Оқыту мен оқудың белсенді әдістері


Рефлексивтік скептицизмді дамыту



бет47/72
Дата03.08.2023
өлшемі268,06 Kb.
#105009
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   72
Байланысты:
белсенді әдістер

Рефлексивтік скептицизмді дамыту
Оқушылар оқу барысында өздерінің дәлелдеу және дәйектеу жүйесіне негізделген жеке пікірлері мен идеяларын қалыптастыруы тиіс. Осы жағдайда қолдануға болатын жаттығулар:
Талқылау барысында мұғалімдер оқушыларға:

  • өз мәлімдемелері үшін негіздемелер мен дәлелдемелер ұсынуға;

  • негізделмеген деп санаған мәлімдемелермен келіспеуге;

  • расталмаған болжамдарға күмән келтіруге;

  • пікірлер мен көзқарастарының алдын ала пішілмей, дұрыс болуына;

  • түсініксіз нәрселерді түсіндіруді сұрауға;

  • басқалардың өз көзқарасын ұстануға құқығын (тіпті онымен келіспесе де) сыйлауға көмектесулері қажет.

Оқушылардың сенімін нығайту

  • Оқушыларыңыздың қандай да бір пікір қалыптастыруына бөгет болмаңыз және тыйым салмаңыз;

  • Ешқашан жете бағаламауға жол бермеңіз;

  • Әрқашан оқушыларға, олардың пікірлеріне қызығушылық білдіріңіз;

  • Егер оқушыларыңызда өз күшіне деген сенімділігі жетіспей жатса, сізге онымен жұмыс істеу қажет.

ХХ ғасырдағы британ философы Стефан Тулмин былай деген: «Орынды, тәжірибеге негізделген дәлелдемелер әдетте алты бөліктен тұрады». Аталған бөліктерді сипаттау үшін ғалым мынадай терминдерді пайдаланған:
Деректер: дәлелдеу үшін пайдаланылатын фактілер немесе негіздемелер.
Мәлімдеме: дәлелденуі тиіс пікір (тезис)
Растаулар: мәлімдемелер мен деректер арасында «көпір» болып қызмет ететін жалпы, гипотетикалық (әдетте - тұспалданатын) логикалық пікірлер.
Ескертпелер: дәлелдер немесе тұжырымдардың күшін шектейтін және де дәлелдердің дұрыс болып шығуына жағдай жасайтын пікірлер.
Жоққа шығару: басты дәлел өз күшін жоятын жағдайларды көрсететін қарсы аргументтер немесе тұжырымдар.
Негіздеме: растауларды қамтамасыз ететін тұжырымдар, яғни, теріске шығарылатын мәселені дәлелдейтін емес, ол пікірдің дұрыс екендігінің растауларын дәлелдейтін аргументтер.
Тулминнің аргументтер диаграммасы төмендегі суреттен көруге болады:

Тулмин аргументтерінің құрылымы




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   43   44   45   46   47   48   49   50   ...   72




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет