Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар манПВ» бас па сы, 2018. 304 б
жүктеу/скачать 13,17 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жауабықандай
- Мо ле ку ла лар мен атом дар дың рет сіз қоз ға лы сы жы лулық қоз ға- лы с деп атала ды.
- II Броун дық қоз ға лыс
- Өзтәжірибең
| Күтілетіннәтиже
а ра ра ты қып с д р ы лулық, бр у дық қ а лыс та р а д у а л т р л мы сал дар ар қы лы ы м л у ла лы т а лық т р қа да ла ры д л л д с д р б л қ бы лыс тар ды қ сас тық та ры м а ыр ма ы лық та ры р с т с д р бр у дық қ а лы с п д у қ бы лы сы ы т р мыс та т а да па да ла ылуы а мы сал дар л т р ала сы дар Жауабықандай л т , т м т та ы т р л л р су ас ты да п уа қыт ауа сы ала ды л т қа т с су ық су а қа ра а да ыс тық су да т р р д л т р ат м с ра сы да т т а т м л у ла лары б р л та ра л а От т м л у ла сы ы ауы ры рақ б л л А 6 6 7 7 сы сы ды ды ғы ғы Р сы сы РМММ ра сы да м л у ла лары л та ра л а От т М м л у ла сы ы ауы ры рақ а б л л А қа ра а да т р л т р ат м с А ра сы да т т м л у ла лары та ра л а НН с қа ра а да т р - П рия жа рия жа y y ПВ лем лем і і 1 1 В м м бар. Осы бар. Осы ған ған бай бай шек шек тер тер шек шек шек дің дің қоз қоз ға ға рия жа рия жа с с ау қа ау қа ж ж б та та бы бы көп көп ті ті гі гі не не бай бай жүр жүр г г ен жо ен жо лын, лын, анық анық т т ауада ша ауада ша а қол қол да да ға ға лыс лыс траек траек бы бы ла ла ды, ды, бі бі рақ рақ бай бай ла ла ныс ныс с қоз қоз ға ға лыс лыс ға ға ға лы лы сын сын элект элект да да ну ну ар ар қы қы траек траек п қолдана отырып, шайбаның координаталарын, қолдана отырып, шайбаның координаталарын, ты ты р р ты ты ты у у р рр ды, ды, у уу ор ор ды. ды. Демек, шай Демек, шай лыс лыс бо бо лып лып бо бо бо а сынық сы сынық сы болады. Қозғалысты анықтау аспабын болады. Қозғалысты анықтау аспабын қолдана отырып, шайбаның координаталарын, қолдана отырып, шайбаның координаталарын, ор ор т т ор ор ор а а с сын сын мұзай мұзай лыс лыс ты ты рай рай ты ты ты ық. ық. сынық сы сынық сы зық зық болады. Қозғалысты анықтау аспабын болады. Қозғалысты анықтау аспабын ы зия зия мұзай мұзай Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 7 тәу ел ді лік жы лу құ бы лыс та рын зерт теу ге не гіз бол ды. Мо ле ку лалар мен атомдардың қоз ға лыс та ры жы лулық қоз ға лыс та р деп атал ды. Мо ле ку ла лар мен атом дар дың рет сіз қоз ға лы сы жы лулық қоз ға- лы с деп атала ды. Жы лулық қоз ға лыс та р те ріс тем пе ра ту ра ке зін де де тоқ та май ды. Мәселен, аязды күндері қарағай қылқанының, жанармай стансыларында жанаржағар майдың иісін сезіне аламыз. Заттардың иісі және оның таралуы төменгі тем ператураларда да молекулалардың қозғалысы болатынын көрсетеді. II Броун дық қоз ға лыс Қат ты де не лер дің ұсақ бөл шек те рі, мы са лы: газ дағы не ме се сұй ық та ғы шаң дар, түйір шік тер, то заң дар мо ле ку ла лар си яқ ты рет сіз қоз ға ла ды. Осын дай ұсақ бөл шек тер дің қоз ға лы сын ағыл шын бо та ни гі Р. Броун ның құр ме ті не броун дық қоз ға лыс деп ата ған. Су да ері ген гүл то заң да рын мик рос коп пен ба қы лау ке зін де Броун қат ты бөл шек тер дің рет сіз қоз ға лы сын бай қа ған. Ол өз зерттеулерін кө мір дің, күйе нің, шаң ның ұсақ бөл шек те рі мен жүргізе бастады. Зерт теу лер ұсақ бөл шек тер дің қоз ға лыс жыл дам ды ғы ірі ле рінің жыл дам ды ғы нан ар тық екен ді гін көр сет ті. Сұ й ық тың тем пе ра ту ра сын арт тыр ған да бөл шек тер дің жыл дам ды ғы да ар та ды. Алайда Броун бұл қоз ға лыс тың се бе бін тү сін ді ре ал ма ды. Броун дық қоз ға лыс тео рия сын 1904 жылы М.Смо лу хо вс кий, 1905 жылы А.Эйнш тейн бірбірінен тәуелсіз қорытып шығарды. Броун дық қоз ға лыс мо ле ку ла лар дың жы лулық қоз ға лыс та ры ның әсе рі нен бо ла ды. Ор та ның мо ле ку ла ла ры броун дық бөл шек ті үз дік сіз ите ріп оты ра ды, мо ле ку ла лар дың соқ қы сы бірбі рін тең гер мей ді (3су рет). Тең әрекетті күш тің мә ні мен ба ғы тының өзгеруі кез дей соқ сипатта болады. Тең әрекетті күш тің әсе рі нен броун дық бөл шек хаос ты (бей бе ре кет) қоз ға лыс жа сай ды. Ор та ның тем пе ра ту ра сы жо ға ры ла ған сай ын мо ле ку ла лар дың соқ қы сы да күш ті рек бо ла тү се ді, бөл шек те те зі рек қоз ға ла ды. Бір күш әсер ет кен жағ дай да да өл ше мі жа ғы нан ұсақ бөл шек тер дің жыл дам ды ғы ірі лер ге қа ра ған да жо ға ры бо ла ды. 1908 жы лы фран цуз фи зи гі Ж.Пер рен экс пе ри мент арқылы броун дық бөл шек тің орын ау ыс ты ру ының сандық өлшемдерін анықтады. Өзтәжірибең ынытіліінің стіне тамы ғы пенбіртам ы сутамы ың ар ус лғанабо ла- тын а етіп суға қылқаламмена ғанта ту ағың ар ыны тіліінқ ат-камераның об ект інеорналас- тырың ар краннан ту тыңкі кента б л ектерініңқо ға- лысынбақылаң ар кіртамы ғы тың к меімен елат ннен асалғанқо мал ың- ел іңортасынакал пермананатыныңт ір- іінм қ тені ің ер ро есті м нут бақылаң ар ерің бақылағанқ былысты т сін ірің ер жүктеу/скачать 13,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|