Зәнталақ
сені жеген қайда кетті,
Жануар бар ма дедім, сөйлер сөзің?
(Ыдырыс).
− Ә,
зәнталақ!
Сен маған сәлем
бере келген шығарсың! деп, Жұман бастырмалатып келді де, жауырын ортадан
ала қамшы сілтеді
(Ғ. Мүсірепов).
Занталақ!
Пері қаққан! Сен жүрсің бе? Деп
біреу тап-тап берді Сары үйсінге
(І. Жансүгіров).
Зәрурат (зарурат)
−
керектік, мұқтаждық, зәрулік, бір нәрсені қатты
қажетсіну.
Беремін құлды сатып, қарыздарға, Болмады құлсыз ылаж мал
табарға. Сұрасаң менің жұртым шаһар Сараб, Келемін
зәрураттардан
құтыларға
(Ерімбет).
Оныңның оқасы жоқ, онда бірақ Сұрасаң, білмек үшін
зәрураттан.
«Екі дәу» деген сөздің тәржімасы, Ықтимал табылады екі аяқтан
(Шораяқтың Омары).
Жетпіске жасың келсе, денең солып, Сөл қалмас тамам
ағыза
зәрураттан
(Шәді төре).
«Сұрадым
заруратпен
білмек үшін, бір жолға
атай қалсаң ештеңе емес»
(«Қыз Жібек»).
Зәузәт
(зәузат)
− тұқым, үрім-бұтақ, туысқан (ТС., Іт., А., 1959, 262).
Шу келсе қожайын Тұлыптай сілкіп сабайды. Алып-ұшып өкпесі, Терісіне
сыймайды. Әке-шеше,
зәузәті
Боқтағанда қалмайды. Тегіңді мықтап сілкілеп,
Бір аяқ асқа алмайды
(Нұртуған).
Құлданған Кәпін, Көбік
зәузатымды,
Шындыққа сыр беретін келді кезім, Іздейік барлық кекті үшеу болып, Ал,
батыр, бірлесетін келді кезім
(Байзақов).
Зәһар (заһар)
−
1)
ағзаға әсер етіп, денеге зардабы жайылып, өлімге
душар ететін химиялық зат, зәр; 2) ауыс. ызғар, зардап.
Парсы тілінде
заһр
–
у, зәр
деген сөз
(ПРС., М.,1960, 263).
Мүбәрәк басын көтеріп, «Ешнәрсе етпес,
достым!» деп, Шаққан жерін жыланның, Тіліменен жалаған. Саһәт тауып аяғы,
Сол сәтте-ақ тарқады Ашытқан
Достарыңызбен бөлісу: |
