Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар ман­ПВ» бас па сы, 2018. 304 б



Pdf көрінісі
бет168/199
Дата18.10.2023
өлшемі13,17 Mb.
#117933
түріКнига
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   199
226-су­рет.__Сан_дық_фо_то_ап_па_рат__құ_ры_лы_сы_ның_сұл_ба_сы_Тап­сыр­ма'>226-су­рет.
 Сан дық фо то ап па рат
құ ры лы сы ның сұл ба сы
Тап­сыр­ма
­
­бен­ о­то­ап­па­рат­тың­
оп­т ­ка­лық­
­еле­рін­
са­лыс­ты­рың­ ар
­ роек­
­лық­ап­па­рат­­
пен­ о­то­ап­па­рат­тың­
с у­ле­лер­ ­ріс­те­рін­
са­лыс­ты­рың­ ар ­
лар­ ың­ қ­сас­тық­та­ры­
мен­а ­ыр­ма­ ы­лық­та­ры­
не­ е
228-су­рет.
ялы те ле фон ға
ор на тыл ған проек ция лық құ ры лым
А
262
262
ғыл
ғыл
лық
лық
а
а
п па рат тар
п па рат тар
Р
(TI)
(TI)
к
к
к
к
оп роек тор лар»
оп роек тор лар»
к
кк
қолдануға болатын ша
қолдануға болатын ша
ғыл
ғыл
ар 
ар 
дегенді
дегенді
п па рат тар
п па рат тар
М
За манауи
За манауи
про
про
ек ция лық
ек ция лық
мен
мен
кө 
кө 
ле мі
ле мі
жа 
жа 
ғы нан
ғы нан
ом па ния сы ның
ом па ния сы ның
оп роек тор лар»
оп роек тор лар»
А
227-су­рет.
227-су­рет.
роек
роек
ек ция лық
ек ция лық
Н
НННННННННН
-
----------------------
-
-
--
П
ППППППППППП
К
К
D
D
б
б
В
ес кі нін
ес кі нін
жүй 
жүй 
есі
есі
S
S
жа 
жа 
жа 
жа 
рық ты
рық ты
жа 
жа 
жа 
об
об
ек­
ек­
б
про
про
ек­
ек­
ба сы
ба сы
көр­
көр­
ек тив тің
ек тив тің
на лас қан
на лас қан
е ре ді.
е ре ді.
б
бб
а
ды.
ды.
ек­
ек­
а
оп­т ­ка­лық
са­
аа
а
ааа
с
құ
құ
с
Тап­сыр­ма
бен
с
сс
ссс
ссп
1
2
3
4
1
2
3
4
226-су­рет.
226-су­рет.
 Сан
 Сан
дық ф
дық ф
құ
құ
ры
ры
құ
құ
құ
лы
лы
сы
сы
ның сұл
ның сұл
а
1
2
3
4
1
2
3
4
а
а
а
а
а
а
аа
а
а
а
а
аа
а
а
а
а
а
а
а
а
аа
а
а
ааааааааааа
а
а
а
аа
ааа
а
а
ааааааааа
ааааа
аа
а
1
2
3
4
а
с
с
с
с
с
с
с
с
с
с
сссс
сс
с
ссс
с
сс
с
ссс
с
с
с
с
сссссс
с
с
сс
с
с
сссс
ы
8
8
ы
ы
ы
ы
ы
ы
ы
ыыыы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


263
нен әл де не ше есе үл кен кес кін алу ға мүм кін дік 
бе ре ді.
III Лупа
у па ұсақ зат тар ды анық тап кө ру ге мүм­
кін дік бе ре тін оп ти ка лық ас пап.
Оны өн ді ріс те, 
тұр мыс та, медицинада және косметологияда
қол да ну ға бо ла ды. Мы са лы, үс тел үс ті не қо ­
йыла тын лу па ны са ғат жөн деу ші лер де, зер­
гер лер де, зерт теу ші лер де қол да на ды. Ол дер ма­
то ло гия мен ЛОР ау ру ла рын ту ра анық тау ға, 
нысанның нақты және анық көрінуін қажет 
ететін жұмыс тарды атқаруға мүм кін дік бе ре ді.
Лу па қолдануға ың ғай лы бо луы үшін әр түр лі 
ұс та ғыш тар мен құ рыл ғы лар ой лап та был ды. 
229­су рет те ша мы бар үс тел лу па сы бей не лен ген.
IV Микроскоп
Мик рос коп жай көз ге кө рі не бер мейт ін 
нысандардың үл кейт іл ген кес кі нін алу ға ар­
нал ған бір не ше лин за сы бар оп ти ка лық ас пап 
(230­су рет). Қа ра пай ым мик рос коп екі лин за­
дан тұ ра ды. Оның 
об ек тив
(1) деп атала тын 
лин за сы үл гі ге жа қын орналасады. Об ек тив 
нысанның үл кейт іл ген кес кі нін береді. Бұ дан 
әрі кес кін ді 
оку ляр
(2) деп атала тын линза 
үлкейтеді. Ол ба қы лау шы ның кө зі не жа қын, 
ту бус та (3) ор на лас қан. Оку ляр қоз ғал ма лы 
ұс тат қыш тың (4) ұшы на бе кі тіл ген, ол қа жет 
кез де ту бус ты ұзар ту ға мүм кін дік бе ре ді. Мик­
рос коптың жалпы ұлғайтуы об ек тив пен оку­
лярдың ұлғайтуларының көбейтіндісіне тең. 
Зерт теу ге ар нал ған мик рос коп үшін оку ляр дың 
ұлғайтуы 10­ға, ал об ек тив тің ұлғайтуы 10, 45 
жә не 100­ге тең. Де мек, мұн дай мик рос коп тың 
ұлғайтуы 100­ден 1000­ға дей ін өсе ді. Микро­
скоптың ұлғайтып көрсетуі көрсету қабілетіне 
байланысты. 
Көрсету қабілеті дегеніміз
үлгінің бөлшектерін анықтап бөліп көрсету 
мүмкіндігі.
229-су­рет.
 Ша мы бар үс тел
лу па сы
Тап­сыр­ма
у­па­ а­ғы­с у­ле­лер­ олын­
са­лың­ ар
Жауабы­қандай
у па қа да л а б лып 
табылады
 
а ы л а ы 
а ы ратқы л а да
қа ла а ыру а б ла ды
ыс қа 
ус ты лу па ы 
ы
ус ты лу па да
қа ла а ыру а б ла ды
 
 л т са ат 
д у
 б р д лу па сы 
қыс қа 
ус ты
Тап­сыр­ма
к­рос­коп­та­ғы­с у­ле­лер­
олын­т ­сін­ і­рің­ ер­
-су­рет
А
үлгінің бөлшектерін анықтап бөліп көрсету 
үлгінің бөлшектерін анықтап бөліп көрсету 
мүмкіндігі.
мүмкіндігі.
Р
ұлғайт
ұлғайт
уы
уы
скоптың
скоптың
ұлғайтып
ұлғайтып
байланысты.
байланысты.
үлгінің бөлшектерін анықтап бөліп көрсету 
үлгінің бөлшектерін анықтап бөліп көрсету 
мүмкіндігі.
мүмкіндігі.
М
ұлғайт
ұлғайт
т теу ге
т теу ге
ар 
ар 
нал ған
нал ған
уы
уы
10
10
­
­
ға,
ға,
а
а
л
л
100
100
­
­
ге
ге
тең.
тең.
Д
Д
уы
уы
100
100
­
­
ден
ден
ұлғайтып
ұлғайтып
А
(4)
(4)
ұшы 
ұшы 
ұзар
ұзар
ту ға
ту ға
жа
жа
лпы
лпы
ұлғайт
ұлғайт
уы
уы
ұлғайт
ұлғайт
уларының
уларының
нал ған
нал ған
мик 
мик 
об
об
Н
(2)
(2)
қы лау шы ның
қы лау шы ның
на лас қан.
на лас қан.
Ок
Ок
у ляр
у ляр
ұшы 
ұшы 
на
на
б
б
е кі тіл ген,
е кі тіл ген,
мүм 
мүм 
кін дік
кін дік
-
деп
деп
а
а
қы лау шы ның
қы лау шы ның
П
рос коп
рос коп
тив
тив
(1)
(1)
деп
деп
орна
орна
ласады.
ласады.
Об
Об
ес кі нін
ес кі нін
б
б
ереді.
ереді.
тала тын
тала тын
В
не 
не 
бер
бер
мейт
мейт
бер
бер
бер
нін 
нін 
алу
алу
ға 
ға 
ар­
ар­
ти
ти
к
к
а
а
лық 
лық 
а
аа
ас
ас
пап
пап
рос коп
рос коп
екі
екі
лин 
лин 
тала тын
тала тын
б
а был ды.
а был ды.
ей не лен ген.
ей не лен ген.
ін
ін
б
са­
бббббббббббббб
аа
Тап­сыр­ма
у­па­ а­ғы
ааа
аа
ааааа
аас
п
229-су­рет.
229-су­рет.
 Ша
 Ша
мы бар үс
мы бар үс
 Ша
 Ша
 Ша
лу
лу
па
па
сы
сы
ас
ы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


264
Көз
Окуляр
F
2
F
2
F
1
Об ектив
ысан
2
1
3
4
230-су­рет.
 Мик рос коп мик рос коптағы сәулелер жолы
V Телескоп
Те лес коп – ас пан де не ле рін үл кейт іп көр се ту ге ар нал ған оп ти ка лық 
жүйе. Те лес коп тар лин за лық 
 
реф рак тор лар (231­су рет) жә не ай на лық 
 
реф лек тор лар (232­су рет) бо лып бө лі не ді.
Те лес коптар қолда ну ға және тасымалдауға ың ғай лы: лин за лар за уыт та ор нына 
бекіті л ген, қол да ну шыға оларды реттеу қажет емес. Те лес коп­реф рак тор лар дың 
көрсету қабілеті жоғары жә не олар планеталар ды ба қы лау ке зін де кес кін ді өте 
жақ сы көр се те ді. Не гіз гі кем ші лі гі – жа рық кос мос нысандарының тө ңі ре гін де 
түр лі түс ті ореол дар дың пай да бо луы. Бұл құбылыс 
хро ма ти ка лық абер ра ция
деп 
атала ды. Бұл кем ші лік ті жою үшін қо сым ша лин за лар қол да ну ке рек.
Ай на лық те лес коп­реф лек тор лар жа рық шо ғы рын сфе ра лық не ме се па ра­
бо ла лық пішіндегі дө ңес ай на ның кө ме гі мен жи най ды. Ай на фо кус та ған сәу­
ле лер жа зық ай на дан ша ғы лып, оку ляр ға ба ғыт тала ды.
Об ектив 
линзасы
Телескоп­рефрактор
Жарық 
сәулелері 
Окуляр 
линзасы 
окус
Окуляр 
линзасы
окус
Айна­
об ектив
Жарық 
сәулелері
Екінші 
айна
Телескоп­рефлектор
231-су­рет.
 Те лес коп­рефрак тор
232-су­рет.
 Те лес коп­реф лек тор
А
264
264
А
Р
Р
Р
Р
Р
РРРР
Р
РР
Р
Р
Р
РР
Р
Р
РР
Р
РРР
Р
Р
М
М
МММ
М
М
ММММ
М
окус
окус


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   164   165   166   167   168   169   170   171   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет