Төменде көрсетілген ұстанымдардың қайсысы а-РНҚ 5'→3' бағытында синтезделу ұстанымын анықтайды? униполярлығы

53. Төменде көрсетілген ұстанымдардың қайсысы а-РНҚ 5'→3' бағытында синтезделу ұстанымын анықтайды? униполярлығы

55. Берілген үдерістердің қайсысы процессинг үдерісіне тән кэп-жалғану, полиаденилдік құйрықтың жалғануы, РНК-сплайсинг

56. Берілген сипаттамалардың қайсысы эукариоттың а-РНҚ сипаттайды?

57. Көрсетілген үдерістердің қайсысы про-а-РНҚ үдерісін сипаттайды?

58. Берілген ұстанымдардың қайсысы а-РНҚ синтезі үшін матрица болатын ДНҚ молекуласының ролін сипаттайды? Коллинеарлығы

59. Прокариоттардың кор-ферментіне қосылатын суббірлік сигма

60. берілген үдерістердің қайсысы процессингке тән? кэп-жалғану, полиаденилдік құйрықтың жалғануы, РНК-сплайсинг

61. Жетілмеген а-РНҚқатары экзон мен интроннан тұрады

62. Берілген үдерістердің қайсысы эукариоттар а-РНҚ-ң алғашқы транскриптан пісіп- жетілуін көрсетеді? процессинг

63. т-РНҚ-сайтына не байланысады? аминқышқылдары

64. Трансляцияға қатысатын фермент аминоацил-т-РНҚ-синтетаза, пептидил-трансфераза

66. Қандай РНҚ аминқышқылдарды рибосомаларға тасымалдайды т-РНҚ

67. Әрбір аминқышқылы немен шифрленген? триплетпен

68. Трасляцияға қатысады аминоацил-т-РНҚ-синтетаза, пептидил-трансфераза

69. Бос аминқышқылдарының активтенуіне қатысатын фермент аминоацил-т-РНҚ-синтетаза

70. Ақуыз синтезінің үдерісін анықтаңыз трансляция

71. Трансляцияға қатысатын фермент аминоацил-т-РНҚ-синтетаза, пептидил-трансфераза

72. Аминқышқылының бірнеше кодонмен кодталуын анықтайтын генетикалық кодтың қасиеті артықтылығы

73. Мағынасыз кодондар саны 3

74. ДНҚ молекуласындағы триплеттер қатары ақуыз молекуласындағы аминқышқылдар қатарына сәйкестігін анықтайтын генетикалық кодтың қасиеті коллинеарлығы

75.Тірі ағзаларда генетикалық кодтың бірдейлігін көрсететін қасиеті универсалдығы

76. Триплетпен не кодталады? аминқышқылы

77. Генетикалық кодтың бірлігі триплет

78. Прокариоттардағы трансляцияның басталуы рибосоманың пептид орталығына аминқышқылдың қосылуымен байланысты. Келесі аминқышқылдардың қайсысы синтезделген ақуыз молекуласында бірінші болып табылады? Фенил метионин

79. Жасушаға рибосоманың құрылымына әсер ететін препараттар енгізілді. Қай процесстер бірінші бұзылады? Нәруыз синтезі, трансляция

80. Амино-ацил- т-РНК-синтетаза байланыстырады аминқышқылы

81. Рибосоманың қандай функциональдық орталығында полипептидтік тізбек түзіледі үлкен суббірліктің пептидилтрансферазалық орталығында

82. Пептидил-трансферазаның қызметі қамтамасыз етеді аминқышқылдармен байланысу

83. Жауаптардың қайсысы антикодон анықтамасы болып табылады? Үш нуклеотидтен тұратын а-РНҚның бөліші

84. Қандай фермент бос аминқышқылының активтенуіне қатысады? аминоацил-т-РНҚ-синтетаза

85. Пидилтрансфераза қандай үдерістерге қатысады? Трансляция

86. Рибосомада синтезделген полипептид, 54 аминқышқылынан тұрады. Ақпараттық РНҚ-да синтез кезінде матрица ( қалып ) болған қанша кодон бар? 54

87. Пептид синтезі жөнінде ақпарат тасымалдаушы,110 амиқышқылдарының қалдықтарынан тұратын ДНҚ ұзындығы қандай ? 330

88. Генетикалық кодтың қасиетінің бірі оның арнайлылығы. Ол нені білдіреді? Екі мағыналы еместігі,кез келген кодон нақты бір аминқышқылын анықтайды,соның коды

89. Полипептидтік тізбектегі аминқышқылдар құрамындағы нуклеотид жұбының өзгеруі- нүктелік мутациядан екені анықталды. Бірақ түзілетін аминқышқылы өзгеріссіз қалады. Бұл генетикалық кодтың қандай қасиетіне негізделген? Қайта жабылмайтындығы

90. Бір кодонның бір аминқышқылын кодтайтын қасиеті генетикалық кодтың қандай қасиетін көрсетеді? триплеттілігі

91. Кодондар арасында тыныс белгілерінің болмауын көрсететін генетикалық кодьың қасиеті үздіксіздігі

92. Әрбір кодонның өзіне тән аминқышқылын кодтайтын генетикалық кодтың қасиеті арнайлылығы

95. Лактозалық оперонның активтенуі үшін қажет репрессор-ақуызы

99. Оперон компоненті құрылымдық гендер

100. Репрессор-ақуызы байланысатын геннің бөлігі оператор

101. Эукариоттар гендері экспрессиясының посттрансляциялық деңгейдегі реттелуін бақылайтын факторлар:

102. Эукариот генінің активтілігінің реттелу деңгейлері: геномдық, транскрипциялық, трансляциялық, посттрансляциялық

103. Эукариоттар гендері экспрессиясының посттрансияциялық деңгейдегі реттелуінің бұзылуы, қандай аномальдық заттардың түзілуіне әкеледі: темір жетіспейтін анемия

105. Сплайсинг үдерісінің өзгеруі қай деңгейдегі реттелуге мысал бола алады посттранскрипциялық

106. Эукариоттардағы гендер белсенділігінің реттелуіндегі энхансердің рөлі Транскрипцияның жылдамғын 200есе арттырады-негізінде прокариотта

107. Постранскрипциялық деңгейдегі про-а-РНҚ-ға тән Кэп және құйрық жалғануы,интрон қырқылыпғэкзонарың сплайсингі жүруі, ядрода синтезделген а-РнқНЫҢ 5 пайызы цитоплазмаға шықпай ядрода қалуы,а-РНҚ-ның цитоплазмада ыдырауы

108. Эукариот гендерінің белсенділігі транскрипциялық деңгейде қандай өнімнің түзілуіне әкеледі а-РНҚ

109. Прокариот генінің экспрессиясын реттеуші жүйе индукцияланған жүйе

110. Лактозалық оперонның элементі не? промотор

111. Лактоза оперонының активсізденуі үшін белок-репрессор немен байланысады? репрессор-ақуызбен оперонда байланысы, оператор

121. Егер лактозалық оперон белсенді болмаса, оператор немен байланысады?

122. Зертханалық жағдайларда, сайленсерлерді зерттеу үшін эксперимент жүргізілді. Эукариоттардағы сайленсер генінің гендер белсенділігіндегі рөлі: транскрипция жылдамдығын төмендетеді

123. Эукариот гендерінің белсенділігі транслияциялық деңгейде қандай өнімнің түзілуіне әкеледі ақуыз

124. Адамдарда лактозаны лактаза ферменті ыдыратады. Лактозаның ыдырамауы немен түсіндіріледі: глюкозаның болуы

125. Эукариот гендерінің экспрессиясының реттелу типтері ұзақ (қайтымсыз) және қысқа (қайтымды) мерзімді

126. Эукариот гендерінің экспрессиясының реттелу типтері ұзақ (қайтымсыз) және қысқа (қайтымды) мерзімді

127. Адениннің гуанинге алмасуынан болатын гендік мутация транзиция, нүктелік мутация

128. Триплеттегі нуклеотидтің өзгеруінен мағналы кодонның мағнасыз кодонға айналуына алып келетін гендік мутация нонсенс мутация

129. Динамикалық мутациялар тән, тек адамдарға

130. Қандай үрдістің дұрыс жүрмеуі гендік мутациялардың себебі болады? Нуклеотидтің түсіп қалуы немесе алмастырылуы

131. Адамдарда УК сәулесінің әсерінен терінің пигментациясы күшейеді. Бұл қандай өзгеріс нәтижесінде пайда болады? Геннің активтілігі

132. Темекі түтініндегі химиялық элементтер ДНҚ молекуласындағы нуклеотидтерд қатарын аденинді тиминге немесе гуанинді цитозинге алмастыра алады. Бұл қандай мутация? Трансверсия, гендік

133. Нейтралды мутацияларға алып келе алатын генетикалық кодтың қасиеті артықтылық

134. Мутация бірлігі қалай аталады? мутон

135. Транзиция – бұл пуриндік негіздің пуриндиік негізге (А-Г), пириминдік негіздің пириминдік негізге ауысуы (Ц-Т,У)

136. Трансверция – бұл пуриндік негіздің пириминдік негізге ауысуы (А,Г-Ц,Т,У)

137. β-каротин, С және Е дәрумендері ДНҚ-дағы спонтанды өзгерістерді төмендететіні белгілі. Бұл заттар қандай топқа жатады? антимутагендер

138. Күн сәулесі әсерінен адамның тері жасушаларындағы ДНҚ молекуласында көбіне байқалатын өзгеріс витамин Д түзіледі, тиминдік димерлер түзіледі

139. SOS репарациясының ерекшелігі мутация көзі бола алады

140. Репликация кезінде ДНҚ полимераза қызметінде болуы мүмкін қателіктер ДНҚ молекуласының ұштарының репликацияланбай қалуы

141. Рекомбинативтік репарация кезінде қалпына келетін тізбек бастапқы

142. Репарацияның қандай түрінде зақымдалмаған комплементарлық тізбек қажет емес? Мисмэтч

143. ДНҚ молекуласындағы бір тізбекті үзілулерді фосфодиэфирлік байланысты қалпына келтіретін фермент лигаза

144. Бұл репарция жүйесі ДНҚ молекуласында зақымдалулар көп болып, жасуша тіршілігіне қауіп төнгенде іске қосылады. Қандай репарация типі туралы айтылып тұр? SOS репарация

145. Жасушаның ісіктік трансформациялануына алып келетін факторлар канцерогендік (иондаушы сәулелену, химиялық қосылыстар, ісікті туғызатын вирустар)

146. Қалыпты жасушаның ісік жасушасына айналу үдерісі канцерогенез немесе онкогенез

147. Жасушаның ісіктік трансформациялануына себепші болатын вирус папилома, герпес, оспа вирустары, ретровирустар

148. Жоғарыда келтірілгендердің қайсысы физикалық канцерогендерге жатады, көрсетіңіз: УК сәуле, радиоактивті иондаушы сәуле

149. Протоонкогеннің онкогенге айналу жолын анықтаңыз: протоонкогеннің мутациясы және амплификациясы

150. Жасушадағы гендер трансформациясының қандай қасиеттері онкогенездің себебі болуы мүмкін:

151. Аномальды ажалсыз жасушалардың штаммдары қалыпты жасушаларға қарағанда қартаймайды және белсенді фермент болады. Қатерлі ісік жасушаларында белсенді болатын фермент теломераза

152. Хромосомалардың конденсациялануын белсендендіреді Гистонды беолктар (H1, ламин, В белок)

153. Жасушаның постмитоздық кезеңдегі генетикалық материалдың мөлшері 2n2c

154. МРF белсенділігінің бірден төмендеуі әкеледі цитотомияға, ПФ-активтендіреді, H1 белогы форфорленбейді

155. Жасушаның өсуі, органоидтардың бастапқы қалпына келуі, ақуыздармен ферменттердің белсенді синтезделуін бақылайтын кешен

156. ДНҚ молекуласының бір тізбегі нуклеотидтерден тұрады: АТЦАЦЦЦГ ДНҚ молекуласының екінші тізбегінің нуклеотидтік қатары қандай? ТАГТГГГЦ

157. а-РНҚ-ның қызметі ақпаратты рибосомаларға тасымалдау

158. Ағзалардың ерекшелігін көрсететін нуклеотидтердің арақатынасы А+Т/Г+Ц

159. Дезоксирибонуклеин қышқылы (ДНҚ) генетикалық ақпараттың тасымалдаушысы, оның құрылымдық мономері тұрады: азотты негіздер, қант дезоксирибоза, фосфор қышқылының қалдығы

160. Эукариоттарда ДНҚ-ның орыны ядрода(хромосома), митохондрия және пластид

161. ДНҚ тізбектерінің бірі нуклеотидтерден тұрады: AAATTT. Осы ДНҚ молекуласының екінші тізбегіндегі нуклеотидтердің тізбегі қандай? ТТТААА

162. Бір ДНК молекуласында құрамында тимині бар нуклеотидтер мөлшері Т-25%. Осы ДНК молекуласындағы А, Г, Ц нуклеотидтерінің пайыздық мөлшерін табыңыз. А-Т=25% Г-Ц=25%

163.  ДНҚ молекуласында нуклеотидтердің 31% -ы аденин. Бұл молекулада цитозині бар нуклеотидтер қанша? Ц-19%

164. ДНҚ молекуласының фрагментінде келесі жұп нуклеотидтер болады:

А Г Ц Т Ц Г А

Т Ц Г Т Г Ц Т

Чаргафф ережесіне сәйкес келмейтінді анықтаңыз Т-Т

165. Ақпаратты РНҚ-ның пісіп жетілу үрдісінде арнайы ферменттердің көмегімен интрондар қырқылып және экзондар тігіледі (процессинг). Геннің ақпаратты бөлігі қалай аталады? экзон

166. Олар да өздері бақылайтын геннен едәуір алыс орналасқан және транскрипция жылдамдығын төмендететін нуклеотидтік қатарлардың арнайы жүйесін анықтаңыз? сайлансер

167. Прокариоттарда полипептидтік тізбектердің синтезделуі санын анықтау үшін ақпаратты болатын геннің бөлігі кодтаушы – экзон

168. Структуралық (құрылымдық) гендердің алдында орналасып, транскрипцияның аяқталуы (терминация) жайлы белгі беретін арнайы нуклеотидтер жүйесі. Осы реттеуші қатарды анықтаңыз? Аттенуатор

169. Адам жасушасында транскрипция процесі жүріп жатыр. РНК-полимеразаға тәуелді ДНК бойымен жылжитын фермент белгілі бір нуклеотидтер тізбегіне жеткенде транскрипция процесі тоқтады. Осы ДНК бөлігі қалай аталады? Терминатор

170. Эукариот гендерінің құрылымдық бөлігі мағыналы және мағынасыз учаскелерден тұратыны белгілі. Полипептидтік тізбектегі аминқышқылдарының реті жайында ақпарат беретін геннің бөлігі қалай аталады? экзон

171. Прокариоттардың гендеріндегі нуклеотидтер қатарының дұрыс орналасуы олардың гендерінің экспрессиясында маңызы зор. Геннің бөліктері берілген: Промотор. Аттенуатор. Экзондар. Оператор. ЦААТ-бокс. Интрондар.Прокариот генінің бөліктерінің дұрыс қатарын құрастырыңыз. Промотор – оператор – аттенуатор – экзон – интрон

172. Транскрипция кезінде РНҚ полимеразалары байланысатын нуклеотидтер тізбегі. Олар құрылымдық гендердің алдында орналасқан. Осы реттеуші қатарды анықтаңыз? промотор

173. Транскрипцияның басталу нүктесінен сол жақта орналасқан нуклеотидтер тізбегі (100-200 жұп нуклеотид). реттеуші бөліктен тыс орналасқан және транскрипцияның жылдамдығын жоғарылатады. Осы реттеуші қатарды анықтаңыз? Энхансер

174. ДНК тізбегін ажырататын фермент қандай нөмермен белгіленгенін анықтаңыз және қалай аталады? 9 – ДНК хеликаза

175. Репликативті айырды тұрақтандыратын фермент қандай нөмермен белгіленгенін анықтаңыз және қалай аталады? 10 – SSB белогы

178. Репликативті фрагменттерді тігетін фермент қандай нөмермен белгіленгенін анықтаңыз және қалай аталады? 7 – лигаза

179. Сома жасушасының репликациясынан кейінгі №2 сурет қандай өзгеріске ұшыраған? Қалыпты жасуша

180. «Хейфлик лимиті» нені білдіреді?