Орта ғасырлардағы Қазақстан тарихы 7- класс. «Атамұра» -2003



бет3/44
Дата25.01.2023
өлшемі1,36 Mb.
#62955
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   44
Қоғамдық құрылысы


Саяси жағдайы

●766-775ж.Қашғарияны жаулап алды
●ІХғ.Ұйғыр қағанатынан жеңіледі
●Ұйғырларға қарсы күрес 20 жылға созылды
●840ж.қырғыздармен бірігіп, ұйғырларды жеңеді
●Испидажб қаласының билеушісі Білге күл Қадырхан өзін қаған деп жариялайды
●Осы кезде Самани әулеті «ғазауат соғысын» жариялап, Испиджабты, кейін Таразды басып алады
●Саманилерге қарсы күресті Білге күл Қадырханның екі баласы –Базар Арслан мен Оғұлшақ жүргізді
●Қарлұқтардың арабтарға қарсы күресі 2 ғасырға созылды және екі кезеңге бөлінді:
1/ 712-713ж қарлұқтардың соғды,Шаш, ферғаналықтармен бірігіп жүргізген күресі
2/ 8 ғ.2-ж.- ІХ ғ.аяғына дейінгі кезең
●940 ж.Қашғардың түрік билеушілері Баласағұнды басып алады,2 жылдан кейін арслан ханның баласы Сатұқ Боғра хан қаланы қайтып алады.
●Ұзақ тартыс –таластан 940 жылы Қарлұқ құлап, орнына Қарахан мемлекеті құрылады

Жабғу – мемлекет басшысы
Инал – жабғу мұрагерлері
Атабекиналды тәрбиелеушілер
Сюбашы – әскербасы
Күл –еркіндер –жабғу кеңесшілері
Қаңқаш –шонжарлар кеңесі
●Халық жиналысы жылына бір рет шақырылды, кейін сирек болды
●Ел басқарудың ең жоғары орны ұлы және кіші құрылтай жиналысына берілді
●Оғыздар ұрықтар мен аймақтарға бөлінді
●Жабғу өз жерін 12 аймаққа бөлген
●Еділ, Жайық аралығындағы печенегтерді жеңеді
●965ж.Киев князі Святославпен одақтасып, Хазарларды жеңеді
●985ж.Киев князі Влдаимирмен одақтасып,бұлғарларды жеңеді
●Хғ.аяғы мен ХІ ғ.басында Әли ханның кезінде оғыздар нашарлайды
●Жент қаласын селжұқтар басып алады
Шахмәлік кезінде оғыздар қайта күшейеді
●1041ж.Шахмәлік Хорезмді басып алады
●1043ж.Шахмәлік салжұқтар қолынан қаза табады
●Оғыздарды Сыр,арал бойынан қыпшақтар ығыстырады
●ХІғ.басында оғыз мемлекеті құлайды

Қаған –билеушісі
Ябғу –қағаннан екі саты төмен
● «Имек байғу» немесе «қимақ ябғу» -тайпа көсемдері
«Шад –түтік» -жеке тайпа көсемдері
● «ұлы қаған», «кіші қаған», «ябғу шад» - шонжарлар
●Жатақтар –малы аз адамдар
●Әскери қызметкерлер беделі күшті болды
●Көрші елдерге жиі шабуыл жасаған
●Жамлекес қаласын басып алған
●Енией қырғыздарына шабуыл жасаған
●Хғ.2-ж.Қарахан мемлекеті шабуыл жасай бастаған
●Құлауын екі себеп болды:
1/ сыртқы қайшылық
2/ ішкі қайшылық –қыпшақтардың билік үшін таласуы
●ХІғ.басында қимақ қағанаты құлайды





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   44




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет