Оқулық. 2-басылым. Астана: ф олиант, 2013



Pdf көрінісі
бет46/85
Дата07.01.2022
өлшемі17,71 Mb.
#18556
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   85
Л л м а :
5-6
4-4,5
8
4-5
В и ік  өсетія
Б и ік  өсеті и
6
4-5
7-8
4-5
Орташа өсетін
- / / ' / / -
4,5
3*3,5
6-7
3-4
Аласа өсетін
Ч ІЧ Һ
4 ,5 -5
4
6-7
4-5
Б к ік  өсетін
орташ а осетін
4 -4 ,5
3-4
6
4
Орташа өсетін
4
3-3,5
6
3-4
Аласа өсетін
- / / ' / / -
3,5-4
2-3
5
3
Б и ік  өсетін
аласа өсетін
3,5-4
2-2,5
4-5
2-3
Орташа өсетін
- / / • / / *
3,5-4
2
4-5
2
Аласа өсетін
107


Ллмцрт: 
Биік өсетін
Б иік өсетін
4,5
3,5-4
7-8
4-5
Орташа өсетін - //- //-
4,5
3-4
7-8
4-5
Аласа өсетін
Ч Н Һ
4
2,5-3
5-6
3-4
Б иік өсетін
Аласа өсетін
3,5-4
2,5-3
5-6
3-4
Орташа өсетін Ч Н Һ
3,5-4 
!2-2,5
5
2,5-3
Аласа өсетін
3,5-4
1,5-2
5
2-3
Беке
-11-/1$

5-6
3-4
Алхоры мен
Алша
-
6-7
3-4
алша
Өрік
Өрік
т
-
 
-
6-8
4-5
Шабдалы
Шабдалы
5-6
3-4
Шие
Антипка,
тәтті

6-7
3-5
шие
Төтті шие
Төтті шие


6-8
4-5
Бадам
Бадам
т
6-8
4-5
Ж аңғак
Ж адғақ
10
8-10
Көшеттерді отыргызу ережесі
Б аққа отырғызылған көшеттің тамыр мойыны топырақ 
деңгейінде  болса,  ж аң сы   есіп -ж етіл ед і.  Т айы з  отыр- 
ғы зы лса, көш еттің тамыр жүйесі ж алаңаш таны п, соның 
салдарынан ағаш  мы қты  болмайды. Ал аш ы қ қалған та- 
мырлары ж азда қурап, ңыста үсіп кетеді. Сондай-аң тай­
ыз отырғызылған ағаш тан тамыр өскіндері көп шығады.
Ә р и н е,  ты м   т е р е ң   о т ы р ғ ы з ы п ,  т а м ы р   м о й н ы н  
көміп  те  тастауға болмайды.  Онда,  өсіресе  ауыр  ылғал 
топырақта ағаш тың өсуі нашарлап, өнімділігі төмендейді. 
Әдеттегідей жыртылған жерден қазылған терең шүңқыр- 
ға   (т е р е ң д іг і  6 0 -7 0   см )  о т ы р ғ ы з ы л ғ а н   т ү қ ы м ы н а н  
көбейтілген көш еттің тамыр мойыны ш үңқы р бетінен 3-5 
см жоғары түруы тиіс. Топырақ отырғаннан кейін ол жер 
бетімен  бірдей  болып  қалады .  П лантаж ды   ж ы рты лған 
ж ерд ен   тай ы з  қ а зы л ғ а н   ш ү ң қ ы р ға   о ты р ғы зы л аты н  
көш еттің тамыр мойыны  ж ер бетімен  бірдей  немесе  1-2 
см  терең  оты рғы зы лады .  Ж ең іл   топы рақты   ж ерлерде 
там ы р   м ой н ы н ы ң   сөл  терең ге  тү с к ен і  он ш а  қ а у іп т і 
емес. Ондайды сүйектілер ш екілдеуіктілерге ңарағанда 
ж ақсы  көтереді. Клонды көшеттерді терең отырғызғанда 
қосымш а тамырл ар ш ы ғады . Мүндай көшеттер ді мөдени 
сорттың үласты ры лған орнына дейін терең отырғызуға 
болады.
108


Көш ет отыргызуды цйымдастыру
Төжірибе баң отыргызу үш ін 8-12  ж үп отыргызушы- 
дан  түратын  бригада ңүрудың  орынды  екенін  көрсетті. 
Кейде  ағаш   оты рғы заты н  үш   адамнан  түраты н  звено 
қүрылады. Бүл звено бүлай жүмыс істеуі керек: өуелі екі 
ж үмы сш ы   күрекпен  топыраң  ңоспасын  араласты ры п, 
ш үңқы рды ң  ортасына  конус  секілді  етіп  үйеді.  Содан 
соң бір жүмысш ы көшетті алып, конустың үстіне ңояды, 
топырақ пен көшет тамырын түзетеді. Екінш і жүмысшы 
шүңңырды  көмуге  кіріседі.  Тамыр  жүйесі  көмілгеннен 
к е й ін   б ір ін ш і  ж ү м ы сш ы   к ө ш е т т ің   а й н а л а с ы н д а ғы  
топыраңты нығыз дап таптайды. Содан соң екі жүмысшы 
да ш үңқырды қалған топырақпен көмеді. Сөйтіп, екінш і 
рет таптайды да,  ж ан-ж ағы н ойыстап суаратын алаңш а 
ж асай д ы .  К өш еттерді  о ты р ғы зы п   болы сы м ен  суару 
керек.  Су  өздігінен  ағы п  келетін  ж агдайда  қары ңпен 
жіберіледі немесе агаш  діңінің айналасындағы  шеңбер 
суарылады. Бүлай суаруды үйымдастырудың мүмкіндігі 
ж оқ болса, су автоцистернамен тасып ж еткізіліп, қолмен 
суарылады. Отыргызу жөне су ару арасындағы үзіліс 1-2 
күннен аспауы керек.  Әрбір көш етке 30-40 л су берілуі
тиіс.  А ғаш   діңдерінің  айналасы ндағы   топыраң  ы лгал 
ж әне  ңопсы ты лган  күй ін де  үсталы нады .  Егер  көш ет 
көктемде  оты ргы зы лса,  көш еттің  ж ер  бетіндегі  бөлігі 
отыргызылған бойда қырқылады, ал күзде отырғызылған 
б о л са,  о н д а  ерте  көктем де  қ ы р ы қ қ а н   дүры с.  Б үлай  
ңырқудың мақсаты -  агаш тың жер бетіндегі бөлігі мен та­
мыр жүйесінің арасындағы корреляциялық тепе-тендікті
қалпы на келтіру.
Т а м ы р л а р ы н ы ң   ү сіп   к е т у   қ а у п і  бар  ау д ан д ар д а 
көшеттер қалыңдығы кемінде 30 см топырақпен көміледі.
Көш еттердің  діңдерінің  айналасы ндағы   топы рақты  
жабындау тиімді агротехникалық ш ара болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   85




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет