Оқу-әдістемелік құралы) Семей 016 (075. 8) Ббк 54. Ж 43
© Х.С.Жетписбаева, Д.Б. Козубаева, Г.Ж. Абдрахманова, 2016
жүктеу/скачать 1 Mb.
|
Оқу әдістемелік құралы
- Бұл бет үшін навигация:
- Қысқартылған сөздер тізімі
- І түрі – анафилаксиялық серпілістер
- ІІ түрі – цитотоксикалық серпілістер
- ІІІ түрі – Иммундық кешен аурулары
- ІҮ түрі –Жоғары сезімталдықтың баяу түрі
- Аллергоанамнез
© Х.С.Жетписбаева, Д.Б. Козубаева, Г.Ж. Абдрахманова, 2016
КІРІСПЕ Аллергия – дегеніміз ағзаның бөгде антигенге қарсы иммунологиялық серпілісі. Ағзаға аллерген бірінші рет түскенде сенсибилизация процессі жүреді. Сенсибилизацияның өзі ауруды тудырмайды. Бірақ, аллерген ағзаға екінші рет түскенде аллергиялық серпіліс пайда болады. Аллергиялық серпілістер Кумбс пен Джелл жіктелуі бойынша 4 түрге бөлінеді. І түрі – анафилаксиялық серпілістер: IgE-ң қатысуымен, 3 кезеңнен тұрады. 1-ші кезең иммунологиялық: IgE -антидене ағзаға 2-ші рет түскен аллергенмен байланысады. 2-ші кезең патохимиялық: аллерген IgE –антиденемен байланысып, биологиялық белсенді медиаторлардың бөлінуін шақырады. 3-ші кезең патофизиологиялық – бөлінген медиаторлар жасушалар мен мүшелерге патогенді әсерлерін көрсетеді. 1-ші типті аллергиялық серпіліс кезінде аллергенге қарсы реагиндер (IgE) пайда болады. Олар мес жасушалардың бетіне жабысып, мес жасушалардың дегрануляциясына әкеледі. Нәтижесінде әртүрлі медиаторлар бөлінеді: жасуша ішінде дайын түрде бар (гистамин, серотонин, гепарин және т.б.), жасуша белсенгеннен кейін дамитын (лейкотриендер, ТБФ, простагландиндер). Бұл процесстер аллергиялық серпілістердің иммунологиялық және патохимиялық кезеңіне жатады. Ары қарай патофизиологиялық кезең басталады: микроциркуляторлы деңгейде өткізгіштіктің жоғарылауы, қантамырларынан сұйықтық шығу арқылы ісінудің пайда болуы, бұлшық еттің түйілуі, бөліністердің көбеюі (ринит, бронх демікпесі, есекжем), қан мен қақырықта эозинофильдер мөлшерінің жоғарылауы. Клиникалық мысалдары: атопиялық бронх демікпесі, есекжем, атопиялық дерматиттер, Квинке ісінуі, поллиноздар, атопиялық энтериттер, риниттер, конъюктивиттер. ІІ түрі – цитотоксикалық серпілістер: IgМ-ң, IgG 1,3-ң қатысуымен комплемент жүйесінің классикалық жолын белсендірумен жүреді. Клиникалық мысалдары: АВО бойынша сәйкес емес қан құйылған кездегі эритроциттердің лизисі, резус-қайшылық жүктілік кезіндегі нәрестелердің гемолиздік сарғаюы, аутоиммундық және аллергиялық аурулар. ІІІ түрі – Иммундық кешен аурулары: IgМ-ң, IgG 1,3-ң қатысуымен капиллярлар эндотелийіне, паренхиматозды мүшелердің мембраналарына, синовиальды қабықтарға жиналып-иммундық кешен құрады. ИКА клиникалық мысалдары: аутоиммундық аурулар кезіндегі васкулиттер, гломерулонефриттер, артриттер, мысалы: жүйелі қызыл жегі кезіндегі васкулиттер мен люпус нефриттер. Жұқпалы аурулар кезіндегі васкулиттер. Дәрілік заттарды қабылдаған кездегі аллергиялық артриттер мен васкулиттер. Жедел және созылмалы сарысу аурулары. ІҮ түрі –Жоғары сезімталдықтың баяу түрі: аллергенмен кездескеннен кейін 12-24-48-72 сағаттан кейін дамиды. Серпілістер гуморальдық механизм бойынша емес, жасушалық механизм бойынша дамиды. Гранулема, туберкулома және сифиломалардың түзілуі жоғары сезімталдықтың 4-ші түрінің мысалы болады. Аллергендердің жіктелуі. Адо мен Польнер бойынша аллергендер 2-топқа бөлінеді: экзогенді және эндогенді. Аллергиялық серпілістер экзогенді аллергендермен шақырылады. Экзогенді аллергендер өзара жұқпалы және жұқпалы еместерге бөлінеді. Жұқпалы емес аллергендерге жататындар: тұрмыстық, эпидермалдық, тозандық, тағамдық, кәсіби және т.б. Жұқпалы аллергендерге-: бактериялық, саңырауқұлақтық, вирустық аллергендер жатады [16]. Аллергоанамнез: тұқым қуалаушылықты анықтау, басқа аллергиялық аурулардың болуын, дәріге, тағамға, косметикалық заттарға, инсекттерге, шаңға, иіске, ішімдіктерге, әртүрлі жануарларға, киімге, төсек-жабындыларына серпілісін, аурудың мезгілдігін, тұрмыстық және кәсіби жағдайын анықтау, аурудың өршитін жыл мезгілін анықтау, сарысу вакциналарға серпілісті анықтау, климаттың ауру ағымына әсері, суық тиюмен жүретін аурулармен байланысы, етеккір, жүктілік, бала емізу, босанумен аллергияның байланысын сұрау, физикалық жүктеме, теріс көңіл күйдің әсері, қай жерде және қашан аллергиялық серпілістің күшеюі, үй жағдайындағы заттарға аллергияның барын анықтау (ауаның ылғалдық деңгейі, жиhаз, кілемдер, жануарлар, аквариум балықтары) осы айтылған заттарға аллергияның бар жоғын анықтау. жүктеу/скачать 1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||