1. Алифатты көмірсутектер
Бром СС14
|
Ерімейтін бөлу СС14 өткір иісі бар бромсутегі
|
|
Малоселективты. Қанықпаған қосылыстар кедергі келтіреді
|
2. Ароматты көмірсутектер
|
Күкірт қышқылы, конц H2S04 (к.)
|
Көмірсутек қабатының еруі
|
|
Малоселективты. Қанықпаған қосылыстар, спирттер, галоген туындылары кедергі келтіреді
|
А1С13
хлороформен
|
Түстің пайда болуы (аренаның құрамына байланысты әртүрлі болуы мүмкін)
|
|
Бензол, алкилбен-күл-сары түсті; антрацен, нафталин-көк-мақта-жасыл; фенан-трен-қызыл
|
3. Қанықпаған қосылыстар
|
|
|
|
3.1. Этилен байланысы (алкен)
|
|
|
|
— С= С —
|
КМп04 бейтарап немесе әлсіз сілтілі ортада
|
Реагенттің түссізденуі, қоңыр тұнбаның түсуі
|
Алкандар кедергі келтіреді (1-тармақ)
|
|
Бромда СС14
|
Сары түс жоғалады
|
|
3.2. Ацетилен байланысы (алкин)
|
|
|
|
-с=с-
|
Тұздар
Си (I) (Hg (II))
|
Мыс карбидінің қызыл-қоңыр шөгінділерінің пайда болуы
|
Мыс және сынап тұздарымен жауын - шашын түзетін иондар кедергі келтіреді (сульфидтер, тиоспирттер және т. б.).
|
4. Құрамында гидроксил топтары бар қосылыстар
|
|
|
|
-ОН
|
Na (металл.)
|
сутегі бөлінуі
|
Неспецифична. RSH тиоспирттері, Алкиндер, су кедергі келтіреді
|
|
Диазонийбен-
золсульфокис-
лот
|
Қызыл түске боялған туындылардың пайда болуы
|
Құрамында метилен топтары бар хош иісті аминдер мен қосылыстар кедергі келтіреді
|
4.1. Біратомды спирттер
|
|
|
|
-ОН
|
Йодтың сілтілі ерітіндісі
|
Йодоформаның сары шөгінділерінің түзілуі
|
Неспецифична. Сірке альдегиді, метил кетондары кедергі келтіреді
|
|
ZnCl? бұл солянокислом ерітіндісінде
|
Алкилхлоридтің ерімейтін қабатын қалыптастыру
|
Үшінші спирттер бірден әрекет етеді, екінші реттік-5 минуттан кейін, бастапқы Алифатикалық-реагент болмайды.
|
4.2. Көпатомды спирттер
|
|
|
|
R-CH-CH-R 1 1 ОН он
|
Сілтілік ортадағы CuS04 (Фелинг реактиві)
|
Көк түске боялған кешендердің пайда болуы
|
Реагентті Си, О дейін қалпына келтіретін қосылыстар кедергі келтіреді (5.1 т. қараңыз)
|
4.3. Фенолдар
|
|
|
|
Бром суы
|
Ақ трибромфенол шөгінділерінің пайда болуы
|
|
Суда еритін қанықпаған қосылыстар кедергі келтіреді (3.1 т. қараңыз)
|
FeCl3
|
Боялған туындылардың пайда болуы
|
|
Фенол, резорцин, а — нафтол-күлгін түсті; кесектер-Көк; (3 — нафтол, пирокахетин-жасыл)
|
5. Құрамында оттегі бар қосылыстар
|
|
|
|
5.1. Альдегидтер мен кетондар
|
|
|
|
> С = О
|
Күміс оксидінің аммиак ерітіндісі (I) (Толленс реактиві)
|
Металл күмісті бөлу ("күміс айна" реакциясы)
|
Специфична үшін альдегидтердің
|
|
Реактив
Несслер
(K2[HgI4])
|
Сұр шөгінділердің пайда болуы
|
Специфична үшін альдегидтердің
|
5.2. Жай эфирлер (алкоксил топтары)
|
|
|
|
> С = О
|
Фелинг реактиві (тартрат түріндегі Си 2+)
|
Мыс оксидінің кірпіш-қызыл тұнбасын қалыптастыру (D)
|
Көп атомды спирттерге кедергі келтіретін әсер болуы мүмкін (4.2 т. қараңыз)
|
|
Фуксинсерн реактиві (Шифф реактиві)
|
Күлгін-қызыл реакция өнімінің қалыптасуы
|
Күкірт қышқылын тотықтыратын қосылыстар кедергі келтіреді
|
|
Сірке қышқылындағы Анилин
|
боялған қоңыр түсті туынды
|
Специфична үшін альдегидтердің
|
> С = 0 R'-CO-R
|
Фенилгидразин
|
Ақ тұнба түзілуі
Майлы, тез
|
Специфична үшін альдегидтердің және кетондардың
|
|
2,4-Динитрофе-
нилгидразин
|
кристалданатын тұнба түзілуі
|
Специфична үшін альдегидтердің және кетондардың
|
|
натрия дисульфиті
|
Кристалдық тұнба түзілуі
|
Специфична үшін альдегидтердің және кетондардың
|
R'-CO-R
|
натрия нитропруссиді
|
Қышқылданған кезде күлгінге айналатын қызғылт-сары түстің пайда болуы
|
Метилен тобы бар кетондарға тән
-сн2-со-
|
R-O-R'
|
Йодсутекті қышқыл (Цейзель әдісі)
|
Ұшпа алкилодидтермен қызыл тұнба түзілуі
|
Алкоксилді топтарға тән
|
5.3. Карбон қышқылы
|
|
|
|
Йодат пен калий йодидінің қоспасы
|
Қоңырдың пайда болуы
|
|
Карбон қышқылдарына тән
|
Этил спирті, конц. H7S04
|
Жеміс иісі бар эфирді қыздыру кезінде пайда болу
|
|
Карбон қышқылдарына тән
|
5.4. Күрделі эфир
|
|
|
|
Гидроксиламин, КОН, FeCl4
|
Қызыл немесе күлгін түстің пайда болуы
|
|
Галогенангидридтер мен қышқыл ангидридтер кедергі келтіреді
|
6. Құрамында азот бар қосылыстар
|
|
|
|
r-nh2
|
Хлороформ,
сілтілік
|
Жүрек айнуының иісі бар изонитрилдің пайда болуы
|
Алифатты және хош иісті аминдер үшін жалпы реакция
|
r-nh2
|
Натрий нитриті, тұз қышқылы ерітіндісі
|
1. Азот көпіршіктерінің шығуы
|
Бастапқы алифатты аминдерге тән
|
|
Натрий нитриті, тұз қышқылы ерітіндісі
|
2.Нитрозоаминдердің кристалды шөгінділерінің немесе майлы қабатының пайда болуы
|
Екінші алифатты аминдерге тән
|
|
|
Өзгерістер байқалмайды ,бірақ ерітінді қосқаннан кейін (3 — нафтол-қызғылт сары
|
Реакциялар хош иісті аминдерге тән
|
Нингидрин
|
Көк, қызыл немесе күлгін түстің пайда болуы
|
|
Аминқышқылдарына, бастапқы, қайталама аминдерге тән. Үшінші және арил - аминдер жауап бермейді
|
1,4-Бензохинон
|
Күлгін, қызыл немесе қызғылт сары түстің пайда болуы
|
|
Специфична үшін бастапқы, қайталама және третичных аминов
|
6.2. Гидразиндер
|
|
|
|
h2nnhr
|
Пентациано- аминферрат (II) натрий
|
Қызыл немесе күлгін ерітіндінің түзілуі, аммиактың бөлінуі
|
Атаулы топтарға тән
|
/7-Диметилами-
нобензальдегид
|
Қызғылт немесе қызыл-күлгін түсті ерітінді
|
|
Бастапқы хош иісті аминдер мен гетероциклді қосылыстар(индол, пиррол)кедергі келтіреді
|
6.3. Нитроқосылыстар
|
|
|
|
rno2
|
Аммоний хлориді мен Толленс реактивінің қатысуымен мырыш
|
Ag, 0 (п. 5.1) ден қойып,күмістің қара тұнбасын түзетін аминофенолдардың түзілуі
|
Толленс реактивімен әрекеттесетін қосылыстар кедергі келтіреді (5.1 т.)
|
|
Темір гидроксиді (II)
|
қара - қоңыр тұнба
|
Аминдерді 6.1 тармағына сәйкес анықтауға болады
|
|
NaOH Ерітіндісі
|
Қарқынды түсі бар (сары, қызғылт сары немесе қызыл)аци тұзының пайда болуы
|
Хош иісті нитро қосылыстарына тән
|
|
Дифениламин в конц. H2S04
|
Көк түсті боялған өнімдердің пайда болуы
|
Бейорганикалық нитриттер, нитраттар кедергі келтіреді
|
7. Құрамында күкірт бар қосылыстар (меркаптандар)
|
|
|
|
RSH
|
Йодазидті
реагент
|
Азот көпіршіктерінің шығуы
|
Специфична үшін тиоспирт
|
|
Ауыр металл иондары (Си2+, Ag+, Hg2+, Pb2+)
|
Меркаптидтердің қара жауын-шашынының пайда болуы
|
Ауыр металл иондарымен жауын-шашын түзетін Бейорганикалық иондар кедергі келтіреді
|
|
Азот
қышқылы
|
Ерітіндінің қызыл немесе жасыл түсінің пайда болуы
|
SH-груп - памирецпамирец қосылыстарына тән
|
8. Галогені бар қосылыстар
|
|
|
|
СГ, В г, Г
|
Этанолдағы күміс нитраты
Ацетондағы натрий йодиді (Сулы емес ерітіндіде жүргізіледі)
|
жауын-шашын күміс галогенидов
Натрий хлориді мен бромидінің ақ жауын-шашынының бөлінуі
|
Галогендік туындыларға тән
Бром және йод алмастырғыштарға тән
|
