Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар манПВ» бас па сы, 2018. 304 б
II Про пор цио нал дық коэф фи циен ті нің фи зи ка лық мә ні
жүктеу/скачать 13,17 Mb. Pdf көрінісі
|
| II Про пор цио нал дық коэф фи циен ті нің фи зи ка лық мә ні
Тұ рақ ты ток кө зі бар тіз бек жи нап, тә жі ри бе жа сай ық. Тіз бек ке әр түр лі өт кіз гіш тер ді қо сып, түр лі өт кіз гіш тер үшін кер неу тұ рақ ты бол са да, ток кү ші нің бір дей емес ті гі не көз жет кі зу ге бо ла ды (103су рет). Де мек, Күтілетіннәтиже а ра ра ты қып с д р т б б л Ом а ы с п т р ы а ру да қ лда а ала сы дар т р у м т б б л д д р т у л д л ра қ ала сы дар 0 1 4 6 8 10 2 3 4 А 2 102-сурет. Тіз бек бө лі гі нің Вольтам пер лік си пат та ма сы А 154 154 өт өт кіз гіш тер ді кіз гіш тер ді кү кү ші нің ші нің Р II Про II Про пор пор Тұ рақ ты Тұ рақ ты Р өт өт кіз гіш тер ді кіз гіш тер ді ші нің ші нің М k k Коор ди нат аның Коор ди нат аның а бы ла ды. а бы ла ды. Бұл Бұл тәу тәу рет). рет). цио цио А берілген берілген ар та ды. ар та ды. – – про пор цио нал дық про пор цио нал дық Коор ди нат аның Коор ди нат аның ба ба тәу тәу ел ді лік ті ел ді лік ті Н қо қо қо қо с қан да, с қан да, берілген берілген к к ер неу ер неу ар та ды. ар та ды. - са мыз. са мыз. с қан да, с қан да, П Ток Ток қо қо л да на мыз. л да на мыз. жа жа л ғап, л ғап, ам ам кіш те рін кіш те рін Т Т ок ок Т ТТ В ел ді лі гін ел ді лі гін Сұл Сұл ба сы ба сы бек бек жинай мыз. жинай мыз. Ток Ток кө кө зі зі ре ре л да на мыз. л да на мыз. б бектің бектің он он да да бұл бұл ші нің ші нің к к ер неу ге ер неу ге жі ри бе жі ри бе а е ті е ті бір бір пай ды. пай ды. Э Э лектр лектр бектің бектің ұш ұш та рын да ғы та рын да ғы бө бө лік те гі лік те гі с сы на сы на лмаса, лмаса, ағу ағу жыл жыл бір бір дең дең гей де, гей де, лектр лектр тіз тіз п ок ок кү кү де нең де нең қи қи ма сы ма сы бейе бейе тү тү се ді. се ді. ұқ ұқ са ту ға са ту ға а е рі нен е рі нен за за ряд тар ға ряд тар ға за за за кү кү ші ші де де ар ар ма сы ма сы с ряд тал ған ряд тал ған бөл бөл бо бо ла тын ла тын ы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 155 тіз бек те гі ток кү ші кер неу ге ға на емес, өт кіз гіш тің қа сие ті не де тәу ел ді. k коэф фи циен ті өт кіз гіш тің электр то гын өт кі зу қа бі ле тін анық тай ды, оны өт кіз гіш тің өт кіз гіш ті гі деп атай ды. III Ом за ңы Не міс фи зи гі Георг Ом про пор цио нал дық коэф фи циен ті не ке рі ша ма ен гі зіп, оны өт кіз гіш тің ке дер гі сі деп ата ды. Ол тә жі ри бе жү зін де тұ рақ ты кер неуде ток кү ші нің ке дер гі ге ке рі про пор цио нал тә уел ді бо ла ты нын анық та ды. Ке рі про пор цио нал тә уел ді лік тің гра фи гі ги пер бо ла бо лып та бы ла ды (104су рет). Жа са ған тә жі ри бе сін қо ры тып, Ом электр тіз бе гі нің бө лі гі не ар нал ған заң ды тұжырымда ды: I U R = . Тіз бек бө лі гін де гі ток кү ші осы бө лік тің ұш та рын да ғы кер неу ге ту ра про пор цио- нал, ал оның ке дер гі сі не ке рі про пор- цио нал. IV Ке дер гі нің өл шем бір лі гі Г.Ом ның құр ме ті не ке дер гі нің өл шем бір лі гі Ом деп ата лды. 1 Ом де ге ні міз – ұш та рын да 1 В кер неу бол ған да, бойы мен 1 А-ге тең ток жү ре- тін өт кіз гіш тің ке дер гі сі. Ке дер гі нің үл кен жә не кі ші мән де рін жа зу үшін есе лік жә не үлес тік қо сым ша лар қол да ны ла ды: ме га ом , ки ло ом , мил лиом . 1МОм 1000000Ом 10 6 Ом. 1кОм 1000Ом 10 3 Ом. 1мОм 0 001Ом 10 - 3 Ом. 103-сурет. р түр лі өт кіз гіш тер жал ған ған тіз бек 0 1 4 6 8 10 2 3 4 2 м 104-сурет. Ток кү ші өт кіз гіш тің ке дер гі сі не ке рі про пор цио нал ГеоргСимон м ( 17 8 7 – 8 атақтынеміс - і мның ті бектеі лектр тоының туіне токк інің кернеумен неке ерімен ба ланысынаарналғанең- бектері кеңінен танымал ның лектрқ былысыту- ралы а қан аңалығының ғылым інмаңы ы ор А 1 1 мОм мОм Р үшін үшін е е се лік се лік ла ды: ла ды: ме га ом , ме га ом , 1 1 МОм МОм 1000000 1000000 1 1 кОм кОм мОм мОм М М өткізгіш Ке дер гі нің Ке дер гі нің үл үл кен кен се лік се лік жә жә не не ме га ом , ме га ом , ки ло ом , ки ло ом , А А м дегеніміз – ұш да, бойымен 1 гіштің кедер Н шем бір шем бір лі лі гі гі ме ті не ме ті не к к е дер гі нің е дер гі нің Н - П П ші осы бө ге тура про сіне кері про В В ші осы бөліктің ра пропорцио рі про б лектр лектр тіз тіз тұжырымда ды: тұжырымда ды: а аааааааааааааа аааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааааа 1 1 2 2 3 3 с сссссс с сссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссс ссссссссссссссссссссссссссссссссс 4 4 с п пппппп п пппп а а аа а аа р түр лі р түр лі өт кіз гіш тер өт кіз гіш тер ал ған ған ал ған ған тіз бек тіз бек с с сс с ссссс с сс с сссс с ссссссссс с ссс с сссс с сс с сс с сс с ссссссс с с с сссссс с сссссссссссс с сссссссссссс с сссс с сссс с сссс с ссссссссссс с с с с с ссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссссс сссссссс с өт кіз гіш тер өт кіз гіш тер ы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 156 ЕСЕП ШЫ ҒА РУ ҮЛ ГІ СІ Ра ди оқа был да ғыш 50 мА то гы бар желіге қосылған. Екі са ғат тық жұ мыс ке зін де ол 7,2 кДж электр энер гия сын тұ тын ды. Тіз бек те гі кер неу ді жә не ра ди оқа был да ғыш ар қы лы өт кен за ряд тал ған бөл шек тер са нын анық таң дар. Берілгені: = 50 мА = 2 сағ A = 7,2 кДж ХБЖ 50 ·10 –3 А 7200 с 7200 Дж ешуі: тіз бек бө лі гі нің кер неуі бірлік за ряд тың орын ау ыс ты руы кезінде атқарылатын жұ мы с бой ын ша анық тала ды: U A q = . (1) Өт кіз гіш бойы мен өт кен за ряд тың мә ні: q = It . (2) (2) өр нек ті (1) өр нек пен бі рік ті ріп, кер неу ді есеп теу фор му ла сын шы ға ра мыз: U A It = . Кер неу дің мә нін есеп тей міз: U Äæ À ñ Â Â = ⋅ ⋅ = = − 7200 50 10 7200 1000 50 20 3 . Ме тал дар да ғы за ряд та сы мал дау шы лар – элек трон дар. Жал пы за ряд ты бір элект рон ның за ря ды мен са лыс ты ра мыз: n q e It e = = . n A c Êë = ⋅ ⋅ ⋅ = ⋅ − − 50 10 7200 1 6 10 2 25 10 3 19 21 , , . Жауабы: U = 20 В; = 2,25 · 10 21 . – ? n – ? Жауабықандай с б п т т т р у д арт тыр а д , т д с а с ар та ды Естесақтаңдар Адам өмі рі не қау іп ті кер неу: құр ғақ бөл ме де – 42 В; ыл ғал ды бөл ме де – 12 В. Ток кү ші нің қау іп ті мә ні – 0,05 Аден жо ға ры. Адам де не сі нің ке дер гі сі шамамен 1 кОм. 156 156 Адам Адам ААААААА Р Есте Есте Адам Адам өмі рі не өмі рі не Т Т ок ок Т ТТ Р кү ші нің кү ші нің Адам Адам де не сі нің де не сі нің Р ММ Жауабы с б п т т т М Есте Есте сақтаңдар сақтаңдар өмі рі не өмі рі не М А А А Жауабы қандай т т А Н Н Жауабы: Жауабы: Н - П ды мен ды мен са лыс ты ра мыз: са лыс ты ра мыз: n n = = 50 50 В ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ 10 10 ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ Ме тал дар да ғы Ме тал дар да ғы за ряд за ряд рон дар. рон дар. Жал пы Жал пы за ряд ты за ряд ты са лыс ты ра мыз: са лыс ты ра мыз: жүктеу/скачать 13,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|