Орындаған:Әлжан Абылай

• 
  Невроздар – бұл психологиялық аурулар, олар эмоциялық, психикалық және физикалық белгілермен сипатталады. Невроздардың пайда болу себептері әртүрлі болуы мүмкін, бірақ олар әдетте стресстік жағдайлар, психологиялық жарақаттар немесе адамның тұлғалық ерекшеліктерімен байланысты.
  

### Пайда болу себептері:

1. **Стресс**: Күнделікті өмірдегі стресс, жұмыс немесе оқу жағдайлары, қаржылық қиындықтар.
2. **Психологиялық жарақаттар**: Өткендегі ауыр оқиғалар, мысалы, жоғалту, зорлық-зомбылық немесе ауыр ауру.
3. **Тұлғалық ерекшеліктер**: Невротизм, төмен өзін-өзі бағалау, перфекционизм.
4. **Отбасылық және әлеуметтік қатынастар**: Қиындықтар, конфликтер, әлеуметтік оқшаулау.
5. **Генетикалық факторлар**: Отбасылық тарихта психикалық аурулар болған жағдайда.

### Алдын алу әдістері:

1. **Стрессті басқару**: Медитация, йога, тыныс алу жаттығулары.
2. **Дұрыс өмір сүру салты**: Дене шынықтыру, дұрыс тамақтану, жеткілікті ұйқы.
3. **Әлеуметтік қолдау**: Достармен, отбасы мүшелерімен байланыста болу.
4. **Психологиялық көмек**: Психологпен немесе психотерапевтпен сөйлесу.
5. **Жоспарлау және уақытты басқару**: Күн тәртібін ұйымдастыру, міндеттерді бөлшектеу.

Невроздардан сақтану үшін адам өз психологиялық жағдайына көңіл бөліп, қажетті шараларды қабылдауы тиіс.

1. **Невротикалық депрессия**: Бұл жағдайда адам ұзақ уақыт бойы төмен көңіл-күйде болады, энергиясы төмендеп, өмірден ләззат ала алмайды.

2. **Невротикалық алаңдаушылық**: Адам үнемі алаңдап, қорқыныш сезімін бастан кешіреді. Бұл белгілер әлеуметтік жағдайларда, қоғамдық орындарда немесе жеке өмірде пайда болуы мүмкін.

3. **Обсессивті-компульсивті бұзылыс**: Адам ойлар мен әрекеттерден (компульсиялар) босай алмайды, бұл өмір сүруіне кедергі келтіреді.

4. **Паникалық бұзылыс**: Адам кенеттен күшті қорқыныш немесе мазасыздық сезімдерін бастан кешіреді, бұл физикалық белгілермен (жүрек қағуы, тершеңдік) бірге жүреді.

### Невроздардың белгілері

- Эмоциялық белгілер: алаңдаушылық, қорқыныш, көңіл-күйдің өзгеруі, ашу.
- Физикалық белгілер: бас ауруы, жүрек айнуы, ұйқының бұзылуы, шаршау.
- Психологиялық белгілер: концентрацияның төмендеуі, есте сақтау проблемалары.

Диагностика

Невроздардың диагностикасы психиатр немесе психологтың көмегімен жүргізіледі. Олар арнайы сұхбаттар, тесттер және диагностикалық құралдарды пайдалана отырып, адамның жағдайын бағалайды.

### Емдеу әдістері

1. **Психотерапия**: Әңгімелесу терапиясы, когнитивті-бихевиоралды терапия (КБТ) невроздарды емдеудің тиімді әдістері болып табылады. Психотерапия адамның ойларын, сезімдерін және әрекеттерін түсінуге көмектеседі.

2. **Дәрі-дәрмек**: Кейде дәрігерлер антидепрессанттар немесе анксиолитиктер (мазасыздықты төмендететін дәрілер) тағайындайды.

3. **Өзін-өзі көмек**: Өз-өзіне көмек көрсету топтары, кітаптар мен ресурстар арқылы адам өзінің жағдайын жақсартуға көмектесетін дағдыларды үйрене алады.

### Алдын алу шаралары

- **Дене белсенділігі**: Физикалық белсенділік, спорт немесе жаяу серуендеу эндорфиндерді шығарады, бұл күйзелісті жеңуге көмектеседі.
- **Демалыс**: Тынығу және хоббимен айналысу стрессті төмендетуге ықпал етеді.
- **Білім**: Психикалық денсаулық туралы білім алу, эмоционалдық сауаттылықты дамыту.

Невроздардың алдын алу мен емдеу жеке тұлғаның психологиялық және әлеуметтік жағдайына байланысты. Егер сіз немесе сіздің таныстарыңыз осындай мәселелермен кездессе, кәсіби көмек алу маңызды. Невроз-өмірдегі жағымсыз жағдайларға тұлғаның реакциясы. Латынша жүйке тозуы деген мағына береді. Ол адамда болатын психикалық-жүйке жүйесінің созылмалы аурулар тобы.

Ауру себебі: шамадан тыс психикалық жағдайдың себепші болуынан дамиды, жүйке жүйесі әлсіреуі.

Невроз белгілері: жабырқау, ренжу, үрей, титықтап қажу, тұйықтықтан шыға алмау.