Олжас Сүлейменов

Шоқанның рухани өсуіне орыс әдебиетінің ұстаздары, шығыстанушы Н.Костылевский, жер аударылған ғалым Гонсевский, әдебиетші В.Лободовскийлер зор ықпалын тигізді. Костылевскийдің арқасында 1852 жылы Шоқан мен И.Березин арансында достық орнады. Березиннің тапсырмасы бойынша Шоқан Тоқтамыстың «Хан жарлығына» еңбегіне пікір жазды. Бұл –оның алғаш ғылыми жұмысы болды.

Оның ғылыми ізденістерінің алғашқы қадамы ауыз әдебиеті ескерткіштерін жинап, жазып алудан басталады, Шоқан жазып алған «Қозы Көрпеш-Баян сұлудың» бір нұсқасы өзіндік ерекшеліктерімен дараланады. Оның көлемді жырлардан «Ер Көкшені» де жазып алғаны белгілі. Ғалымның қолжазбаларының ішінде «Едіге» жырының да нұсқасы сақталған.