5. Әдебиеттер: Мейірбике ісіндегі менеджмент және әкімшілік үрдіс: дәрістік топтама: оқу құралы / Ж. С. Төлебаев [ж. б.]. - Алматы : Эверо, 2012. – 200 экз.
6. Бақылау сұрақтары(кері байланыс): Денсаулық сақтау жүйесіндегі реформалаудың мақсаты қандай?
Медицина аясында басқаруға қандай факторлар әсер етеді?
ҚР денсаулық сақтау жүйесі біріңғай ұлттық жүйені құру үшін қандай мақсаттар мен сұрақтарды қойған?
12.1. Тақырып: Жетекшілік. Билік және әсер етуі. Көшбасшылық.
2. Мақсаты:Менеджер және көшбасшы ретінде өз өнімділігін жетілдіру үшін, студенттерде жетекшілік дағдыларын дамыту.
3. Дәріс тезисі: Басқарудың принциптерінің бірі - билік және жауапкершілік.
Билік – формальды фактор қызметімен анықталады. Осыдан жауапкершілік дәрежесі шығады. Бұл жерде тұлғалық орны бар тұлғалық биліктің жоғарылауы мен төмендеуін және жауапкершілік дәрежесін көрсетеді. Қызмет және тұлғалықтың сәйкестігі қалыпты жұмыс орнын құрайды.
Тұлғаның сәйкессіздігі қалыпсыз көшбасшының көрінуіне әкеліп, конфликт жағдайларға шақырады. Билік ресми және ресмисіз.
Ресми билік – ресми қызметте істейтін тұлға. Ресми билік немесе өкілет менеджердің шешімді қабылдап және өкім беруіне әкеледі. Бірақ ресми өкім егер ол жұмысты кім орындау туралы негізделсе ғана орындалады. Сондықтан жетекші ресми билікті иемденуі мүмкін, бірақ соңғы нәтижеге жете алмайды
Билік түрлерін төмендегідей бөлуге болады:
Заңды билік – менеджер өкім беріп, орындалуын бақылауға заңды құқы бар
Өкілеттік билік – топ көшбасшысына тапсырылған билік (делегирленген) топ
көшбасшысының ізінен еруге келіседі, бірақ ол ұжыммен кеңесіп және бағыт бойынша
қайда бағыт береді
Сараптамалық билігі – білімнің билігі. Сараптамалық билік қызметкерлер, көшбасшы терең білімі мен тәжірибесін меңгеріп, жұмысқа қолайлы екендігімен негізделіп түсіндіріледі.
Жағдайлық билік – бір адамға таңғалуға негізделген.
Бағыныштыларда көшбасшыға ұқсаған деген тілектері әсер етеді.
Билік жетекшілік жағынан бағыныштылардың қорқуынан негізделген.
Билік, сапалы жүргізілген жұмыс жүлдесі көшбасшылардың жұмысындағы икемділігіне
негізделген мұндай сыйақылар материалдық марапаттау, қызметті жоғарылатуды
қамтыды.
Менеджер және лидер арасындағы байланыс кестесі.