Опорно-двигательная система


Ішкі және сыртқы адам ағзасының шектеулері



бет4/4
Дата22.09.2022
өлшемі1,36 Mb.
#39817
1   2   3   4

Ішкі және сыртқы адам ағзасының шектеулері

Гемматоэнцефалды тосқауыл. Мида, қандағы кезедсетін көп заттарға (гормон, медиатор, фермент) тосқауылдар бар. Мұның мәні ми қылтамырларының қабырғасы қатты эндотелийден түзіліп өткізгіштік қасиетінің төмендеуі боп табылады. Нақтырақ, эндотелийдег тесіктер өте аз болады, бар тесіктердің өзі өте тар боп келеді, осы нәтижесінде тесіктерден молекулалардың өтуі қиындайды. Осы тосқауыл көп жағдайда ми қарыншаларының ликвор түзетін жерлеріндегі қантамырларында қыметі айқын байқалады, себебі ликвор арқылы қанға белсенді заттардың өтуі жоғары деңгейде болады.


Гистогематикалық барьер. Қан мен тіндік сұйықтық арасында жұмыс істейтін физиологиялық механизмдердің жалпы атауы, қан мен тіндер арасындағы метаболикалық процестерді реттейді, осылайша тіндік сұйықтықтың құрамы мен физика-химиялық қасиеттерінің тұрақтылығын қамтамасыз етеді, сонымен қатар оған бөгде заттардың қаннан және аралық метаболизмнен өтуін тежейді. Гистогематикалық кедергі екі функцияны орындайды:
Реттеуші: органның жасушааралық ортасының физикалық, химиялық қасиеттерінің, құрамының, белсенділігінің тұрақтылығын қамтамасыз ету;
Қорғаныс: ағзаға бөгде немесе уытты заттардың түсуінен қорғау.

Сыртқы барьерлерге тері, тыныс алу және ас қорыту жүйелері, бауыр мен бүйрек жатады. Тері адам ағзасын қоршаған ортаның физикалық және химиялық әсерлерінен қорғайды және ағзадағы жылуды реттеуге қатысады. Тері тосқауылы бактериялардың, токсиндердің және улардың ағзаға енуіне жол бермейді, сонымен қатар организмнен зиянды заттарды сорып, сыртқа шығаруға ісер етеді.

Сыртқы барьерлерге тері, тыныс алу және ас қорыту жүйелері, бауыр мен бүйрек жатады. Тері адам ағзасын қоршаған ортаның физикалық және химиялық әсерлерінен қорғайды және ағзадағы жылуды реттеуге қатысады. Тері тосқауылы бактериялардың, токсиндердің және улардың ағзаға енуіне жол бермейді, сонымен қатар организмнен зиянды заттарды сорып, сыртқа шығаруға ісер етеді.


Сыртта дене терімен жабылған, ал дененің ішіндегі тосқауыл функциясын әртүрлі құбырлы және қуыс мүшелерді түзетін шырышты қабаттар орындайды. Ең маңыздысы-асқазан-ішек, тыныс алу және урогенитальды трактілердің мүшелері. Басқа органдардың шырышты қабаттары, мысалы, конъюнктивада маңызы аз. Мұрын қуысында кірпікшелі эпителийлері сырттан келетін богде заттарды ұстап қалу қызметін атқарады.

Қорытынды

  • Қорытындылай келе, тірек-қимыл жүйесі біздің дене қалпымызды сақтайтын, қозғалыс әрекеттерін, қозғалыс қызметтерін, қан тамырлар жүрісін, ішкі органдарға қорғаныш қызмет атқаратын күрделі жүйе. Тірек-қимыл жүйесіне бұлшықеттер, буындар мен сіңірлер, сондай-ақ сүйектер жатады. Қаңқа бұлшықеттері - тірек-қимыл жүйесінің пәрменді бөлігі. Қаңқаның бұлшықеттері қөлденең жолақты болып келетіндіктен, қоза да (жүйке козу толқынына жауап қайтарып), жиырыла да және қажи да алады. Адам денесінде пішіні сан алуан және бірнеше қабатты 600-ден астам бұлшықет болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет