері және орналасуы. 
5.
Сәулелі микроскоптар, оның қолдану мақсаты. Иммерсиялық жүйе. 
6.
Қарапайым бояу әдістері. 
Тарату материалы 
Микробиологиялық зертханада жұмыс істеу ережелері. 
Микробиологиялық зертханада жұқпалы материалмен жұмыс істеуге 
тура келеді, сондықтан жұмыс барсында қауісіздік, сақтық ережелерін және 
ұқыптылықты мұқият сақтау керек: 
1.
Жұмыс орнында бӛтен заттар болмау керек; 
2.
Зертхана бӛлмесінде қатаң тиым салынады: темекі тартуға, 
тамақтануға, бос артық әңгіме айту, асығуға; 
3.
Жұмыс міндетті түрде арнайы медициналық халат пен бас киім
мақталы-дәкелі маскамен жүргізу керек; 
4.
Зертханада әр студентке арнайы орын бекітіледі; 
5.
Кезекші студент оқытушы қадағалаумен әр студентке жұмыс істеу 
құралын таратады және сабақ соңында жинап алады; 
6.
Тірі микроорганиздермен жұмыс істеу барысында қолданылған 
заттарды залалсыздандыру қажет: бактериалді ілмекті жанып тұрған оттықта 
күйдіру қажет, пипетка мен шыныны залалсыздандыру ерітіндісіне салу 
керек; 
7.
Егер байқаусызда пробирка немесе басқа ыдыс сынып қалса және де 



жұқпалы улы сұйықтық тӛгіліп қалса, студент тез арада оқытушыға хабарлау 
керек және сол жерде залалсыздандыру жұмысын жүргізу керек; 
8.
Сабақ соңында әр жұмыс орнын тәртіпке келтіру керек, әр студент 
кезекшіге қолданған заттарын ӛткізеді, салған альбомын және толтырылған 
хаттамасын оқытушыға кӛрсетеді. 
Микроорганизмдердің жіктелуі 
Вирустар 
РНҚ-лы 
ДНҚ-лы 
Микробтар әлемі 
Эукариоттар 
Прокариоттар 
(эубактериялар мен 
архебактериялар) 
қарапайымдылар 
бактериялар 
жіпшелі саңырауқұлақтар 
спирохеталар 
және ашытқылар 
актиномицеттер 
риккетсиялар 
микоплазмалар 
Микроорганизмдерді 
зерттеп 
оларды 
бір-бірінен 
ажырату 
(идентификациялау), яғни жұқпалы ауруларға дұрыс диагноз қою 
микробтардың жіктелуі негізінде атқарылады. Жіктелу (классификация ) – 
ол бір-біріне ұқсас белгілері бойынша микробтарды топтарға бӛліп 
(таксондарға) түрін анықтау. 
Систематика - түрлердің кӛптігі және сол түрлердің организмдер 
жүйесіндегі орны туралы ғылым. 
Таксон- жіктелу бірлігі (единица классификации). 
Бактериялар үшін мынадай таксономиялық категориялар (таксондар) 
бар: 
Түр- вид - Species 
Туыстастық-род - Genus 
Тұқымдастық- семейство - Familia 
Реттілігі- порядок - Ozdo 
Класы- класс - Classis 
Бӛлімі- отдел - Divisio 
Әлемі- царство - Regium 
Мысалы: Ішек таяқшасының таксономиясы 
Әлемі - Procaryotes 





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   84




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет