Оқулық Алматы : «Нұр пресс»

анықтаумен
бірдей
. 
Диагностика
жолымен
тəрбие
процесіндегі
қандай
да
өзгерістердің
белгілері
мен
себептері
, 
оның
сипаты
анықталып
, 
ол
тəрбиені
болашақта
дұрыс
жолға
келтірудің
жоспарына
негіз
береді
. 
Дұрыс
орындалмаған
диагностика
барлық
еңбекті
зая
етіп
, 
алдағы
тұрған
мақсатқа
жетудің
кедергісін
азайтпақ
түгіл
, 
оны
асқындырып
жібереді
. 
Сондықтан
да
, 
даму
желісін
диагностикалау
жоғары
мамандық
пен
жауапкершілікті
талап
ететін
өте
маңызды
практикалық
іс
.
Оқушының
тəн
-
дене
дамуын
диагностикалау
қиындық
тудырмайды
. 
Бұл
үшін
бүкіл
дүниежүзінде
жалпы
жəне
айрықша
сапалардың
даму
дəрежесін
өлшестіруші
ерекше
тестер
(
нұсқау
-
көрсетпелер
) 
қолданылады
. 
Берілген
тапсырманы
орындауына
қарай
оқушының
қажетті
деңгейге
, 
тəн
-
дене
дамуындағы
нақты
өлшемдерге
сəйкестігі
анықталады
. 
Алынған
деректер
жас
мүмкіндіктермен
салыстырылады
.
Рухани
, 
əлеуметтік
дамуды
диагностикалау
үлкен
қиындық
тудырады
. 
Бұл
мақсатта
қолданылатын
əдістемелер
əзірше
күрделі
, 
қорытынды
дəлдігін
қамтамасыз
ете
бермейді
. 
Диагноз
анықтаудың
сенімділігін
көтеруге
орай
комплексті
тексерістер
, 
антропометриялық
, 
əлеуметтік
жəне
психологиялық
деректер
жинақталып
, 
өзара
салыстырылады
, 
ал
бұл
үшін
арнайы
жабдықталған
клиникалар
мен
зертханалар
, 
дайындықты
мамандар
қажет
. 
Нақты
педагогикалық
практикада
мектеп
психологтары
мен
мұғалімдері
тұлғаның
жекеленген
қасиет
-
сапаларын
анықтауы
мүмкін
, 
бірақ
мұндай
зерттеулердің
нəтижесіне
негіздеп
, 
даму
құрылымдарына
жалпы
баға
беріп
болмайды
. 
Оқушылардың
дамуындағы
кейбір
ерекшеліктерді
диагностикалаудың
қарапайым
əдістерін
үйреніп
алу
кəсіби
педагогикалық
дайындықтың
аса
маңызды
шарты
. 
Мектеп
мұғалімдерін
аса
қызықтыратын
жəйттер
– 
оқушылардың
ақыл
-
ой
əрекеттерін
, 
мінез
-
құлық
сеп
- 
түрткілерін
, 
қажетсіну
деңгейін
, 
көңіл
-
күй
шабытын
, 
əлеуметтік
бітістер
дамуы
мен
т
.
б
. 
маңызды
сапаларын
күні
ілгері
байқастыру
. 
Аталған
сапаларды
зерттеудің
кең
тараған
əдісі
- 
бұл
тестілеу
. 
Мұғалімдердің
өз
қызметтерінде
пайдалануы
үшін
чех
психологы
Й
. 
Иырасектің
алты
жасар
балалардың
ойлау
қабілетін
анықтауға
жəрдемін
тигізер
тестерді
кейбір
өзгерістер
енгізіп
үлгі
ретінде
ұсынып
отырмыз
: 
1.
Қай
жануар
үлкенірек
– 
жылқы
ма
, 
ит
пе
? 
Жылқы
–0 , 
қате
жауап
- -5. 
2.
Күндіз
оқимыз
, 
ал
түнде
… ? 
Ұйықтаймыз
-0, 
ойнаймыз
, 
сабақ
оқимыз
жəне
т
.
б
. - -3. 

3.
Күндіз
жарық
, 
ал
түнде
….? 
Қараңғы
–0, 
қате
жауап
–4 
4.
Аспан
көк
, 
ал
шөп
…? 
Жасыл
–0, 
қате
жауап
- 4. 
5.
Алма
, 
алмұрт
, 
шие
… 
бұл
не
? 
Жеміс
–1, 
қате
жауап
-1. 
6.
Неліктен
адамдар
өтетін
жолда
қызыл
бағдаршам
жанады
? 
Сақтандыру
үшін
, 
т
.
т
. –0, 
қате
жауап
-1. 
7.
Сағат
неше
? (
қағаз
сағатта
: 
жетіге
25
мин
. 
қалды
, 5
мин
. 
кем
8, 
он
екіге
5
мин
.
қалды
). 
Жақсы
көрсетілген
–4, 
бір
ғана
уақыт
көрсетілген
-3, 
білмейді
-0. 
8.
Мəскеу
,
Алматы
, 
Астана
деген
не
? 
Қалалар
–1, 
станциялар
-0, 
қате
жауап
- -1. 
9.
Кішкентай
сиыр
-
бұзау
, 
кішкентай
ит
…, 
кішкентай
қой
…? 
Күшік
, 
қозы
–4, 
екеуінің
біреуі
-0, 
қате
жауап
- -1. 
10. 
Ит
мысыққа
не
тауыққа
ұқсай
ма
? 
Несімен
ұқсайды
? 
Мысыққа
(
бір
белгісі
жеткілікті
)-0, 
мысыққа
ұқсас
(
белгі
келтірмей
-
ақ
)-1, 
тауыққа
- -3. 
11. 
Автомобильдерге
тежегіш
неге
керек
? 
Екі
себеп
(
таудан
түскенде
, 
тоқтау
үшін
жəне
т
.
б
.)-4, 
бір
себеп
-0, 
қате
жауап
- -1. 
12. 
Балға
мен
балта
несімен
ұқсас
? 
Екі
ұқсастық
-3, 
бір
ұқсастық
–2, 
қате
жауап
-0. 
13. 
Жолбарыс
пен
мысық
несімен
ұқсас
? 
Екі
ортақ
белгі
–3, 
бір
ұқсастық
–2, 
қате
жауап
-0. 
14. 
Шеге
менен
винт
немен
ажыралады
? 
Винттің
тілімі
бар
-3, 
винттің
гайкісі
бар
-2, 
қате
жауап
-0. 
15. 
Футбол
, 
волейбол
, 
суда
жүзу
–
бұл
…? 
Спорт
(
дене
шынықтыру
-3, 
ойындар
(
жаттығу
, 
жарыс
)-2, 
қате
жауап
–0. 
16. 
Қандай
автокөліктерді
блесің
? 
Үш
жол
көлігі
жəне
ұшақ
не
корабль
-4, 
жəрдемдесумен
жауап
-2, 
қате
жауап
-0. 
17. 
Кəрі
жас
адамнан
қалай
ажыратылады
? 
Үш
белгі
-4, 
бір
не
екі
ерекшелік
-2, 
қате
жауап
(
таяғы
бар
, 
шылым
шегеді
)-0. 
18. 
Адамдар
неге
спортпен
шұғылданады
? 
Екі
себеп
-4, 
бір
себеп
-2, 
қате
жауап
-3. 
19. 
Неліктен
сабақтан
қашу
жаман
? 
Дұрыс
жауап
–2, 
қате
жауап
-0. 
20. 
Неліктен
хат
конвертіне
марка
жабыстыру
керек
? 
Тасудың
төлем
ақысы
–5, 
айыппұл
төлемес
үшін
-2, 
қате
жауап
-0.

Тест
нəтижесі
– 
жеке
сұрақтарға
берілген
балл
қосындысы
.
Нəтижелердің
сарабы
(
классификациясы
) : 
өте
жақсы
… +24 
жəне
одан
жоғары
жақсы
…+14 +28 
дейін
қанағаттанарлық
… +0 +13 
дейін
жаман
… -1 -10 
дейін
өте
жаман
… -11-
дан
төмен
. 
Сұрақтар
 
мен
 
тапсырмалар
 
 
1. 
Тұлға
дамуы
деген
не
? 
2. 
Тұлға
дамуының
қозғаушы
күштері
? 
3. 
Тұлға
дамуындағы
нəсілдік
пен
қоршаған
орта
ықпалы
қандай
? 
4. 
Тұлға
дамуы
мен
іс
-
əрекет
байланысын
сипаттаңыз
. 
5. 
Даму
диагностикасының
мəн
-
мағынасын
түсіндіріңіз
. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

4-
дəрісбаян
.
 
Білім
 
мəні
 
мен
 
маңызы
 
Жоспары
1. 
Білім
– 
жалпыадамзаттық
құбылыс
2. 
Білім
- 
əлеуметтік
қажеттілік
3. 
Білімнің
жүйелілігі
4. 
Білім
-
педагогикалық
процесс
5. 
Қазіргі
заман
білім
жүйесін
реформалаудың
негізгі
бағыттары
 
4.1. 
Білім
 – 
жалпыадамзаттық
 
құбылыс
 
 
Қаншалықты
кең
тараса
да
,
бір
қарағанға
тұрақты
болып
көрінгенімен
, «
білім
» 
түсінігі
көп
мəнділігімен
ерекшеленеді
. 
Əдетте
, 
бұл
термин
мазмұны
жағынан
келесідей
түсініктемелерге
ие
болуы
мүмкін
: 
білім
- 
жалпыадамзаттық
құбылыс
; 
білім
- 
əлеуметтік
мəдени
мұра
; 
білім
– 
жүйе
; 
білім
– 
педагогикалық
процесс
; 
білім
– 
нəтиже
. 
Категориялық
тұрғыдан
білім
жалпыадамзаттық
 
құндылық
ретінде
танылады
. XX- 
ғасырдың
 
60-
жылдарынан
адам
, 
мораль
, 
гуманизмге
, 
жалпы
субъектив
жағдаяттар
(
фактор
) 
проблемасына
қызығушылық
артудан
, 
бұл
категория
философиялық
деңгейде
қарастырыла
бастады
. 
Құндылықтар
табиғатын
, 
олардың
құндылықты
дүние
болмысы
мен
оның
құрамындағы
орнын

жүктеу/скачать 1,76 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: