Нуржігіт Алтынбеков
жүктеу/скачать 1,09 Mb. Pdf көрінісі
|
| Нуржігіт Алтынбеков
Бронхтардың диаметрі кішірейген сайын кілегейлі қабығының бұлшық етті пластинкасының жиырылуы салыстырмалы түрде күшейе түседі . Ең ірі бронхтардың кілегейлі қабығының пластинкасында лимфа түйіндері мен шырышты бездер болады . Орташа бронхтардын кілегейлі қабығының эпителиінің құрамында : кірпікшелі , бокал тәрізді , эндокринді , базальды қыстырма жасушаларымен қоса бронхтардың дистальды бөліктерінде секреторлы , жиекті және кірпікшесіз жасушалары болады . Секреторлы жасушаларының апикальды бөлігі күмбез тәрізді болып келген , кірпікшелері жоқ , іші секреторлы көпіршіктерге толы . Бұл жасушалары кұрамында ферменттері бар секрет бөледі . Кірпікшесіз жасушалар бронхиолаларда да кездеседі , пішіні призма тәрізді . Цитоплазмасында гликоген косындылары болады . Жиекті жасушаларының апикальді полюсінде көптеген микробүрлері бар , хеморецеrrорлық қызмет атқарады . Кілегейлі қабықтың меншікті пластинкасында эластин талшықтары , көбінесе бронхтар қабырғасына серпімділік қасиетін береді . Кілегей асты негізінде көптеген лимфоидты түйіндер мен бездер де баршылық . Фиброзды - шеміршек қабығы бронхының диаметрі кішірейген сайын шеміршек сақиналары біртіндеп пластинкаға , одан шеміршек тінінің қалдығы аралшықтарға айналып барып , біртіндеп бронхиолаларда тіпті шеміршек жойылады . Сыртқы адвентициальді қабығы өкпе паренхимасындағыдай бөлік аралық және бөлік ішіндегі дәнекер тінінен тұрады . Дәнекер тініндегі жасушаларының арасында жалпы қанның ұюын реттеуге қатысатын тін базофильдері кездеседі . Терминальді бронхиолалар d = 0,5мм , куб тәрізді кірпікшелі эпителиймен тысталған . Мұнда жиекті секреторлы және жиексіз де эпителиоциттер кездеседі . Меншікті пластинкасында көптеген эластин талшықтары да баршылық , сондықтан серпімділік қасиеті өте жоғары , О , келгенде кеңейіп , ауа шыққанда тарылып тез бүрынғы қалпына қайта келіп отырады . Тема № 11: Морфофункциональная характеристика среднего отдела пищеварительной системы Кишечник. Препараты с зарисовкой: 54. Өкпе. Ацинус өкпенің морфо-функциялық бірлігі ретінде. Ацинустың құрылымдық компонентері. Альвеолалардың қабырғасының құрылысы. Альвеоциттердің түрлері, олардың гистофункциялық сипаттамасы. Сурфактантты-альвеолярлы комплекс. Аэро-гематикалық тосқауыл және оның газ алмасуындағы маңызы. Өкпе макрофагтары. Плевра. Өкпе - көкірек қуысының көп бөлігін алып жататын және тыныс алу кезеңінде өз пішінін өзгертіп отыратын мүше. Өкпенің беті серозды қабық - висцеральді плеврамен қапталған. Құрылысы: - ауа жолдары, бронхтар мен өкпе жүйесі немесе альвсолалардан тұрады. Альвеопалар өкпенің респираторлы бөлімі болып табылады. Өкпенің бронхтары - оң және сол жақтағы бронхылар жүйелерінен тұрады. Бұл бронхылар өкпе ішінде ауа жолдарын түзіп, бірнеше тармақтарға бөлінеді. Диаметріңс байланысты, ірі бронхылар (15- 20мм), орташа (5-2мм) және майда (2-1мм) броихтар болып жіктеледі. Ал, бұдан соң соңғы бөлігі - терминальді бронхиолаларга айналады. Бронхиолалар газ алмасу қызметін респираторлық болып табылады, Бронхылар құрылысы жағынан әр түрлі болғанымен, ортақ белгілерге де ие. Құрылысы жағынан кеңірдекке ұқсас, бірақ диаметрі кішірейген сайын өзіндік ерекшеліктері байқалып та отырады. Бронхтардың диаметрі кішірейген сайын кілегейлі қабығының бұлшық етті пластинкасының жиырылуы салыстырмалы түрде күшейе түседі. Ең ірі бронхтардың кілегейлі қабығының пластинкасында лимфа түйіндері мен шырышты бездер болады. Орташа бронхтардың кілегейлі қабығының эпителнінің құрамында; кірпікшелі, бокал тәрізді, эндокринді, базальды қыстырма жасушаларымен қоса бронхтардың дистальды боліктерінде секреторлы, жиекті және кірпікшесіз жасушалары болады. Секреторлы жасушаларынын апикальды бөлігі күмбез төрізді болып келген, кірпікшелері жоқ, іші секреторлы көшіршіктерге |